Morgunblaðið - 11.02.2021, Blaðsíða 34

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 2021
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Bjóðum MESTA úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum
Afurðaverð á markaði
9. febrúar 2021, meðalverð, kr./kg
Þorskur, óslægður 316,54
Þorskur, slægður 369,94
Ýsa, óslægð 284,16
Ýsa, slægð 264,95
Ufsi, óslægður 149,18
Ufsi, slægður 180,89
Gullkarfi 183,78
Blálanga, slægð 202,00
Langa, óslægð 207,73
Langa, slægð 210,92
Keila, óslægð 29,37
Keila, slægð 81,47
Steinbítur, óslægður 138,46
Steinbítur, slægður 185,78
Skötuselur, slægður 613,79
Grálúða, slægð 519,00
Skarkoli, óslægður 230,00
Skarkoli, slægður 376,10
Þykkvalúra, slægð 691,83
Langlúra, óslægð 184,00
Sandkoli, óslægður 69,55
Bleikja, flök 1.433,20
Regnbogasilungur, flök 3.176,00
Gellur 795,64
Grásleppa, óslægð 2,53
Hlýri, slægður 242,23
Hrogn/ýsa 384,38
Hrogn/þorskur 437,07
Lúða, slægð 672,67
Lýsa, óslægð 21,62
Náskata, slægð 2,50
Rauðmagi, óslægður 68,51
Rækja 10,00
Sandhverfa, slægð 1.503,00
Skata, slægð 107,16
Stórkjafta, slægð 22,00
Undirmálsýsa, óslægð 100,32
Undirmálsýsa, slægð 167,00
Undirmálsþorskur, óslægður 168,94
Undirmálsþorskur, slægður 218,67
Karítas Ríkharðsdóttir
karitas@mbl.is
Álagning veiðigjalds fyrir árið 2020
nam alls 4,8 milljörðum króna og
greiddi Brim hf. mest allra útgerða,
alls 367 milljónir kórna. Álagning
ársins 2020 byggist á afkomu veiða
ársins 2018. Afkoma ársins 2018 var
lök, bæði í samanburði við árin á
undan sem og árið 2019. Árið 2021 er
gert ráð fyrir að álagning veiðigjalds
muni nema um 7,5 milljörðum króna
sem byggist á afkomu veiða ársins
2019. Það er 56% hækkun á milli ára.
Flestir greiddu í sumar
Veiðigjald er reiknað sem 33% af
afkomu fiskveiða, þ.e. af verðmæti
afla að frádegnum kostnaði. Þá er
40% afsláttur veittur af fyrstu 6,595
milljónunum.
Alls voru gjaldendur veiðigjalds
ársins 934 og greiddu flestir gjald
yfir sumartímann eða á milli sjö og
átta hundruð er kemur fram á vef
Fiskistofu. Fámennastur var gjald-
endahópurinn í janúar 2020 eða um
150.
Á myndinni má sjá að þorskur
stendur undir meira en helmingi
allra greiðslna af veiðigjaldi á Ís-
landi og veiðigjaldið af þorski og ýsu
samanlagt stendur undir um 75% af
álagningunni árið 2020. Í fyrra var
veiðigjaldið af þorski einungis helm-
ingurinn af því sem álagt var árið
2018.
Seint árið 2018 var lögum um út-
reikning veiðigjalds breytt svo við-
mið færðust nær rauntíma. Því mið-
uðust greiðslur á veiðigjaldi árið
2018 við afkomu veiða árið 2015, sem
var gott ár í íslenskum sjávarútvegi,
ekki síst í botnfiskveiðum, og gengi
íslensku krónunnar sterkt.
Miklar sveiflur í kolmunna
Eins og má sjá á myndinni hafa
tekjur ríkissjóðs af kolmunnaveiðum
hrapað frá árinu 2018 þegar þær
voru 340 milljónir króna en voru árið
2020 einungis 15 milljónir króna.
Áætlað er að þær muni batna veru-
lega á þessu ári. Veiðigjald fyrir kol-
munna var fyrir árið 2020 0,06 krón-
ur/kíló en verður fyrir árið 2021 0,99
krónur á kíló. Munurinn á afla á milli
þessara ára er þó einungis rúm 24
þúsund tonn.
Alls var álagt veiðigjald á tog-
araflotann tæpir 2,3 milljarðar
króna og álagningin á aflamarksskip
1,8 milljarðar. Krókabátar og aðrir
smábátar greiða um 700 milljónir
króna samtals.
Brim greiddi mest
 Veiðigjöld síðasta árs námu 4,8 milljörðum króna
 Gjöldin miða við afkomu veiða árið 2018 sem var lök
4,8
6,6
11,3
Álagning veiðigjalds 2018 til 2020
Stærstu gjaldendur árið 2020
Álagt veiðigjald eftir fiskitegundum árið 2020
Álagt veiðigjald 2018-2020
Staðsetning gjaldenda árið 2020
Heimild: Fiskistofa
2018 2019 2020
Álagt veiðigjald
Brim hf. 367 m.kr.
Samherji Ísland ehf. 281 m.kr.
Þorbjörn hf. 250 m.kr.
FISK-Seafood ehf. 231 m.kr.
Skinney-Þinganes hf. 197 m.kr.
1.326 m.kr.
Staður Álagt veiðigjald
Reykjavík (101) 680 m.kr.
Vestmannaeyjar 550 m.kr.
Grindavík 530 m.kr.
Akureyri 400 m.kr.
Sauðárkrókur 240 m.kr.
Álagt veiðigjald
2018 2019 2020
Þorskur 5.760 m.kr. 3.550 m.kr. 2.810 m.kr.
Ýsa 1.200 m.kr. 920 m.kr. 780 m.kr.
Grálúða 870 m.kr. 420 m.kr. 400 m.kr.
Makríll 440 m.kr. 450 m.kr. 260 m.kr.
Síld 400 m.kr. 310 m.kr. 210 m.kr.
Kolmunni 340 m.kr. 150 m.kr. 15 m.kr.
Loðna 320 m.kr. 0 0 m.kr.
Milljarðar kr.
680
550
530
400240
Örvar Marteinsson, formaður Sam-
bands smærri útgerða, lýsir yfir
áhyggjum af þróun línuívilnunar eft-
ir að tilkynnt var um afnám hennar í
þorski, ýsu og keilu frá og með föstu-
deginum 12. febrúar og út tímabilið.
Nýtt tímabil hefst 1. mars næstkom-
andi og stendur stöðvunin því yfir í
17 daga.
Örvar bendir á að skerðing í línu-
ívilnunarpottinum um helming við
síðustu fiskveiðiáramót sé nú að
koma glögglega í ljós. Þá hefur Örv-
ar áhyggjur af frekari skerðingum á
pottinum sem lagðar eru til í frum-
varpi sjávarútvegsráðherra um at-
vinnu- og byggðakvóta o.fl. sem ligg-
ur nú inni í atvinnuveganefnd
Alþingis.
„Skerðingin síðustu ár hefur verið
á þeim forsendum að ekki þurfi
svona mikla ívilnun lengur vegna
þess að það séu svo fáir bátar sem
nýta sér þetta. En það sést svo
greinilega að það hefur verið allt of
mikið að skerða úr tvö þúsund tonn-
um niður í rúmlega þúsund tonn í
þorski. Ef til frekari skerðingar
kemur sem lögð er til í frumvarpinu
færist potturinn niður í 800 tonn. Í
febrúar var búið að veiða fyrir meira
en 800 tonn af þorski í línuívilnun,“
segir Örvar í samtali við Morgun-
blaðið.
Ekki liggur fyrir hversu margir
starfa við landbeitingu línu og upp-
stokkun en Örvar segir að aðeins í
Ólafsvík sé um 20 störf að ræða, jafn-
vel fleiri. Með síminnkandi potti til
ívilnunar segir hann að útgerðir séu
þvingaðar úr landbeitingu og upp-
stokkun.
Örvar segir að margir sem gera út
á balalínu hætti að róa á meðan af-
nám línuívilnunar stendur yfir. Þeir
sem geta róa áfram til þess að sjá
starfsfólki fyrir vinnu.
Smærri útgerðir kalla eftir að
orðnar skerðingar á línuívilnun
gangi til baka. „Þarna er verið að
ganga af línuívilnuninni dauðri, og
tilheyrandi bátum,“ segir Örvar.
Áhyggjur Örvar Már Marteinsson, formaður Sambands smærri útgerða.
Línuívilnunin
dauðadæmd
 Ívilnun afnumin í þorski, ýsu og keilu