Þjóðmál - 01.03.2016, Qupperneq 19

Enn og aftur er grafið undan séreigna-
stefnunni. Að þessu sinni í skjóli ríkisstjórnar
Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks.
Frumvarp Eyglóar Flarðardóttir, félags- og
húsnæðismálaráðherra, um húsnæðisbætur
byggir á hugmyndafræði félagshyggjunnar
þar sem sameiginlegir fjármunir borgar-
anna - skattfé - er notað til að byggja upp
félagslegt íbúðakerfi, beina almenningi inn á
leigumarkað með fjárhagslegum hvötum og
refsingum. Áherslan er á leigu í stað eignar.
Séreignastefnan er gerð hornreka. Lítið
er hugað að leiðum til að lækka byggingar-
kostnað s.s. með breytingum á bygginga-
reglugerðum, lækka margvísleg gjöld
sveitarfélaga, breyta lögum um neytendalán
eða beita nýjum aðferðum við að aðstoða
fólk að eignast eigið húsnæði.
Lausnarorðið er leiga.
Gegn láglaunafólki og millistéttinni
Eignamyndun millistéttarinnarog þeirra sem
hafa lægri laun stendur á tveimur megin-
stoðum. Annars vegar á lífeyrisréttindum
og hins vegar á verðmæti eigin húsnæðis.
Frumvarp húsnæðismálaráðherra grefur
undan síðari stoðinni. Fólk og þá ekki síst
með meðaltekjur og lægri er þvingað inn
á leigumarkað. Um leið er dregið úr eigna-
myndun þess á komandi áratugum.
Afleiðingin: Margir festast í gildru fátæktar
undir lok starfsævinnar. Og það mun aftur
auka þrýsting á hærri útgjöld ríkissjóðs í
gegnum almannatryggingakerfið til að
tryggja sæmileg lífskjör.
Óhætt er að fullyrða að góð sátt sé um það
hér á landi að tryggja með sem bestum hætti
fjárhagslega afkomu allra. Við viljum að allir
geti lifað með mannlegri reisn óháð aldri,
starfsgetu eða erfiðra félagslegra aðstæðna.
Þess vegna höfum við komið upp víðtæku
öryggisneti með almannatryggingum,
félagsaðstoð sveitarfélaga og ekki síst með
þjónustu heilbrigðiskerfisins.
Fjárhagsleg aðstoð við einstaklinga og
fjölskyldur má hins vegar ekki refsa líkt og
nú er t.d. gert með fyrirkomulagi örorkubóta,
þar sem jafnvel hið minnsta sjálfsaflafé er
gert upptækt með skerðingu bóta. Með
sama hætti má opinberfjárhagsstuðning-
ur ekki verða til þess einstaklingar og
fjölskyldur neyðist til að leita sér skjóls í
félagslegum búsetuúrræðum með þvíað
refsa þeim fjárhagslega sem leggja mikið á
sig til að eignast eigið húsnæði. Með því er
grafið undan séreignastefnunni og þar með
fjárhagslegu sjálfstæði til frambúðar.
Versta tegund opinberrar aðstoðar er
þegar dregið er úr hvata einstaklingsins til að
afla sér lífsviðurværis - standa á eigin fótum
og komast í bjargálnir.
Nái frumvarp húsnæðismálaráðherra
um húsnæðisbætur fram að ganga verður
ekki aðeins stigið stórt skrefið í að umbylta
íslensku húsnæðiskerfi, heldur verður innleitt
opinbert stuðningskerfi af verstu tegund.
Vinstri menn félagshyggjunnar fagna. Draum-
urinn um félagslegt íbúðakerfi þar sem sér-
eignastefnan er hornreka, mun rætast.
Hugmyndafræði og lífssýn
Þingmenn standa alltaf frammi fyrir þeirri
spurningu hvernig best sé og skynsamlegast
að verja takmörkuðum fjármunum ríkis-
sjóðs. Þegar þeir taka ákvörðun hljóta þeir að
byggja á pólitískri sannfæringu - hugmynda-
fræði og lífssýn.
Frá árinu 2000 hefur ríkissjóður sett um
247 þúsund milljónir króna (á verðlagi
2015) í húsnæðismál, fyrst og fremst í formi
vaxtabóta og til að koma í veg fyrir gjaldþrot
íbúðalánasjóðs. Við þetta bætast nær 80
þúsund milljónir króna sem varið verður í
skuldaleiðréttingu á næstu árum. (Sjá sérkafla
á bls. 21). Auk þess hefur ríkissjóður tekið
þátt í fjármögnun almennra húsaleigubóta,
en framkvæmd húsaleigubótakerfisins hefur
verið í höndum sveitarfélaganna. Þessu
verður breytt samkvæmt frumvarpi hús-
næðismálaráðherra. Frá árinu 2007 til 2015
hefur ríkissjóður greitt liðlega 27 þúsund
milljónir króna vegna þessa á verðlagi síðasta
árs. Á síðasta ári nemur áætluð fjárhæð 4.541
milljón.
Þetta eru gríðarlegar fjárhæðir og sá er
þetta skrifar er sannfærður um að fjármunum
VORHEFTI2016 17