Þjóðmál - 01.03.2016, Blaðsíða 37

Frá kjarnorkuverinu í Fukushima íJapan eftir slysið 2011. Visindaheimurinn hefur eftir slysið enn hert á leitinni að vist-
vænum aðferðum við raforkuvinnslu, sem leyst gætu afhólmi bæði gamlar gerðir kjarnorkuvera og orkuver knúin jarð-
efnaetdsneyti. Þá voru dregnar fram hugmyndir, sem bandaríski flugherinn hafði fengist við rannsóknir á 1960-1970.
Mynd: Greg Webb/IAEA
á ári á„umhverfisvænum" kjarnorkuverum,
köldum samruna, rafgeymaþróun og öðru
vænlegu.
Það er þó ekki svo að skilja, að vísinda-
heimurinn hafi setið með hendur í skauti í
þessum efnum. Eftir kjarnorkuslysið í Fuku-
shima í Japan árið 2011 var enn hert á leit
að vistvænum aðferðum við raforkuvinnslu,
sem leyst gætu af hólmi bæði gamlar gerðir
kjarnorkuvera og orkuver knúin jarðefnaelds-
neyti. Þá voru dregnar fram hugmyndir,
sem bandaríski flugherinn hafði fengist við
rannsóknir á 1960-1970. Um er að ræða
kjarnorkuofn, knúinn frumefninu þóríum í
saltupplausn (MRS-Molten Salt Reactors).
„Það, sem er sérstakt við þessa kjarnaofna,
er, að þeir geta notað þóríum, úran og
plútón sem eldsneyti og breyta allt að 99
% orkunnar í varma, í stað 2%-3% nýtingar,
eins og hún er í kjarnorkuverum í rekstri.
Og það þarf ekki að auðga úranið. Það
þýðir, að þessir kjarnaofnar eru allt að 100
sinnum betri en þeir, sem notaðir eru í dag,
og margfalt umhverfisvænni. Úrganginn
frá þeim þarf einungis að geyma í fáeina
áratugi í stað tugþúsunda ára. Og, það
sem meira er: Úrganginn frá núverandi
kjarnaofnum ásamt kjarnorkuvopnum má
vel nýta sem eldsneyti í þessum nýju kjarna-
ofnum. Það er stórt, vistvænt framfaraskref
út af fyrir sig."4
Hér er um að ræða þróun, sem skipt getur
sköpum í baráttunni við loftslagsvána, og
furðulegt, hvað hún fer hljótt. Samt reikna
bandarísk fyrirtæki, sem standa að þessari
þróun, með að geta markaðssett vöru sína
árin 2020-2022, og að framleiðsluafköstin
í BNA á árabilinu 2022-2025 verði um 200
MW/dag.
Kínverjar o.fl. stunda einnig þessar
rannsóknir, og það er ekki ólíklegt, að á
áratugnum 2020-2030 verði framleidd
„þóríum-kjarnorkuver" með heildar afkasta-
getu, sem nemur allt að 1000 GW. Til
VORHEFTI2016 35