Rit Landbúnaðardeildar : A-flokkur - 01.10.1967, Blaðsíða 24

22
á afréttinum eru víðast hvar merkt með rofamerkjum (X, Z, Þ), en
önnur gróðurhverfi mjög óvíða. Óhagstæð gróðurskilyrði valda því oft,
hve gisin mosaþemban er, en víða er sennilega einnig um gisna nýgræðu
að ræða, eins og að framan greinir.
Uppblástur er nokkur á afréttinum, rofabörð hér og þar, sem fýkur
úr, en mestur er hann á svæðinu milli Búðarfjalla og Jökulfalls. Á því
svæði hefur greinilega verið uppblástur og jarðvegseyðing í lengri tíma,
og enn eru þar víðáttumikil gróðurlendi, sem eyðast ört. Gróðurfar
þeirra ber uppblæstrinum glöggt vitni, því að þar er loðvíðir og grávíðir
ríkjandi. Þá er enn uppblástur á allmörgum stöðum niður með Hvítá,
frá Sandártungum og niður úr.
Foksandur er hvergi á afréttinum, að talizt getur.
Nýgræður eru 2—3 prósent af grónu landi. Þetta kann að virðast lítið,
en þá ályktun virðist mega draga, að þrátt fyrir nokkra gróðureyðingu
grói meira land en eyðist á afréttinum.
FLÓA- OG SKEIÐAMANNAAFRÉTTUR
Almennt yjirlit
Vesturmörkum Flóa- og Skeiðamannaafréttar hefur áður verið lýst.
Mörkin milli afréttarins og Gnúpverjaafréttar eru þessi: Frá Þjórsá
ræður Fossá að upptökum sínum norðaustanvert við Lambafell. Þaðan
er bein stefna í Öræfahnjúk, þaðan hæst í Flóamannaöldu, og loks í Arn-
arfellstind. Að sunnan liggur afrétturinn að heimalöndum eftirtalinna
jarða: Skriðufells, Ásólfsstaða, Fossness, Hamarsheiðar, Stóru-Mástungu,
Minni-Mástungu, Skáldabúða, Laxárdals og Grímsstaða.
Afrétturinn er um 830 km2 að flatarmáli og 90—100 km að lengd.
Yfirleitt er hann í 500—800 m hæð, en aðeins lítill hluti hans, að sunnan
og suðvestan, er undir 500 m hæð.
Enginn ruddur akvegur er á afréttinum, og suðurhluti hans er torfær
ökutækjum. Þó er sæmilega greiðfær slóð frá Stóru-Mástungu að eina
kofanum á afréttinum, sem er skammt norðan við Moshól. Norðan Kerl-
ingarfjalla er akfær leið inn á afréttinn um Illahraun, og þaðan eru
greiðfærir melar og sandar, allt suður á móts við Helgavatn. Ár eru
litlar torfærur á þeirri leið.
Tala sauðfjár og hrossa í Flóa og Skeiðum árin 1915—1965 er sýnd í
töflu 5, en upplýsingar eru ekki fyrir hendi um fjölda þeirra á afréttin-
um á hverjum tíma.