Saga - 2013, Blaðsíða 185

ur vildi sjá og miðla öðrum“ (bls. 9) ásamt því að fjalla um þá ævi sem hann
sagði ekki frá opinberlega.
Hér vísar Gunnar til útskýringa Jóns Sveinssonar sjálfs á því hvers
vegna hann átti svona auðvelt með að setja sig í spor unglinga og hrífa þá
með sér: Sál hans var í raun tvískipt, því við það að yfirgefa ættjörðina 12
ára gamall og eignast nýja veröld varð hann fyrir svo miklu áfalli að sálarlífið
staðnaði og „gat ekki tekið við frekari þroska“, og „nýtt, sjálfstætt tilfinn-
ingalíf þróaðist með [honum], með öllu óháð því sem fyrir var“ (bls. 8).
Þetta er barnsleg skýring og þægileg: Ég þarf ekki að velja; ég get verið
hvort tveggja í senn, barn og fullorðinn, nýtt mér þannig kosti hvors tveggja
og um leið tapa ég engu. Í Pater Jón Sveinsson grefur Gunnar F. Guðmunds -
son dýpra og leitar annarra skýringa en þeirra sem barnabókahöfundurinn
sjálfur gefur — eins og við sjáum endurspeglast í titli bókarinnar.
Segja má að Jón Sveinsson búi til ákveðna helgimynd af sjálfum sér í
Nonnabókum sínum, mynd af manni sem ætlað var það hlutverk að gleðja
aðra með bókum sínum. Gunnar heldur áfram í Pater Jón Sveinsson og dreg-
ur upp mynd af manni sem gladdi aðra með bókum sínum, sagði aldrei frá
þjáningum sínum og vildi ef til vill ekki viðurkenna þær. Hann dregur upp
mynd af manni sem átti hvergi heima en var alltaf á leiðinni heim og
skrifaði jafnframt um það heilar tólf bækur.
Gunnar hefur skrifað langa og ítarlega bók þar sem heilmikið er undir,
en það er alltaf eitthvað sem má rannsaka betur eða horfa á öðrum augum.
Þannig opnar bók Gunnars F. Guðmundssonar augun fyrir fleiri rannsókn-
arefnum, enda svara góðar bækur ekki öllum spurningum heldur spyrja
þær spurninga og vekja athygli á margskonar nálgun, viðhorfum, sjónar-
hornum og viðfangsefnum sem við hefðum e.t.v. ekki komið auga á ella.
Slík bók er Pater Jón Sveinsson og meira til.
Helga Birgisdóttir
ritdómar 183
Saga vor 2013 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 8.5.2013 12:23 Page 183