Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1979, Page 83
71
pålidelig oversætter og bearbejder,7 jfr. eksempler på mulige oversættel-
sesfejl OB s. 44 ff, specielt eksemplet omtalt s. 45,30-36. En PC1-
læsemåde, hvor det ligesom ved det af Knut Helle fremdragne eksempel
kunne se ud til, at en forkortelse har medført en meningsforstyrrende
ændring er følgende:
Birkebenerne hafde spurt hans Skibsbygning/ oc at hånd actede aff Landet
der med: 551,2-3.
... t>ridia dagh j efstu wiko. Frettu Birkebeinar jraa skipagiordina.
Ætludo Jseir, ath Bagiar mundi or landi farneR, er jjeir hofdu austur
farith. 81a 267,13-16; ... jrriåia dag i æfstu uiku spurdu Birkibeinar
skipagerjrina. E 448,8-9.
A-teksten, der beskriver den pludselige afsløring af baglernes
hemmelige skibsbyggeri og giver en begrundelse for birkebenernes
overraskelse, er sandsynligvis den oprindeligste. I PCl’s refererende tekst
mangler overraskelsesmomentet og A’s "ætludo" henføres til baglerne og
sættes i forbindelse med de manøvrer, der beskrives i det følgende.
Eksemplet har imidlertid, ligesom flere af de OB s. 44 ff. nævnte, den
skavank, at A-læsemåden kun findes i ét håndskrift og derfor ikke med
sikkerhed kan bestemmes som oprindelig i A-red. Den mulighed kan
heller ikke helt afvises, at uoverensstemmelserne mellem 81a og PCI i
dette tilfælde skyldes, at B-teksten, som PCI oversætter efter, ikke
gengiver en A-tekst, men en anden kilde eller en anden kilde kombineret
med A-teksten. Ved andre eksempler af samme type gør sådanne
usikkerhedsmomenter sig i endnu højere grad gældende.
Som et argument for at overensstemmelser mellem PCI og en af A-
teksterne ikke behøver at være ensbetydende med tekstsammenhæng kan
det endelig nævnes, at E og PCI har en række helt eller næsten identiske
udeladelser og forkortelser samt enkelte fælles læsemåder overfor 81a og
4b, og det samme gælder for E og PCI overfor 81a i den øvrige del af
teksten, hvor en del af E’s og PCl’s overensstemmelser imidlertid
sandsynligvis er udtryk for oprindelige tekstforhold. Blandt disse ganske
mange eksempler er dog ikke fundet nogen egentlig parallel til
læsemåden PCI 570,9-11.
7 Se OB kap. IV, specielt s. 42, 48-49.