Náttúrufræðingurinn - 2021, Qupperneq 34

Náttúrufræðingurinn
126
Ritrýnd grein / Peer reviewed
4. mynd. A. Lengdardreifing brislings (Sprattus sprattus) í þremur togum í rannsóknarleiðangri í mars 2021; í mynni Kollafjarðar (N=68), undan
Landeyjasandi (N=52), og undan Rangársandi (N=225). Fjöldi mældra er uppreiknaður með heildarfjölda í viðkomandi togi. B. Lengdardreifing
brislings eftir kyni og kynþroska í þremur togum í leiðangri í mars 2021. Fjöldi mældra er uppreiknaður með heildarfjölda í hverju togi. C. Aldurs-
dreifing 21 brislingshrygnu sem voru aldursgreindar úr sýni frá mars 2021. Tveir hængar voru í sýninu, báðir fjögurra ára (15 og 15,5 cm langir).
− A. Length distribution of sprat (Sprattus sprattus) in three tows in the groundfish survey in March 2021, one at the west coast (N=68) and two
at the south coast (N=52 and 225). The number of measured fish has been corrected by the total number caught in each tow. B. Length distri-
bution of sprat by sex and sexual maturity stage in three tows in the groundfish survey in March 2021. The number of measured fish has been
corrected by the total number caught in each tow. C. Age distribution of 21 female sprat in the groundfish survey in March 2021. Two males
were also in the sample, both four years old (15 and 15.5 cm long).
Í mynni Kollafjarðar Undan Landeyjasandi Undan Rangársandi
10 12 14 16 10 12 14 16 10 12 14 16
0
20
40
60
Lengd (cm) / Length
F
jö
ld
i /
N
u
m
b
er
0
5
10
15
20
25
8 10 12 14 16
Lengd (cm) / Length
F
jö
ld
i /
N
u
m
b
er
0
1
2
3
4
10 12 14 16
Lengd (cm) / Length
F
jö
ld
i /
N
u
m
b
er
A
B C
Ókyngreint, stig 1 Hrygna, stig 3 Hrygna, stig 4 2 3 4 5Aldur / Age
Hængur, stig 4 Hængur, stig 5
Hrygna Hængur
stofngerð gæti að einhverju marki upp-
lýst um uppruna brislings við Ísland.
Söfnun erfðaefnis úr íslenskum brislingi
hefur þegar farið fram með þennan
möguleika í huga.
Tíminn einn getur leitt í ljós hvort
brislingur á eftir að festa sig í sessi á
Íslandsmiðum, verða mikilvæg stærð
í vistkerfinu og jafnvel nytjategund. Í
því samhengi skiptir máli að sjávarhiti
á Íslandsmiðum er víða innan þeirra
marka sem telst kjörhiti fyrir klak
brislings, þ.e. 6–12°C.17 Því gæti tegundin
haft búsetu hér til frambúðar, ekki síst
ef sjávarhiti helst hár eða heldur áfram
að hækka. Hugsanlega veldur lægri
sjávarhiti fyrir norðan og austan land
því að ólíklegt sé að brislingur stækki
útbreiðslusvæðið varanlega til þeirra
svæða, að minnsta kosti enn sem komið er.
Með tilkomu brislings á Íslands-
mið má ætla að við mat á stofnstærð
ungsíldar þurfi að taka tillit til þess
að brislingur gæti einnig verið á
svæðinu. Velta má fyrir sér hvort lík-
legt sé að brislingur veiti einhverjum
nytjategundum við landið samkeppni.
Það er ólíklegt að brislingur lendi í
samkeppni um hrygningarsvæði við
síld eða loðnu, því að báðar þessar
tegundir líma egg sín við botn en
egg brislingsins eru sviflæg.18 Hins
vegar virðist fæðuvali brislings svipa
mjög til fæðuvals ungsíldar þannig að
samkeppni um fæðu gæti átt sér stað á
svæðum þar sem tegundirnar skarast.19
Stundum skarast fæðuval brislings og
ungsíldar þó aðeins að hluta til, sem
stafar meðal annars af því að brislingur
er ekki fær um að sía fæðu úr sjónum
líkt og síld, heldur er háður því að
grípa einstaka fæðubita.40,41 Annars
staðar í Atlantshafi getur brislingur
myndað stóra stofna og því gæti frek-
ari uppgangur hans haft töluverð áhrif
á vistkerfi sjávar við Ísland. Í ljósi
þessa er nauðsynlegt að fylgjast grannt
með viðkomu brislings við strendur
landsins til að öðlast skilning á þeim
breytingum í vistkerfi sjávar sem hann
kann að valda.