Náttúrufræðingurinn - 2021, Qupperneq 42

Náttúrufræðingurinn
134
Einnig fundust tveir nýdauðir haus-
lausir ungar á svæði sem hafði verið
skoðað um hálftíma áður án þess að
dauðir ungar sæjust (4. mynd). Rétt áður
sáust kindur á nákvæmlega sama stað.
Engar líkur eru á að fuglarnir hafi misst
væng eða haus við það að fljúga á raf-
magnsvíra eða girðingar enda ungarnir
enn ófleygir. Hauslausu ungarnir voru
sumir nýdauðir; blóð lak úr strjúpanum
eða var nýstorknað. Ummerkin voru eins
og vængur eða haus hefðu verið rifnir
frá búknum.
Flatey 2020
Kindur sáust ekki éta kríuegg í júní
2020. Hins vegar var áberandi þá tíu
daga sem dvalist var í Flatey hve kríum
með hreiður fækkaði mikið á sama
svæði og kindur sáust éta egg og væng-
stýfðir eða hauslausir ungar fundust
sumarið áður.
Í júlí 2020 fundust fimm vængstýfðir
ungar og sjö hauslausir á sama svæði
og sumarið 2019, þ.e. á Pálsvelli og í
Innstabæjarmýri.
Þrjú kríuhreiður voru í Steinabrekku
á Flatey 5. júní 2020. Fylgst var með
hreiðrunum daglega og 10. júní var eitt
hreiður eftir með eggjum. Nokkrum
kindum var haldið til beitar í hólfi á
þessu svæði og er talið að þær hafi étið
eggin úr tveimur hreiðranna. Kindurnar
sáust iðulega fast við hreiðrin og létu
sér fátt um finnast þegar kríurnar tóku
dýfu niður að þeim og hjuggu þær
jafnvel í hausinn.
Flatey 2021
Í júlí 2021 fannst stakur ungi í Al-
heimsmýri. Hafði hausinn verið stýfður
af og var strjúpinn alblóðugur. Greini-
legt var að unginn hafði verið drepinn
rétt áður (5. mynd). Unginn fannst alveg
við girðinguna við Pálsvöll þar sem
ungar fundust afhausaðir á fyrri árum.
Kindur voru stutt frá og var ekki hægt
að draga aðra ályktun en að þær hefðu
bitið í haus kríuungans og dregið fram
af hálsinum.
Flatey almennt
Hér er einungis um fá stök tilvik
að ræða og lítið vitað um áhrif á
fuglastofna, dreifingu þeirra eða varp-
árangur eftir svæðum, enda ekki sér-
staklega verið að fjalla um samspil
sauðfjár og fugla. Þrátt fyrir áratuga-
rannsóknir á fuglum í Flatey hefur ekki
áður orðið vart við kindur éta egg eða
unga, meðal annars á þeim svæðum
sem getið er að ofan. Sauðfé gengur
um nær alla ey núorðið, meðal annars
víða þar sem er æðarvarp, nema hvað
túnum (nýræktum) á austurhluta eyj-
unnar er haldið fjárlausum. Áður fyrr,
3. mynd. Í Flatey á Breiðafirði. Kríuungi sem
búið er að bíta af hálfan vænginn. – Arctic tern
chick with half of the wing cut off. Flatey in
Breiðafjörður. Ljósm./Photo: Ævar Petersen,
23.07.2019.
4. mynd. Hauslausir kríuungar í Flatey á Breiðafirði. Sést í blóðugan strjúpann. – Be-
headed Arctic tern chicks, with bloody neck. Flatey in Breiðafjörður. Ljósm./Photo:
Ævar Petersen, 23.07.2019.