Fréttablaðið - 05.10.2022, Blaðsíða 12

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Þorvaldur S. Helgason
tsh@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Sem dæmi
gengur
ekki að
umboðs­
maður
Alþingis
sé einhver
handval­
inn vit­
leysingur.
benediktboas@frettabladid.is
Þegja og ekki tala
Menntaskólinn við Hamrahlíð
segist í yfirlýsingu líta mál sem
varða kynferðisofbeldi mjög
alvarlegum augum. En skólinn
vill samt helst ekki taka á þeim
og alls ekki hlusta á nemendur.
Skólinn sendi frá sér yfirlýsingu
í gær vegna umfjöllunar um
kynferðisofbeldi í skólanum. Þar
segir að aðgerðaáætlun skólans
hafi verið virkjuð og unnið
sé samkvæmt henni. Það hafi
meira að segja verið fundað með
nemendum. Nemendur fengu
reyndar ekkert að spyrja og áttu
bara að þegja. Trúlega væri best
fyrir skólann að skipta þessari
aðgerðaáætlun út. Hún virðist
alla vega meingölluð. Hvaða skóli
hlustar ekki á raddir nemenda?
Ljóslausir bílstjórar í borginni
Lögreglan þurfti að kenna
ökumönnum í efri byggðum
borgarinnar á mánudag hvernig
eigi að nota ljósabúnað bifreiða.
Þetta kemur fram í dagbók lög­
reglunnar. Það getur ekki verið
efst á verkefnalista lögreglunnar
að kenna fólki að kveikja ljósin
á bifreiðum sínum og er í raun
ótrúlegt að bílstjórar höfuð­
borgarinnar kunni ekki að snúa
litlum hnapp sem kveikir ljósin.
Ekki að ljósanotkun bílstjóra í
borginni komi mikið á óvart en
það er eins og það sé metnaður
allra sem setjast undir stýri að
nota ekki stefnuljós. n
Loftslagsbreytingar og áhrifin vegna þeirra hafa
breytt heimsmyndinni sem við eigum að venjast.
Það er nauðsynlegt að við sem einstaklingar, sam­
félög og þjóðir breytum forgangsröðun okkar vegna
þessa.
Ein alvarlegasta orkukrísa í áratugi dynur nú
á nágrannaþjóðir allt í kringum okkur. Í Evrópu
hefur staða orkumála versnað mjög eftir að innrás
Rússlands í Úkraínu hófst. Unnið er að neyðarráð­
stöfunum í orkumálum vegna afleiðinga stríðsins
sem felur í sér orkuskort og hækkandi orkuverð. Við
sjáum nú með enn gleggri hætti mikilvægi þess að
vera ekki bara óháð jarðefnaeldsneyti, heldur óháð
öðrum um orku og eldsneyti. Krísan varpar skýru
ljósi á nauðsyn endurnýjanlegra orkugjafa og hve
mikið þjóðaröryggismál orkusjálfstæði og orku­
öryggi raunverulega er.
Við Íslendingar erum þó ekki þátttakendur í
þessari orkukrísu sem nágrannar okkar standa
frammi fyrir. Við getum þakkað okkar innlendu
orkugjöfum, raforkunni og jarðvarmanum og þeim
kerfum sem veita orkunni til heimila og fyrirtækja í
landinu fyrir þá staðreynd.
Heillaspor fyrir þjóðina
Eitt af mínum fyrstu embættisverkum var að setja
af stað vinnu til að gera gangskör að tryggu orku­
framboði fyrir almenna hluta raforkumarkaðarins.
Nú er unnið að tillögum nefndar um orkuöryggi
þar sem aukin áhersla verður lögð á fyrirsjáanleika
á markaði fyrir heimilin í landinu sem og fyrir
smærri fyrirtæki.
Í síðustu viku var Hólasandslína 3 vígð og tekin
í gagnið á Akureyri. Línan er hluti af áformum um
að uppfæra byggðalínuna sem nú er orðin 50 ára
gömul. Það er ljóst að orkuöryggi verður ekki tryggt
á grunni 50 ára gamalla innviða. Hólasandslína 3
er því mikilvæg bót fyrir f lutningskerfi raforku á
Íslandi. Heillaspor fyrir alla þjóðina þar sem hún
eykur f lutningsgetu, tryggir stöðugleika raforku­
kerfisins á Norður­ og Austurlandi og umfram allt,
eykur orkuöryggi fólks á landinu. n
Orkusjálfstæði
Guðlaugur Þór
Þórðarson
umhverfis­, orku­
og loftslagsráð­
herra
Það er ljóst
að orku­
öryggi
verður
ekki tryggt
á grunni 50
ára gamalla
innviða.
Í fámennum þjóðfélögum skiptir höfuðmáli
að leikreglur séu virtar. Leikreglur sem
miða að því að þau sem búa yfir mestum
verðleikum og atgervi gegni mikilvægum
trúnaðarstöðum þar sem heill þjóðar er
undir.
Sem dæmi gengur ekki að umboðsmaður
Alþingis sé einhver handvalinn vitleysingur.
Hann má hvorki vera vanhæfur flokksgæðingur
tiltekins ráðherra né virk fyllibytta eða pervert,
því mikið er undir að traust ríki hjá almenningi
um störf hans.
Til að auka líkur á að hæfustu umsækjendur
fái þau störf sem þykja vandasömust, hafa
ýmsar löggjafir orðið að veruleika. Ein umbót­
anna er starfsmannalög. Lögin hverfast um þá
meginreglu að skipulagi skuli fylgt og stöður
skuli auglýstar í þágu ríkisins, en ekki síður í
þágu einstaklinganna sem ættu réttilega að
geta sótt um. Það er vegna þess að sá sem leggur
meira á sig en aðrir og getur sýnt fram á árangur
með mælikvörðum og framkomu er betur
fallinn til að gegna krefjandi embætti en sá sem
ekki þarf að sanna hæfni sína.
Reyndar eru til undanþáguákvæði sem kall­
ast það vegna þess að þau eiga að flokkast undir
undanþágur.
Að samantekt forsætisráðuneytisins leiði í
ljós að fimmtungur embættisskipana frá 2009
hafi átt sér stað án þess að staða hafi verið aug­
lýst, er ekki dæmi um vilja löggjafans eða anda
laganna. Þvert á móti er sú tölfræði ekkert annað
en hneyksli, til þess fallið að grafa undan trausti.
Það spyr spurninga um verðleika og andverð­
leika að á síðustu tólf árum hafi embættismaður
67 sinnum verið fluttur í annað embætti án aug­
lýsingar.
Það vekur spurningar að safnafólk, fornleifa­
fræðingar og ýmsir aðrir faghópar sem hafa
brugðist af hörku við ákvörðun Lilju Alfreðs­
dóttur menningarmálaráðherra um að skipa
í stöðu þjóðminjavarðar án auglýsingar, hafi
verið hafðir að fíflum – fyrir utan eitt stórt ráð­
herrasorrý á þingi fyrir austan.
Það vekur spurningar að Lilja segi í fjölmiðl­
um að tillaga um hennar umdeildu skipan hafi
komið frá ráðuneytisstjóra hennar, Skúla Eggert
Þórðarsyni, því styr stóð um skipan Skúla án
auglýsingar og áður hafði Lilja lögsótt konu sem
hafði þótt hæfust, en tapað því máli með nokk­
urri skömm.
Í fámennum þjóðfélögum skiptir enn meira
máli en í þeim fjölmennari að leikreglur séu
virtar.
Því hér eru meiri líkur á nepótisma og and­
verðleikaráðningum en í stærri samfélögum. n
Andverðleikar
Björn
Þorláksson
bth
@frettabladid.is
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 5. október 2022 MIÐVIKUDAGUR