Fréttablaðið - 05.10.2022, Blaðsíða 26

Starri Freyr
Jónsson
starri
@frettabladid.is
Aðstandendur Facebook-
hópsins Áhugahópur um
endurvinnslu og endurnýt-
ingu brenna fyrir málefninu.
Innan hópsins skapast
oft fjörugar og gagnlegar
umræður.
Facebook-hópurinn Áhugahópur
um endurvinnslu og endurnýtingu
var stofnaður sumarið 2011 af
Daníel Brandi Sigurgeirssyni for-
ritara og fljótlega slógust Elín Björk
Jónasdóttir, veðurfræðingur og
eiginkona hans, og Hafdís Bjarna-
dóttir, tónskáld og gítarleikari, í
hópinn sem meðstjórnendur.
Hópurinn er vettvangur fólks
sem vill deila upplýsingum
og skoðunum um hvers konar
endurvinnslu, endurnýtingu og
skylda hluti, að sögn Daníels.
„Það má segja að þessi hugmynd
hafi sprottið úr þörf fyrir að
geta spjallað við aðra sem voru á
svipaðri línu, í okkar tilfelli fólk
sem vill minnka það rusl sem það
býr til. Það var sjálfsagt bara tíma-
spursmál hvenær svona hópur yrði
stofnaður í ljósi þess hve margir
hafa áhuga á málefninu.“
Þau segja að oft skapist mjög
fjörugar umræður innan hópsins.
„Mikið af umræðunum snýst um
hvernig á að flokka eitt og annað
til endurvinnslu, en sumir með-
limir deila með öðrum góðum
endurvinnsluráðum, eða skemmti-
legum myndum af hinu og þessu
sem þau eru að endurnýta eða
endurvinna,“ segir Hafdís.
Spurt um praktísk atriði
Margir spyrja einnig um ýmis
praktísk atriði eins og hvernig sé
best að haga endurvinnslu innan
heimilisins, segir Elín. „Það hefur
til dæmis komið fyrir að meðlimir
hópsins hafi tekið sig saman og
þrýst á fyrirtæki um að breyta
umbúðum og bæta merkingar um
endurvinnslumöguleika á þeim
umbúðum sem eru notaðar í fram-
leiðslu hérlendis.“
Meðlimir stunda líka þá iðju að
auglýsa hluti gefins í þeirri von
að þeir nýtist áfram, bætir Daníel
við. „Hópurinn var svo sem ekki
hugsaður fyrir það til að byrja með
enda henta aðrir hópar betur ef
fólk ætlar að gefa eitthvað.“
Bakgrunnur stjórnendanna
þriggja er ansi fjölbreyttur en þau
eiga það sameiginlegt að brenna
fyrir endurvinnslu og endur-
nýtingu. Hafdís hefur til dæmis
mikinn áhuga á tísku, textíl og
handverki, ekki síst í samhengi við
endurvinnslu og endurnýtingu.
Daníel hefur mikinn áhuga á því
að smíða hús á sjálfbæran hátt þar
sem allur líftími hússins er hafður í
huga og Elín prjónar og saumar föt
og segist tala mikið um fjölskyldu-
hjólið sem hefur leyst af auka-
bílinn á heimilinu.
Endurvinnur textíl
Endurnýting og endurvinnsla
spilar því stóran þátt í daglegu lífi
þeirra en þó með ólíkum hætti.
Hafdís segist flokka allt rusl og
koma því á endurvinnslustöðvar
auk þess sem hún er með moltu-
kassa í garðinum. „En þess utan
reyni ég að kaupa sem minnst
af nýju dóti heldur leitast við að
kaupa notaða hluti ef hægt er að
koma því við. Ég reyni líka að losa
mig við hluti sem ég er hætt að
nota á sem ábyrgastan hátt, til
dæmis með því að koma þeim í
hendurnar á nýjum notendum ef
ég get, frekar en að henda beint á
gámastöðvar.“
Hún segist einnig hafa mjög
gaman af því að endurvinna
textíl, til dæmis með því að spinna
nýtt garn úr alls konar lufsum,
afklippum og afgöngum af garni.
„Mér finnst skemmtileg áskorun
Best að byrja með smáum skrefum
Aðstandendur
Facebook-
hópsins Áhuga-
hópur um
endurvinnslu og
endurnýtingu,
eru, frá vinstri,
þau Daníel
Brandur Sigur-
geirsson, Hafdís
Bjarnadóttir og
Elín Björk Jónas-
dóttir.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ERNIR
Hafdís spinnur nýtt garn úr afklippum af gömlu garni og úrgangsgarni. Hún
prjónar svo nýja vettlinga úr nýja garninu.
Kembivélina notar Hafdís til að kemba upp garnafgangana og tæta þá upp til
að það sé auðveldara að spinna nýtt garn úr þeim.
að reyna að hugsa meira eins og
fólk gerði í gamla daga, það er að
nýta hlutina vel og forðast óþarfa
sóun á sem flestum sviðum.“
Þegar hún hefur tíma og orku
vinnur hún sem sjálfboðaliði á
viðburðum sem kallast Reddinga-
kaffi og er á vegum Hringrásar-
seturs Íslands. „Þar koma saman
sjálfboðaliðar og hjálpa gestum og
gangandi við að laga eitt og annað
bilað dótarí, eins og raftæki, hjól
og föt svo eitthvað sé nefnt.“
Vilja helst tóma sorpfötu
Hjónin Elín og Daníel segjast fyrst
og fremst vera í hefðbundinni
flokkun heima fyrir. „Við flokkum
flöskur og dósir, pappír og plast,
málm og gler, textíl, raftæki og
rafhlöður, ljósaperur og kerti og
margt fleira. Í raun viljum við að
fatan undir almennt sorp sé eins
tóm og hægt er. Einnig erum við
með nokkra moltukassa í garð-
inum. Jafnframt reynum við að
gefa þá hluti sem við erum hætt að
nota og höfum til dæmis oft gefið
notaða hluti í afmælis- og jóla-
gjafir, til dæmis bækur, leikföng og
fatnað. Síðan er það þetta með að
kaupa minna, það gengur stundum
vel og stundum ekki.“
Nokkur gagnleg fyrstu skref
Eðlilega luma þau á ýmsum góðum
ráðum fyrir þá lesendur sem hafa
áhuga á að endurvinna og endur-
nýta betur. „Ég mundi segja að
fyrstu skref væru að flokka plast
og pappír, og panta þá sérstakar
ruslatunnur til þess ef þær eru ekki
sjálfkrafa í boði hjá viðkomandi
sveitarfélagi,“ segir Hafdís. „Mjög
stór hluti heimilissorpsins er
pappír og plast, þannig að bara
þetta skref myndi strax skila mjög
miklum árangri.“
Næsta skref gæti svo verið að
skoða eigin neysluhegðun, hvort
mikið af mat sem keyptur er inn
endi í ruslinu eða hvort verið sé
að kaupa of mikið af fötum eða
öðrum hlutum sem er í rauninni
ekki þörf á að eiga. „Ég er samt alls
ekki fullkominn mínímalisti sjálf,
mér finnst gaman að kaupa mér
föt en þá vel ég að kaupa frekar
notuð föt heldur en ný og að koma
gömlu fötunum mínum aftur í
hringrásina með því að selja þau á
bás í loppubúð, eins og í Verzlana-
höllinni.“
Góð samvinna nauðsynleg
Daníel og Elín segja mestu máli
skipta að ætla ekki að stunda
100% endurvinnslu frá degi eitt.
„Eins og með aðra hluti þá gildir
hér að byrja smátt og byrja á því
sem er auðvelt að ráða við. Ef það
er einhver hlutur sem er erfitt að
segja hvernig eigi að flokka, þá
er stundum einfaldast að setja
hann bara í ruslið, frekar en að
láta þennan hlut búa til kvíða hjá
manni. Síðan má smám saman að
bæta við eftir því sem þekkingin
eykst. Það er líka mikilvægt að gera
þetta í samvinnu fjölskyldunnar
og vinnustaðarins, og fara vel yfir
af hverju þessir hlutir skipta máli
fyrir okkur svo sem flest í kringum
okkur séu á sömu blaðsíðu og við.“
Áhugasamir lesendur geta skráð
sig í hópinn á Facebook. n
Mikið af umræð-
unum snýst um
hvernig á að flokka eitt
og annað til endur-
vinnslu, en sumir með-
limir deila með öðrum
góðum endurvinnslu-
ráðum.
Hafdís Bjarnadóttir
6 kynningarblað 5. október 2022 MIÐVIKUDAGUREndurvinnsla og umhvErfisvitund