AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.2004, Blaðsíða 26
The New Charter of Athens
2003
The European Council
of Town Planners'
Vision for Cities
in the 21* century
Ný Aþenusamþykkt./
The New Charter ofAthens.
/
Islenskt skipulag
samhengi
Sigríöur Kristjánsdóttir, skipulagsfræðingur
Skipulag gengur út á það að móta
umhverfi fólks. Það mótar ramm-
ann utan um hið daglega líf íbú-
anna. Skipulag teygir anga sína inní
okkar daglega líf, á öllum sviðum;
hvar við búum, vinnum og eyðum
frítíma okkar. Mikilvægt er að vel
takist til, þannig að öllum líði vel.
Skipulagið endurspeglar þær áhersl-
ur sem eru í þjóðfélaginu sem það
sprettur úr á hverjum tíma. Með því
að skoða skipulagseinkenni þétt-
býlis má greina þá hagrænu, tækni
legu og samfélagslegu hvata sem
liggja að baki mótunar þess. Með
aukinni framþróun eykst krafan
um betri lífsskilyrði sem leiðir af sér
nýjar og betri lausnir í skipulagi.
Þannig má segja að með tilkomu
skipulags á íslandi, hafi íslendingar
verið færðir úr torfbæjar-umhverfi yfir
í vestrænt borgar-umhverfi. Fyrstu
skipulagslögin voru sett snemma á
íslandi miðað við víða annarsstaðar.
Þau taka gildi 1921 og leggja mikla
Orka fyrir 21. öldina./Fuel for the 21st Century.
áherslu á að bæta aðbúnað fólksins.
Þar gætir áhrifa garðborgarstefn-
unnar en hún kemur fram í Englandi
um aldamótin 1900 og er markmið
hennar að endurbæta iðnaðarborg-
ina. Næsta stóra skrefið er stigið
með endurskoðun skipulagslaganna
1964, en það er kerfisbundið skipu-
lag þar sem einkabílnum er gert hátt
undir höfði. Að þessu sinni berast
áhrifin frá Danmörku. Þó að stund-
um virðist sem við séum enn stödd
á þessu stigi, þá má ekki gleyma
að framþróunin heldur áfram. Enn
eru það erlend áhrif sem gefa tón-
inn. í kjölfar Brundtland-skýrslunnar
1987 og ráðstefnunnar í Río má
greinilega sjá aukna áherslu á vist-
vænt skipulag á íslandi. Með aðild
íslands að Kyoto-samþykktinni má
gera ráð fyrir enn aukinni áherslu á
umhverfismálin og þá sér í lagi losun
gróðurhúsalofttegunda. Þessi þróun
fylgir breyttum áherslum á vestur-
löndum og miðar að því á hverjum
tíma að gera umhverfi okkar betra.
Á íslandi hefur verið starfandi félag
skipulagsfræðinga frá 1985 sem
hefur það að markmiði að vinna
að viðurkenningu skipulagsfræð-
innar sem sjálfstæðrar fræðigreinar
hér á landi, að stuðla að faglegum
vinnubrögðum við skipulagsgerð
og málefnalegum umræðum um
skipulags- og umhverfismál. Það
er aðili að Evrópska Skipulags-
fræðingafélaginu (The European
Council of Town Þlanners).
Vegna sameiningar í Evrópu og sam-
vinnu á ýmsum sviðum hefur evr-
ópska skipulagsfræðingafélagið kynnt
skipulagfræðingum nýja sýn á fram-
tíðarþróun evrópskra borga. í The
New Charter of Athens sem gefin
var út 2003 er megináhersla lögð á
að net borga, sem halda menningar-
legri sérstöðu sinni og fjölbreytileika,
sem byggir á langri sögu og tengir
fortíðina, nútímann og framtíðina.
íslenski torfbæinn./ The lcelandic turf-house.