Bændablaðið - 27.04.2023, Blaðsíða 74

74 Bændablaðið | Fimmtudagur 27. apríl 2023
Gulönd er fiskiönd líkt og toppönd, enda oft kölluð stóra systir toppandarinnar. Þær virðast stundum líkar í fjarska, sérstaklega kvenfuglarnir. En gulönd er áberandi stór, hún er okkar stærsta ferskvatnsönd
og mun stærri en litla systir hennar. Stofninn er hins vegar mun minni, eða um 300 varppör á meðan stofn litlu systur hennar er tífalt stærri. Hún hefur sérhæft sig sem fiskiæta og er mjög lagin við að kafa
eftir smásilung, laxaseiðum og hornsílum. Þær eru ákaflega styggar og með allra styggustu fuglum á landinu. Endrum og sinnum þegar ís hefur lagt yfir ár og vötn þá hafa örfáir fuglar leitað á opnar ár nærri
mannabyggðum. Nú á liðnum vetri voru t.a.m. nokkrar gulendur sem héldu sig á læknum í Hafnarfirði. Fyrir marga var það einstakt tækifæri til að virða fyrir sér þessar stóru fallegur endur án þess að þær væru
að fljúga í burtu. Hún er staðfugl og utan varptíma eru þær nokkuð félagslyndar. Þá sjást þær gjarnan í litlum hópum á straumvatni og stöðuvötnum. Mynd og texti / Óskar Andri Víðisson
FRÆÐSLA
Í heimi tískunnar er aldrei að vita hvert
stefnir. Einn daginn er það klassík á borð
við niðurþröngar buxur og rokkaraskó, en
aðra daga mætti halda að þeir sem halda
um taumana hafi gjörsamlega misst tökin.
Þegar virðist sem enginn sé við stjórnvölinn
koma í ljós atriði á borð við háhælaða Crocs
skó Balenciaga svo og svokallaða „táskó“ –
undir sama merki – sem hafa, þótt ótrúlegt
sé, fengið afar góð viðbrögð. Hafa neytendur
meðal annars upplifað sig afar kynþokkafulla
í skónum sem gerðir eru úr endurunnu efni.
Fréttaritari Vouge vildi sannreyna þann
orðróm og varð ekki fyrir vonbrigðum. Á
vefsíðu Vouge kemur fram: „Mér líður eins
og ég sé að smeygja mér í klæðskerasaumaða
silkihanska sem bæði gæla við hörundið og líta
glæsilega út. Þéttur sóli skótausins leyfir mér
svo að stíga þokkafullt til jarðar þar sem ég
merki yfirráðasvæði mitt með eigin þunga.“
Stórt og mjúkt
Nú er ekki vitað hvort allir upplifa sig á sama
hátt og fréttaritari Vouge, en skórnir eru í það
minnsta forvitnilegir. Ekki er hægt að dæma
þá glæsilega út frá hönnunarsjónarmiði, en í
dag virðist sem neytendur líti æ oftar framhjá
útlitinu og versli frekar eftir andlegri upplifun
sinni og vellíðan. Kemur það sem andsvar
við óþægilegri hátísku sem oft á illa við
annir daglegs lífs. Líkamleg vellíðan helst
auðvitað í hendur við þá
andlegu og má segja
að áhrifavaldar víðs
vegar um heiminn
séu oftar en ekki að
stíga skref í þá átt.
Stórir og mjúkir
s tr igaskór
drottna nú yfir skótísku vorsins og spurning
er hvort slíkt sé ekki akkúrat sumargjöfin í ár.
Strigaskótíska þeirra miðaldra
Nú velta lesendur ef til vill fyrir sér um hvers
konar skó er að ræða. Þeir sem miðaldra eru
muna gjarnan eftir Buffalo skótískunni sem
þótti hvað helst móðins fyrir um 30 árum.
Var Buffalo upphaflega stofnað í Þýskalandi
árið 1979, en náði á stall evrópskar hátísku
um miðjan tíunda áratuginn. Voru stúlkurnar
í hljómsveitinni Spice Girls þekktar fyrir
að ganga í skónum sem voru jafnan með
tíu sentímetra þykkum botni, en hinar allra
djörfustu strunsuðu um í allt að tuttugu
sentímetrum. Voru klassískir Buffalo skór
helst svartir eða hvítir, en var þó að finna í
öllum regnbogans litum.
Með tuttugustu og fyrstu öldinni döluðu
vinsældir skónna en í dag virðist sem þeir séu
að hljóta aukið fylgi. Á vefsíðu fyrirtækisins
má sjá að skref hafa verið tekin í átt að vegan-
stemningu þeirri, er ríkt hefur nú um nokkurt
skeið hjá forsvarsmönnum tískuheimsins.
Til að mynda er notast við endurunnin efni
og lífræna bómull og segir á vefsíðu þeirra,
buffalo-boots.com, að leitast sé við að halda
áfram á þeirri braut.
Fyrir áhugasama má finna þar ýmiss konar
skófatnað, bæði vegan og ekki.
Vor 2023
En þetta var útúrdúr.
Það sem þykir nú
allra smartast vorið
2023 eru strigaskór
sem bera nafnið
HOKA, vel þéttir
og halda vel að
fæti. Framleiðendur
skónna, sem hófu
starfsemi sína árið
2009 í Frakklandi, eru
í raun undirfyrirtæki
bandaríska fyrir-
tækisins Deckers
sem hefur verið
í framlínunni
síðastliðin 50 ár.
Meðal annarra
fyrirtækja undir
vængjum Deckers
má nefna UGG og
Teva, sem bæði eru
þekkt merki víðs
vegar um heiminn.
HOKA skórnir,
sem hafa þó verið í
framleiðslu í þó nokkur ár, hafa smám saman
verið að klífa metorðastigann.
Breiddist hróður þeirra hratt út, meðal
annars í hlaupasamfélagi bæjarins Boulder í
Colorado-ríki Bandaríkjanna, eftir að hlaupari
keypti hvorki meira né minna en 770 pör.
Innan fárra ára voru strigaskór HOKA á listum
yfir bestu skó markaðarins og viðurkenndir
af úrvalsíþróttamönnum víða
um heim. Forsvarsmenn
fyrirtækisins segja að
upphaflega hafi hönnunin verið
atlaga að lausn á því að fara
sem hraðast niður brekkur án
þess að renna, en sérstaða skónna
er að stórum hluta sú að sólinn er í
nokkurri yfirstærð.
Útkoman varð sú að
þarna varð til lögun á
hlaupaskóm sem ekki
hafði áður þekkst, en er í
dag einna helst sú tegund
sem utanvegahlauparar
(og aðrir) kjósa við iðkun
sína. HOKA skórnir þykja
einstaklega þægilegir á
fæti, mjúkir og hentugir
fyrir þá sem þurfa að
vera mikið á fótum
í vinnu sinni og
eiga jafnvel við
eymsl að glíma
í hnjám.
Segir orðrómur að
notkun þeirra „sé eins og að ganga á skýjum“.
En þetta er nú staðan í dag. HOKA skó má
finna hérlendis á nokkrum stöðum og því um
að gera að versla sér par ef áhugi er á því að
klífa skriður, skríða kletta og þar fram eftir
götunum – nú eða til þess eins að
fylgja hátísku vorsins. /SP
Tíska:
Léttstíg og leikandi í sumar
Buffalo skór voru afar vinsælir hjá stúlknahljómsveitinni Spice Girls.
Crocs á öðru leveli frá Balenciaga.Hinir kynþokkafullu táskór Balenciaga. HOKA, skór sumarsins.