Úrval - 01.08.1953, Blaðsíða 25

SANNLEIKURINN UM HUGLESTUR
23
liér væri kominn geðveikur mað-
ur. En stúlkan gerði það sem
hún var beðin um. Hún lyfti
hægt upp piisinu sínu, og blasti
þá við, einn þumlung fyrir of-
an sokkafitina, purpururautt,
þriggja senta frímerki. Blaða-
manninum varð orðfall af undr-
un og dró upp doilaraseðil og
rétti töframanninum.
Þetta virtist furðulegt afrek.
En skýringin er ósköp einföld.
I sálfræðinni er fyrirbrigði, sem
nefnist ideomotion, og á mæltu
máli táknar tilhneigingu sem
menn hafa stundum til að koma
upp um hugsanir sínar með ó-
sjálfráðum vöðvakippum. Ef þú
felur eitthvað í herbergi og veizt
að ég er að leita að því, kemur
augnatillit þitt upp um þig fyrr
eða síðar. Það grípur þig ómót-
stæðileg þörf til að horfa á felu-
staðinn öðru hvoru, líkt og
morðingjann, sem leitar aftur á
morðstaðinn. Og ef þú héldir í
annan endann á vasklút og ég í
hinn, myndu ósjálfráðar hreyf-
ingar þínar vísa mér á staðinn.
Með þessu er þó ekki sagt, að
hvaða viðvaningur sem er, gæti
gert það, sem töframaðurinn
gerði. Til þess þarf mikinn næm-
leik, skarpa athyglisgáfu og
margra ára æfingu.
Það var blaðamaður í Chicago,
sem fyrstur uppgötvaði „vöðva-
lestur“, árið 1872. Kvöld eitt
þegar hann hélt í höndina á kær-
ustmmi sinni, uppgötvaði hann,
að hún tjáði honum vilja sinn
með ósjálfráðum vöðvakippum
í hendinni. Með æfingu lærði
Brown að skýra þessar vöðva-
hreyfingar svo nákvæmlega, að
svo virtist sem hann „læsi hug
hennar“.
Nokkru seinna veðjaði hann
við starfsbróður, að hann skyldi
geta fundið títuprjón, hvar sem
væri í Chicago. Með því að halda
í hönd starfsbróður síns fann
hann títuprjóninn undir gólf-
mottu í húsi einu. Atvik þetta
vakti svo mikla eftirtekt á
Brown, að hann ákvað að leggja
niður blaðamannsstarfið og
gerast ,,huglesari“. Sagt er, að
hann hafi grætt 250 000 dollara
á þessari „sálrænu gáfu“ sinni.
Miklir töframenn tefla oft á
tæpt vað í töfrabrögðum sínum.
En það er einmitt slík dirfska,
sem gerir þá fræga, — þegar
hún tekst.
Víðkunnur „huglesari“ kunn-
gjörði fyrirskömmu í hópi blaða-
manna, að hann skyldi lesa aðal-
fyrirsögn á forsíðu morgunblaðs
áður en það kæmi út. Blaða-
mennirnir tóku hann á orðinu.
Þeir komu í útvarpssalinn að
kvöldi, þegar huglesarinn ætlaði
að fara að byrja dagskrá sína.
Hann skrifaði á miða það sem
hann kvaðst sjá fyrir innri sjón-
um sínum að verða mundi fyrir-
sögnin morguninn eftir, braut
miðann saman og lét hann í um-
slag, lokaði því og fékk það ein-
um úr hópi áhorfenda til varð-
veizlu. Áhorfandinn, sem fyrir
valinu varð, var maður að nafni
Smith, frá smábæ í Flórída.