Skinfaxi - 01.03.2019, Blaðsíða 10

10 SKINFAXI
Á sambandsþingi UMFÍ í
október sl. var samþykkt
að fela stjórn UMFÍ að gera
úttekt á umhverfisáhrifum
af starfsemi og viðburðum
UMFÍ og möguleikum til
að draga úr neikvæðum
áhrifum þeirra. Björn B.
Jónsson, fyrrverandi for-
maður UMFÍ, telur ung-
mennafélagshreyfinguna
geta lagt margt til í kol-
efnisjöfnun og umhverfis-
málum.
„Það er ánægjulegt hversu mikið hefur verið rætt um umhverfismál,
einmitt á þessu ári. Ekki aðeins almenningur á Íslandi, heldur einnig
ríkisstjórnin og pólitíkusar ásamt forsvarsmönnum sveitarfélaga. Allir
eru að tala um umhverfismál og reyna að ná tökum á þessu stóra
vandamáli sem allir viðurkenna að sé til staðar,“ segir Björn. Hann
þekkir vel til málsins enda hefur hann starfað í áratugi að skógrækt-
armálum. Björn var meðal annars skógræktarráðunautur og fram-
kvæmdastjóri Suðurlandsskóga, framkvæmdastjóri Landssambands
skógareigenda og starfar nú sem verkefnastjóri hjá Skógræktinni.
Björn segir það flækjast fyrir í umræðunni hvað kolefnisbinding
sé í raun og veru og út á hvað hún gangi.
„Fólk á ekkert að mikla fyrir sér að laga kolefnissporið, til dæmis
með kolefnisbindingu. Ákveðnar staðreyndir liggja fyrir í þessu sam-
bandi, eins og á við um þá sem fljúga. Ef við tökum dæmi um ferð-
ina frá Reykjavík til Egilsstaða og til baka þarf ekki að planta nema
einu tré til þess að kolefnisbinda þá ferð. Ef keyrð er sama leið þarf
að planta tveimur trjám, miðað við að bíllinn eyði 5 lítrum á hundr-
aði,“ segir Björn.
Hver sem er, þar með talin ungmennafélög, geta reiknað út hjá
sér hvað þurfi að binda mikið af kolefni. Ef til dæmis stjórn félags
og þjálfarar keyra 5.000 km á ári á stjórnarfundi og æfingar eru
það sex tré á ári, að sögn hans. „Þetta er ekki dýrt. Þó þarf að taka
það skýrt fram að þessi gróðursetning er eingöngu fyrir viðkomandi
ár. Það þarf að planta aftur á næsta ári ef keyrðir eru 5.000 km
eða hvernig sem það er. Eins er með flugið. Gróðursetning plöntu
er fyrir hverja ferð,“ segir Björn.
Skógarreitir ungmennafélaga binda kolefni
Björn segir ungmennafélagshreyfinguna að mörgu leyti vel í sveit
setta hvað umhverfismálin varðar, því að félagsmenn hafa verið iðnir
við trjáplöntun í skógarreiti í meira en öld. Skógarreitir ungmenna-
félaga eru nú rúmlega eitt hundrað talsins um allt land og allir binda
þeir kolefni.
Björn nefnir Þrastaskóg í Grímsnesi sem dæmi. Þar séu hátt í 40
hektarar af skógi sem bindi mjög mikið.
„Ég held að skógurinn sé að binda talsvert meira en sem nemur
kolefnislosun stjórnar UMFÍ út í loftið. Svona gróður á Íslandi bind-
ur nú 5–10 tonn af CO² á hektara á ári. Þannig að fólk getur leikið
sér að tölum. Það eru víða skógar hringinn í kringum landið sem
ungmennafélagar hafa gróðursett og eiga og þeir binda kolefni.“
Björn bendir einnig á að ekki megi heldur gleyma því að mörg
félög gróðursetja tré enn í dag. Sum fái meira að segja borgað
fyrir verkið því að það sé liður í fjáröflun félaganna. Hann segir
þetta líka lið í því að binda kolefni.
„Mér sýnist frekar vera aukning á þessu heldur en minnkun. Alla
vega hér á HSK-svæðinu er þó nokkuð um að félög séu í gróður-
setningu. Það má heldur ekki gleyma því að margt í kringum þetta
er líka jákvætt. Bara til dæmis þetta félagslega, að fá foreldra, þjálf-
Eitt tré fyrir hverja flugferð
Ef t.d. stjórn og þjálfarar
félags keyra 5.000 km
á stjórnarfundi og æfingar
á ári myndu sex tré
kolefnisjafna ferðirnar.
Björn B. Jónsson, skógarverk-
fræðingur.