Úrval - 01.02.1959, Page 52

Menn byrjuðu ekki að klæðast fötum
af „blygðunarsemi“ eða til skjóls, heldur
af allt öðrum ástæðum, segir höfundur.
Klœðnaður og kyntöfrar
Grein úr „World Digest“,
eftir James Laver.
MARGIR nútímamenn, sem
annars eru hættir að trúa
bókstaflega sögunni um aldin-
garðinn Eden, halda því statt
og stöðugt fram, að menn hafi
tekið upp á að klæðast fötum
af eintómri ,,siðsemi“. Aðrir
telja, að þar hafi meiru um
ráðið að skýla sér fyrir kulda.
Hvorug þessi skoðun byggist
á vísindalegum grundvelli. Elztu
menningarþjóðirnar bjuggu
flestar í löndum með hlýju lofts-
lagi, og þær hafa því tæplega
þurft á að halda fötum til að
klæða af sér kulda.
Svo virðist sem hégómagirnd
hafi ráðið miklu í þessum efn-
um, og enn þann dag í dag get-
um við rekizt á villimenn, sem
eru líklegri til að skreyta sig
perlum og litríkum fjöðrum en
tína spjarir á skrokkinn á sér.
Það er einnig hugsanlegt, að
menn hafi snemma fundið upp
á að gera einhvers konar vasa
til að geyma í alls kyns dót, og
út frá því hafi mittisskýlan
komið til sögunnar.
Hvað viðkemur kenningunni
um ,,siðsemina“, er það nú al-
mennt viðurkennt af mann-
fræðingum, að fólk hafi ekki
gert sér ljóst að það var nakið,
fyrr en fötin gerðu eðlilega nekt
þess óeðlilega og þar af leið-
andi óviðeigandi.
Þessi hugmynd virðist upp-
runnin meðal Semíta — í
Egyptalandi hefur hún varla
getað átt upptök sín — og henni
óx ásmegin eftir því sem ánauð
kvenna varð almennara fyrir-
bæri. Og jafnvel enn í dag er
það svo, að um leið og konan
fær aukið frelsi, verður klæða-
burður hennar frjálslegri og op-
inskárri.
Frumstæðar þjóðir klæddust
fötum af þrem ástæðum: til
vemdar, af hégómagirnd og til
að draga að sér athygli hins
kynsins; og í rauninni má segja,
að þessar þrjár ástæður séu í
fullu gildi nú á dögum.
En við verðum að gera okkur
Ijóst, að áður fyrr var annar
skilningur lagður í hugtakið
,,vemd“ en nú. Frumstætt fólk
hefur aðallega hugsað um að
50