Íslenska leiðin - 01.11.2020, Blaðsíða 45
það eitt að velja hvaða efni sé til umfjöllunar útiloki hlutleysi
í sjálfu sér. „Þú ert ekki hlutlaus um leið og þú byrjar að velja
eitthvað. Ég fellst svo sem á þau sjónarmið en í 99% tilfella þá
er býsna augljóst hvað það er sem er fréttnæmt og hvað það
er sem er ekki fréttnæmt.“
Hvernig hefur fréttaflutningur af
stjórnmálum þróast frá því þú byrjaðir
í fréttamennsku?
Bogi segist hafa verið það lengi í bransanum að hann hafi
sjálfur orðið vitni að miklum breytingum á fréttaflutningi.
Hann nefnir sérstaklega tilkomu fréttastofu sjónvarpsins en
fram að því var afar sjaldgæft að ráðamenn væru spurðir
gagnrýninna spurninga, það hafi beinlínis ekki þótt vera við
hæfi. „Það verður svona ákveðin þróun í því að það er hætt
að taka við upplýsingum gagnrýnilítið og farið að taka á
fréttum af stjórnmálum og yfirlýsingum ráðamanna eins og
hverjum öðrum fréttum.“ Þá hafa einnig orðið breytingar með
tilkomu nýrra miðla þar sem önnur sjónarmið en sjónarmið
ráðandi afla geta komið fram. „Það sem hefur breyst með
tilkomu netsins er að það verður „kanall“ fyrir hvern sem er
að koma sínum upplýsingum á framfæri hvort sem þær eru
sannar eða lognar. Þá breytist hlutverk miðla frá því vera sem
mætti kalla hliðverðir upplýsinga því nú hefur fólk aðgang
að gífurlegu magni af óritstýrðu efni á netinu allan sólarhrin-
ginn.“ Hann hvetur því fólk til þess að vera gagnrýnið á þær
upplýsingar sem það fær hvort sem það er frá Ríkisútvarpinu
eða á netinu.
Ef þú gætir tekið viðtal við hvern sem
er, lífs eða liðinn hver yrði fyrir valinu?
„Það er góð spurning. Ég var ekki alveg undirbúinn fyrir þessa“
segir Bogi en eftir stutta umhugsun segist hann þó gjarnan
hafa viljað tala við Nelson Mandela. „Eitt af því sem að ég
lærði í sagnfræðinni var að þú dæmir ekki fortíðina út frá
forsendum samtímans.“ Hann segir því snúið að að hugsa
sér að taka viðtöl við fólk fortíðarinnar. Þetta á líka við í nútí-
manum þegar viðtöl eru tekin við fólk með samfélagslegan
bakgrunn sem er frábrugðinn okkar eigin. Nauðsynlegt er að
miða ekki við eigin aðstæður heldur vera tilbúinn að sjá hluti-
na út frá öðrum forsendum.
Hvaða atburður stendur helst upp úr á
þínum ferli sem fréttamaður?
Bogi segist ekki geta sagt að eitthvað eitt standi sérstaklega
upp úr en sumir atburðir séu þó eftirminnilegri en aðrir. „Þeir
erfiðustu eru náttúrulega hlutir eins og snjóflóðin í Súðavík og
á Flateyri fyrir aldarfjórðungi. Það voru erfiðir atburðir að fjalla
um þó að ég væri ekki á staðnum.“
„Umfjöllunin um morðið á Olof Palme, það er mjög eftirminni-
legur atburður líka. Þá var ég fréttamaður í Kaupmannahöfn
og fór strax til Stokkhólms.“
Ertu með einhver skilaboð í lokin?
„Nei, ég veit að reynslu verður ekki skilað á milli kynslóða.
Það þarf hver kynslóð að gera sín eigin mistök og læra af
þeim. Þau geta ekki lært af mistökum foreldra sinna.“ „Það er
sagt sko að tímarnir breytast og mennirnir með. Ég er þessu
ósammála og segi að tímarnir breytast, mennirnir ekki. Eðli
mannsins er alltaf það sama.“
45