Heima er bezt - 01.08.2009, Qupperneq 17

sér við hárgreiðsluna ærinn tíma, en
er hún leit fram brá henni í brún. Jón
var horfinn úr rúminu. Húsfreyju varð
eðlilega hverft við og snaraðist niður.
Hitti þar eldastúlkuna, sem hafði einskis
orðið vör. Leitaði fyrst af sér allan grun
í bænum, án árangurs. Bjó sig í hlý
föt og snaraðist út í hríðarveðrið og
beint út í hlöðu. Og hvað sá hún? Jú,
son inn í ástarleik með fjósakonuna í
fanginu í heybing. Húsfreyjan kom of
seint til að afstýra því sem hún var ósátt
við. Þung á svip hreytti hún í son sinn:
„Var þetta öll hitasóttin“. Svo forðaði
hafði lært og starfað á Seyðisfirði.
Nú venti hann sínu kvæði í kross og
var á leið til Ameríku. A þessum árum
lá straumur fólks þangað. Ætlaði sér
betri framtíð þar. Tvö systkini Gísla
voru farin á undan honum vestur,
Sæmundur og Þórunn. í Markúsarseli
ætlaði Gísli að dvelja þar til skipið færi
frá Seyðisfirði og gat Gísli því dvalið
í þar í heilan mánuð.
Þeim Gísla og Ragnheiði smalastelpu
kom strax vel saman. Fór Gísli oft á
daginn til fundar við hana þar sem hún
sat kvíæmar. Það er fallegt og friðsælt

Útsýn Jrá Homafirði yfir Homafaróarfljót í átt til Hoffellsjökuls.
hún sér út úr hlöðunni og lét þau hjúin
afskiptalaus eftir þetta.
Að níu mánuðum liðnum, eða um
það bil, eignaðist fjósakonan dóttur,
sem skírð var Ragnheiður.
Litla stúlkan ólst upp í sinni sveit
til fermingaraldurs. Þá um vorið kom
hún smalastelpa að Markúsarseli á
Flugustaðadal, til hjónanna Guðmundar
Einarssonar og Kristínar Jónsdóttur.
Þetta var stór og tápmikil stúlka, hin
mesta skessa, sagði drengur sem var
fóstursonur hjónanna.
Vel gekk henni fjárgæslan. Þetta vor
kom í Markúsarsel bróðir Kristínar er
Gísli hét. Var hann lærður trésmiður og
í hinum kjarri vaxna dal þar sem ærnar
dreifðu sér um brekkurnar, og undi Gísli
sér vel þarna.
Enginn veit hvað þeim Gísla
og Ragnheiði fór á milli en þessi
kunningsskapur átti eftir að koma sér
vel fyrir Ragnheiði síðar meir, og kannski
bæði. Vafalaust hefur Gísli verið að
predika sæluna á hinum ævintýralega
stað Vesturheimi.
Ekki var Ragnheiður nema þetta sumar
í Markúsarseli. En næstu árin var hún á
ýmsum bæjum, bæði í Álftafirði og Lóni
uns hún festi ráð sitt og giftist. Maður
hennar hét Þórhallur Guðmundsson 34
ára frá Ámanesi. Þau voru vinnuhjú
í Þórisdal hjá Sveini Bjarnasyni og
Ingibjörgu Olafsdóttur konu hans, sem
bjuggu þar stórbúi.
Vorið 1901 ventu þau sínu kvæði í
kross og fluttust til Vesturheims. Þá var
Ragnheiður 25 ára. Þau áttu þá eins árs
dreng sem fór með þeim.
Gísli Jónsson, bróðir Kristínar í
Markúsarseli, var nokkuð duglegur að
skrifa systur sinni eftir að hann kom
vestur um haf. Lét afar vel af sér og
hvatti systur sína til að koma vestur,
og í rauninni voru þau hjónin komin
á leið er þau óvænt fengu keyptan part
í Starmýri.
Því miður em öll bréf frá Gísla glötuð.
I einu síðasta bréfi til Kristínar getur
hann þess, að hann hafí lagt það í vana
sinn að fara niður á bryggju er hann frétti
að skip með innflytjendum frá Islandi
væri lagt að bryggju. Það var eitt sinn
að Gísli frétti af skipskomu, og fór hann
niður á bryggju. Margt fólk streymdi í
land og hvarf inn í borgina með allskonar
farartækjum. Veitti Gísli þá athygli
tveimur fullorðnum manneskjum með
lítið barn og talsverðan farangur. Virtust
þau eitthvað í vanda stödd. Gísli gekk þá
til þeirra og kannaðist strax við konuna
því þama var komin vinkona hans og
frænka frá Markúsarseli, Ragnheiður
smalastelpa, og varð þama sannkallaður
fagnaðarfundur. Kom þetta sér vel fýrir
þessa fjölskyldu. Gísli hjálpaði Þórhalli
að fá vinnu og húsaskjól.
Þetta er sagan af litlu stúlkunni sem
í óþökk húsfreyjunnar á Skálafelli
skaust inn í þennan synduga heim, en
spjaraði sig sannarlega vel, að vísu í
annari heimsálfu.
Jón faðir Ragnheiðar bjó víða í
Suðursveit, síðast að Kálfafelli. Hann
drukknaði í Hálsós við Hvalskurð 1886.
Kona hans hét Sigríður Eyvindsdóttir.
Hvort þau áttu einhver böm veit ég ekki.
Herdís Bergsdóttir varð fjörgömul, dó
1903.
Móður Ragnheiðar er hvergi getið
nema í gömlu hlöðunni á Skálafelli.
Guðmundur Einarsson sagði frá og hafði
að fyrrihluta til eftirKatrínu föðursystur
sinni í Þinganesi, er hann var þar á
ferð að kaupa hest og reið vígreifiir
heim í dalinn sinn.
Heima er bezt 305