Læknaneminn - 01.04.2007, Qupperneq 41

hátækm
SVO sem göng undir Öskjuhlíðina og Sundabraut munu
tryggja að allir borgarbúar og landsmenn munu hafa
greiðan aðgang að þessu svæði til framtíðar. Þessu til
viðbótarmá benda á áætlaða uppbyggingu hátækniiðnaðar
og sprotafyrirtækja í Vatnsmýrinni. Slík tengsl
háskólastarfsemi og nýsköpunar er mikilvæg leið til að
skapa grundvöll að framsæknu nútímaþjóðfélagi. Við
horfum björtum augum til þeirrar framtíðaruppbyggingar
heilbrigðis- og lífvísinda í nánum tengslum við
háskólastarfsemi og þekkingar- og hátækniiðnað. Slíkur
kjarni er líklegur til að skapa frjóar hugmyndir, betra
heilbrigðiskerfi og veita auknum krafti í uppbyggingu á
nútíma borgarsamfélagi í Reykjavík. Ekki verður séð að
önnur staðsetning hafi upp á slíka kosti að bjóða.
Grein þessi er að hluta byggð á fyrri grein höfunda er
birtist í Morgunblaðinu í júlí 2006
Á móti
Nú eru liðin sjö ár frá sameiningu Landspítalans og
Sjúkrahúss Reykjavíkur. í stað þess að fara hagkvæmustu
leiðina að því að sameina reksturinn var ákveðið að byggja
nýjan spítala við Hringbraut frá grunni og afnema hlutverk
spítalans í Fossvogi. Því er Ijóst að margir áratugir muni
líða þar til fer að gæta hagræðingar sameiningarinnar.
Allan tímann hefur legið fyrir mun hagkvæmari lausn til að
sameina rekstur spítalans.
Búast má við miklum kostnaði við þær framkvæmdir
sem fyrirhugaðar eru. Fyrri hluti spítalans sem þarf að
byggja núna, þ.e. nálægt 40-50 þúsund fermetrar, mun
kosta 25-30 milljarða króna. Reikna má með að kostnaður
við seinni hluta byggingar, 50-60 þúsund fermetrar, verði
nálægt 30-40 milljörðum króna. Við erum því að tala um
kostnað upp á nálægt 60-70 milljarða króna fyrir þetta
risaverkefni sem þarf að leysa.
Það er ekki sama hvernig sameining svo stórra og
flókinna fyrirtækja sem spítalar eru fer fram. Það þarf
mikinn undirbúning og kostar miklar breytingar á aðstöðu,
skipulagi og fleiru. Markmiðið er að ná fram hagræðingu í
rekstri og faglegum styrkleika. Ljóst er að hagræðing hefur
ekki náðst á þeim sjö árum sem spítalinn hefur starfað.
Það kemur engum sem til þekkir á óvart þar sem það er
reynsla víða erlendis frá að ekki næst hagræðing nema
hægt sé að flytja meginstarfsemina á einn stað. Kostnaður
af sameiningarferlinu er orðinn töluverður. Ef það sem ríkið
greiddi Reykjavíkurborg fyrir þau mannvirki sem það
yfirtók er talið með, má gera ráð fyrir að þessi kostnaður
sé á bilinu 3-4 milljarðar króna. Staða Landspítala virðist
því vera sú að mjög nauðsynlegt sé að færa líkamlega
bráðaþjónustu á einn stað og sameina þar dýrustu
þjónustudeildirnar, þ.e. skurðstofur, gjörgæslu,
myndgreiningu og rannsóknarstofur. Það er alger forsenda
þess að hagræðing náist í rekstri. Talið er að sú hagræðing
gæti numið 1-1,5 milljörðum króna á ári þannig að eftir
miklu er að slægjast.
Ráðgjafar frá fyrirtækinu Ementor í Kaupmannahöfn
komu með ákveðna tillögur um lausn málsins fyrir 6-7
árum. Eftir að hafa skoðað alla núverandi aðstöðu
sameinaðs spítala var niðurstaða þeirra að hagkvæmasta
og fljótvirkasta lausnin væri sú að líta á lóðir við Hringbraut
og í Fossvogi sem eina lóð. Til að ná hagkvæmni sem fyrst
væri nauðsynlegt að sameina alla líkamlega bráðastarfsemi
í Fossvogi. Þar eru bestu legudeildir sem til eru á landinu
fyrir um 250-300 sjúklinga sem auðvelt væri að laga og
uppfylla flestar kröfur sem til þeirra þarf að gera. Þar er
einnig hægt að nota áfram núverandi aðstöðu skurðstofu,
röntgendeildar og jafnvel gjörgæsludeildar og tengja þar
við nýja byggingu fyrir þann hluta þessarar starfsemi sem
nú fer fram á Hringbraut. Byggja þarf legudeildir til þess að
hægt sé að flytja skurðdeildir og lyfjadeildir í Fossvog en
kvensjúkdómadeildir og barnadeildir kæmu í kjölfarið.
Áfram verði ýmis starfsemi við Hringbraut t.d. geðdeild,
endurhæfingadeild, ýmsar rannsóknadeildir og
háskólastarfsemi. Reynslan mun síðan leiða í Ijós hvaða
aðra starfsemi væri nauðsynlegt að flytja í Fossvog.
Það skiptir engu máli fyrir hlutverk Landspítala sem
háskólastofnunar hvort hún er staðsett í Fossvogi eða við
Hringbraut. Fossvogur er mun meira miðsvæðis með tilliti
til þess hvar íbúar höfuðborgarsvæðisins búa og starfa.
Það má ekki gleyma því að árlega skipta heimsóknir á
spítalann mörg hundruð þúsundum. Lóðin í Fossvogi er
mun stærri og auðvelt að byggja þar mun hærri hús en
mögulegt er að byggja við Hringbraut. Tenging við
umferðaræðar er góð og ekki þarf að eyða milljörðum í að
flytja slíkt mannvirki eins og gert hefur verið við
Hringbraut.
Læknaneminn 2007 4 1