Læknaneminn - 01.04.2007, Side 143

Verkefni 3. árs læknanema
þrígilda bóluefninu, er óvíst hve vel mótefnin endast þegar
á fullorðinsár er komið. Ef rauðir hundar koma upp á ný,
má telja að meðal fullorðinna verði margir næmir fyrir
sjúkdómnum og þar með er aukin hætta á heilabólgu og
rauðhundaheilkenni. Rauðir hundar hafa ekki greinst á
íslandi síðan 1996.
Þróun á in-vitro greiningu á fæðuofnæmi.
Höfundur: Valentínus Þ. Valdimarsson1.
Leiðbeinendur: Björn R. Lúðvíksson1'2, Inga
Skaftadóttir2, Michael V. Clausen2 og Sigurveig Þ.
Sigurðardóttir2.
'Háskóli íslands, 2Landsspítali Háskólasjúkrahús.
Inngangur: Fæðuofnæmi er algengur sjúkdómur sem
veldurflestum tilfellum ofnæmislosts. Hinsvegarergreining
þess vandkvæðum bundin. Af þeim um 20% einstaklinga
sem telja sig vera með fæðuofnæmi eru einungis um 2%
greindir með IgE miðlað ofnæmissvar. Hér er lýst aðferð til
greiningar fæðuofnæmis sem grundvallast á virkjun
hvítfruma.
Efniviður og aðferðir: Rannsakaðir voru einstaklingar
með (n=5) eða án (n=3) jarðhnetuofnæmis. Sértæk
flúorskinsmerkt músamótefni fyrir CD63 og CD203c var
blandað í heilblóð með eða án jarðhnetulausnar og svörun
metin í frumuflæðissjá (basófílvirkjunarpróf/BVP). Ofnæmi
var einnig metið með mælingu á sértæku IgE með
ImmunoCAP aðferð og ofnæmishúðprófum (SPT).
Niðurstöður: Hlutfall sértækt merktra frumna (BVP)
jókst marktækt frá 4,19 ±0,6% í 60,88 ±31,9% (p = 0,008)
hjá þeim sem voru með jarðhnetuofnæmi en ekki hjá
viðmiðunarhópi (NS). Marktæk fylgni var á milli svörunar
BVP miðað við SPT (R=0,817; p=0,013) en hinsvegar var
fylgni milli BVP og sértæks IgE verri (R=0,602; p=0,102).
Samanburður á næmni og sértækni er umtalsvert betri
fyrir BVP en SPT og sértækt IgE (sjá töflu).
BVP SPT Sértækt IgE > 0,35 kUA/L Sértækt IgE > 14 kUA/L
Sértækni 100% 83% 100% 56%
Næmni 100% 100% 75% 100%
Ályktanir: BVPergotttil þess að greina jarðhnetuofnæmi
og vænlegra en SPT og mæling á sértæku IgE. SPT og
mæling á sértæku IgE sem er hærra en 14 kUA/L greinir of
marga fals neikvætt en mæling á sértæku IgE hærra en
0,35 kUA/L greinir of marga fals jákvætt.
Skammstafanir: BVP - basófílvirkjunarpróf, SPT (skin
prick test) - ofnæmishúðpróf, NS (not significant) - ekki
tölfræðilega marktækt.
Lykilorð: Fæðuofnæmi, jarðhnetuofnæmi, basófílar,
frumuflæðissjá, CD63, CD203c, basófílvirkjunarpróf,
sértækt IgE, SPT.
Doppler blóðflæðimælingar í a. uterina í
meðgöngum grunuðum um vaxtarskerðingu
fóstur - slembin rannsókn
Þórey Steinarsdóttir1, Sæmundur Guðmundsson2
1 Læknadeild Háskóla íslands, 2 Kvinnokliniken
Universitetssjukhuset MAS, Malmö
Inngangur og markmið
Vaxtarskerðing (IUGR) fóstra er tengd fjölda vandamála
á meðgöngu og við fæðingu og getur einnig haft áhrif á
heilsu barns til lengri tíma. Markmið rannsóknarinnar var
að athuga hvort blóðflæðimælingar í a. uterina bæti eftirlit
með þessum meðgöngum og fækki vandamálum.
Þátttakendur og aðferðir
Þátttakendurnir voru 108 ófrískar konur sem grunaðar
voru um vaxtarskerðingu fósturs. Getnaður var tímasettur
með snemmsónar og konurnar gáfu fullt upplýst samþykki
fyrir rannsókninni. Þátttakendum var skipt með slembinni
aðferð í tvo hópa. Viðmiðunarhópurinn fékk eingöngu
hefðbundndið eftirlit með Doppler blóðflæðimælingum í a.
umbilicalis. Hjá rannsóknarhópnum var auk hefðbundins
eftirlits mælt blóðflæði með Doppler í a. uterina.
Niðurstöður
Niðurstöðurnar sýndu ekki marktækan mun á útkomu
meðganganna og fæðinganna milli hópanna. Hóparnirvoru
bornir saman með tilliti til fjölda koma á mæðravernd,
fjölda innlagna á spítala og fjölda legudaga á spítala fyrir
og eftir fæðingu, tíðni innlagna á nýburadeildir og fjölda
legudaga þar. Einnig fjölda keisaraskurða og skiptingu
þeirra í bráða- og valkeisara, notkun tanga og sogklukkna
við fæðingu og ígangsetningu fæðingar. Meðgöngulengdar
við fæðingu, þyngdar nýburans og fráviks frá eðlilegri
vaxtarkúrfu, auk Apgar score við 1 og 5 mín. og pH og
Base Exess í slagæð og bláæð naflastrengsins. Við
samanburð sáust hins vegar marktæk tengsl aukinnar
blóðflæðismótstöðu i a. uterina og a.umbilicalis við
vandamál á meðgöngu og í fæðingu.
Ályktun
Blóðflæðimælingar í a. uterina sýna ekki bættar klínískar
niðurstöður séu mælingar líka gerðar í a. umbilicalis. Þó
ber að halda þeim áfram vegna sterkra tengsla við
vandamál á meðgöngu.
Læknaneminn 2007 143