Bændablaðið - 21.09.2023, Blaðsíða 40

40 Bændablaðið | Fimmtudagur 21. september 2023
AUGLÝSING UM SKIPULAG
ÍEndurskoðun Aðalskipulags Borgarbyggðar 2025-2037
Lýsingarferli skipulags- og matslýsingar er formlega lokið en Borgarbyggð óskar eftir að íbúar taki
þátt í vefkönnun svo víðtækust sjónarmið komi fram. Frekari upplýsingar er hægt að nálgast á
heimasíðu Borgarbyggðar.
Ugluklettur Borgarnesi - Auglýsing um niðurstöðu sveitarstjórnar Borgarbyggðar vegna skipulags.
Sveitarstjórn Borgarbyggðar samþykkti þann 14. september eftirfarandi tillögu samkvæmt 32. gr.
skipulagslaga nr. 123/2010 og 2. mgr. 36. gr. sömu laga.
Aðalskipulag Borgarbyggðar 2010-2022, Svæði fyrir þjónustustofnanir Þ4 – Leikskólinn við Ugluklett í
Borgarbyggð. Breytingin tekur til aukningar á nýtingarhlutfalli á 10,8ha svæði fyrir þjónustustofnanir
(Þ4) um 0,07, úr 0,1 í 0,17. Telst breytingin óveruleg.
Aðalskipulagsbreytingin hefur verið send Skipulagsstofnun sem sér um lokaafgreiðslu erindisins.
Nánari upplýsingar má nálgast á heimasíðu Borgarbyggðar á www.borgarbyggd.is
Í samræmi við 1. mgr. 30. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 er hér með auglýst lýsing að breytingu á
Aðalskipulagi Borgarbyggðar 2010-2022.
Hamar (lnr. 135401)
Sveitarstjórn Borgarbyggðar samþykkti þann 14. september að auglýsa lýsingu að breytingu á
aðalskipulagi fyrir Hótel Hamar í Borgarbyggð.
Ofangreind lýsing er aðgengileg á heimasíðu Borgarbyggðar www.borgarbyggd.is og í Skipulagsgátt
Skipulagsstofnunar www.skipulagsgatt.is frá 21. september. Opið er fyrir ábendingar til og með 5.
október næstkomandi.
Í samræmi við 1. mgr. 43. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 eru hér með auglýstar tillögur að breytingu á
deiliskipulögum í Borgarbyggð.
Sveitarstjórn Borgarbyggðar samþykkti þann 14. september 2023 að auglýsa eftirfarandi tillögu.
Leikskólalóð og einbýlishúsalóð í Bjargslandi, Ugluklettur (lnr. 209804)
Skipulags- og byggingarnefnd, sem fer með fullnaðarafgreiðsluvald sveitarstjórnar skv. samþykkt um
stjórn Borgarbyggðar, samþykkti þann 4. september 2023 að auglýsa eftirfarandi tillögur.
Digranesgata 4 (lnr. 199193) - Brúartorg 6 (lnr. 135571)-
Niðurskógur í landi Húsafells 3 (lnr. 134495)
Ofangreindar tillögur eru aðgengilegar á heimasíðu Borgarbyggðar www.borgarbyggd.is og í
Skipulagsgátt Skipulagsstofnunar www.skipulagsgatt.is frá 21. september.
Opið er fyrir athugasemdir til og með 3. nóvember næstkomandi.
Borgarbyggð, 21. september 2023
Skipulagsfulltrúi Borgarbyggðar.
Áform stjórnvalda um kolefnishlutleysi hérlendis
árið 2040 hafa mætt nokkrum efa, þó umhverfis- og
auðlindaráðherra telji skrefið afar mikilvægt og komi
Íslandi m.a. í hóp framsæknari ríkja sem sett hafa
slíkt markmið í löggjöf sína.
Um ræðir nýlegt hugtak í
loftslagsumræðunni og felur í
sér að eina leiðin til að draga
úr alvarlegum afleiðingum
loftslagsbreytinga sé að
draga úr losun eins hratt og
hægt er á heimsvísu. Lýsir
kolefnishlutleysi ástandi þar
sem jafnvægi hefur náðst milli
hraða losunar og bindingar af
mannavöldum og nettólosun
því engin.
Var frumvarpið lagt
fram og samþykkt á fundi
ríkisstjórnarinnar árið 2021 en helsta áskorunin er sú
að draga þarf hratt úr losun og á meðan almenningur
er almennt allur af vilja gerður til þess að leggja hönd á
plóg mætti kynna betur þau skref sem og árangur þeirra
skrefa sem hafa verið tekin. Hvað getum við gert betur
og hvað gerum við næst?
Í samtali við Þröst Eysteinsson skógræktarstjóra
kemur fram að betur má ef duga skal. Aðspurður hvort
hann telji frumvarp kolefnishlutleysis árið 2040 vera
raunhæft spyr hann á móti hvort gullverðlaun Íslendinga á
Ólympíuleikunum séu raunhæf. Jú, ef tekin eru markviss
skref til árangurs. Réttast væri að setja sér smærri markmið
innan þessa markmiðs sem kolefnishlutleysið er og leggja
á sig heilmikla vinnu. Og það er spurningin – erum við
tilbúin í það? Erum við tilbúin sem þjóð að leggja það á
okkur að ná því markmiði sem frumvarpið setur fram?
Rafvæðing bílaflotans þarf að
ganga hraðar fyrir sig
Bendir Þröstur á að helst hafi verið talað fyrir rafvæðingu
bílaflotans. Samkvæmt aðgerðaáætlun Reykjavíkurborgar
í loftslagsmálum árin 2021–2025 kemur fram að fjölgun
vistvænna ökutækja hafi aukist þó nokkuð á undanförnum
árum og á árinu 2019 voru um 18% nýskráðra bíla
annaðhvort hreinir rafmagnsbílar eða tengiltvinnbílar.
Enn fjölgi þó bílum sem ganga fyrir jarðefnaeldsneyti á
götum borgarinnar.
Ef draga á verulega úr losun frá umferð þarf vistvænum
ökutækjum að fjölga mun hraðar á næstu árum og
ökutækjum sem ganga fyrir jarðefnaeldsneytum að
fækka á methraða á sama tíma. Þegar horft er til 2040
og markmiðsins um kolefnishlutleysi er ljóst að allir
geirar þurfa að draga nánast alveg úr losun, þar með talið
vegna notkunar jarðefnaeldsneytis, myndunar úrgangs og
vegna orkunotkunar.
„Þetta er auðvitað hluti þess sem við þurfum að líta
til,“ segir Þröstur, en langt frá því að vera nóg.
Það er ekki nóg að segjast vilja vera kolefnishlutlaus
árið 2040 heldur þurfum við kort þangað. Einhvers
konar mælikvarða og millimarkmið sem koma okkur á
leiðarenda auk þess sem gæta þarf þess hugsanaháttar að
líta framhjá þeim skrefum sem þarf, til að takmarkið náist,
í stað þess að „ætla bara að hafa náð því árið 2040“ – en
of margir virðast telja þetta gerast sjálfkrafa.“
Er raunhæft að auka skógrækt?
Skógrækt er einn af þessum þáttum sem þarf að taka á
og ég segi hiklaust já við þeirri spurningu – er raunhæft
að auka skógrækt?“ segir Þröstur. Landsvæði sé nóg og
nú eru æ fleiri einkaaðilar, fyrirtæki og einstaklingar
að fara í skógrækt á sínum eigin jörðum. Þannig það
er ekki aðallega ríkið sem er að auka skógrækt heldur
einkageirinn.
„Það þarf að koma fram, því það er að gerast,“ heldur
hann máli sínu áfram. „Einkageirinn kemur afar sterkur
inn og okkur hjá Skógræktinni finnst það jákvætt. Það
sem er ekki endilega jákvætt er að margir einskorða sig
einungis við að rækta birki sem bindur ekki sérstaklega
vel. Þetta er innlend tegund sem fólki finnst skipta
máli, en það skiptir engu máli! Skilvirkni og góður
árangur er það sem skiptir heldur máli og því má vel
nota erlendar tegundir.“
Til umhugsunar
„Þegar upp er staðið er nóg land á Íslandi til skógræktar.
En valfrjálsi markaðurinn er þannig að hægt er að selja
kolefniseiningar og verðið á þeim þannig að það borgar
sig að rækta skóg á Íslandi sem hægt er að fjármagna
með sölu á kolefniseiningum. Þess vegna eru margir sem
eru að fara í þetta.
En við vitum ekki hvernig þetta muni þróast. Munu
fleiri og fleiri koma inn, munu fleiri stökkva á vagninn
þegar fleiri einingar eru seldar?“ /SP
Skógrækt:
Kolefnishlutleysi í kortunum?
Kolefniseining : Kolefnisjöfnun
Kolefniseining er eining sem gengið getur kaupum og
sölum og felur í sér sönnun þess að losun á einu tonni
koldíoxíðsígilda út í andrúmsloftið hafi sparast miðað við
óbreytt ástand. Kaupandi slíkrar einingar getur notað hana
til að sýna fram á að hann hafi kolefnisjafnað eitt tonn af eigin
losun gróðurhúsalofttegunda (GHL), t.d. vegna raforku-
notkunar, flugferða, bílferða o.s.frv. Við notkun þarf að
afskrá viðkomandi einingu þar sem aðeins má nýta hana
einu sinni til jöfnunar.
Kolefnisjöfnun felst í því að einstaklingar eða lögaðilar
bæti fyrir eigin losun gróðurhúsalofttegunda með því
að fjármagna verkefni sem a) koma í veg fyrir losun á
samsvarandi magni GHL annars staðar eða b) fjarlægja
samsvarandi magn GHL úr andrúmsloftinu.
Þröstur Eysteinsson,
skógræktarstjóri.
Í DEIGLUNNI
Undanfarið hefur umræða um
kolefnisjöfnun farið hátt, en
kolefnisbinding í skógum er einn
hluti þess til gerður að verjast
loftslagsbreytingum.
Fór Skógræktin fyrir nokkru af
stað með verkefnið Skógarkolefni
þar sem viðurkenndu ferli vottunar
á bindingu kolefnis með nýskógrækt
var komið á. Skógarkolefni tengir
þannig saman nýskógrækt á Íslandi
og valkvæðan kolefnismarkað.
Landssamtök skógareigenda og
Bændasamtök Íslands, í samstarfi
við Skógræktina, standa nú fyrir
verkefninu Kolefnisbrú. Felst
samstarfið í sér undirbúning þess
ferlis að koma upp skógi í þeim
megintilgangi einmitt að binda
kolefni, vottuðu eftir aðferðafræði
Skógarkolefnis, verkefni undir hatti
Skógræktarinnar sem stuðlar að
samræmi í kolefnisverkefnum með
nýskógrækt.
Staðlar Skógarkolefnis
Til að undirgangast staðla Skógar-
kolefnis þurfa, samkvæmt vefsíðunni
skogarkolefni.is, hlutaðeigandi
að skrá verkefni sín og tilgreina
nákvæma staðsetningu þeirra og
langtímamarkmið. Fylgja löggjöf
og stefnu um skógrækt til að tryggja
að skógræktin sé sjálfbær og ábyrg
og gera langtímaáætlun um ræktun,
umhirðu og stjórn skóganna.
Tryggja þarf að kolefnisbindingin
sé mæld með viðurkenndum
aðferðum, sýnt verði fram á að
kolefnisávinningur verkefnisins sé
viðbót við það sem hefði orðið á
viðkomandi svæði ef ekkert hefði
verið gert og að lokum þarf að viðhalda
sannprófun meðan á verkefninu
stendur. Eru staðlar þessir afar verðir,
en hefur verkefnið fengið lof erlendis
frá og vakið áhuga erlendra fjárfesta
á nýskógrækt á Íslandi.
Kolefnisbrúin sett á fót
Skógræktin hefur rutt brautina til
þessa. Stofnun Kolefnisbrúarinnar
sameinar nú þetta hagsmunamál
skógarbænda, kolefnisbindinguna,
og í samvinnu við Bændasamtök
Íslands er lagður enn meiri þungi
á að gæta hagsmuna bænda sem
hyggjast framleiða kolefniseiningar
með skógrækt.
Hafa tilvonandi skógræktar-
bændur rekið sig á ýmsa þröskulda,
t.a.m. kostnaðinn við nýskógrækt,
auk þess sem undirbúningur kallar
á sérhæfða þekkingu. Í framhaldinu
þarf að fylgjast vel með framvindunni,
mæla vöxt trjánna, votta og loks koma
kolefniseiningunum á markað. Þetta
er ferli sem er ekki á færi allra.
Ferli til framtíðar
Í samstarfi við bændur undirbýr
Kolefnisbrúin ferlið og tekur þá til
ýmissa þátta. Fyrst er land metið
með tilliti til mögulegrar bindingar
– gera þarf ræktunaráætlun fyrir
svæðið. Í henni kemur meðal annars
fram hvaða trjátegund hentar í hvaða
landgerð, áætlað hversu vel þær
muni vaxa og landið svo gróðursett.
Nokkrum árum síðar er vöxtur ungu
trjánna skoðaður og mældur. Ef allt
gengur samkvæmt áætlun má votta
mælingarnar og selja það kolefni
sem bundið er í trjábolunum. Ein
kolefniseining er skilgreind sem eitt
tonn af kolefni í föstu formi, en fram
kemur á vefsíðu Kolefnisbrúarinnar
að „líkt og peningur er hver útgefin
kolefniseining eins og ávísun á bundið
kolefni í tilteknum skógi“.
Víst er að skógrækt á sér allar
forsendur hérlendis. Kolefnisbrúin á
sér þá sýn að bændur framtíðarinnar
rækti matvöru í skjóli skóga og búi
þannig betur er kemur að fæðuöryggi
á Íslandi. Timburiðnaður muni dafna
og sveitir landsins njóta góðs af í
formi búsældarlegs landslags og
fjölbreyttrar byggðar á ársgrundvelli
um land allt. /SP
Skógarkolefni:
Gott samstarf gulli betra
Við grisjun fá þau tré sem eftir
standa betra vaxtarrými. Mynd / SP.