Bændablaðið - 21.09.2023, Qupperneq 58
58 Bændablaðið | Fimmtudagur 21. september 2023
Rauðbrystingur er enn einn fuglinn sem verpir ekki á Íslandi en stoppar hér engu að síður í nokkurn tíma á ferð sinni milli vetrar- og varpstöðva. Slíkir fuglar kallast gjarnan fargestir eða umferðarfuglar. Þessi
meðalstóri vaðfugl er með varpstöðvar á Grænlandi og íshafseyjum Kanada. Vetrarstöðvarnar eru hins vegar í Vestur-Evrópu og Vestur-Afríku. Þetta er þó nokkurt ferðalag og er Ísland mikilvægt stopp á leiðinni
eins og er algengt meðal þeirra fargesta sem koma hér við á ferð sinni milli varp- og vetrarstöðva. Rauðbrystingur sækir í leirur og þangfjörur þar sem hann leitar að skordýrum, skeldýrum og krabbadýrum.
Endrum og sinnum sjást þeir líka inn til landsins. Þeir eru ákaflega félagslyndir og sjást oft í gríðarstórum hópum sem geta skipt þúsundum. Mynd og texti / Óskar Andri Víðisson
FRÆÐSLA
Tíska:
Dress í anda Yellowstone
Þann 7. desember árið 1977 birtist grein
undir þáverandi „Tískuhorni“ Dagblaðsins,
með yfirskriftinni: Kúrekaföt og prjónaðar
sokkabuxur í tísku fyrir veturinn og vorið.
Þá reið bandarísk kúrekatíska yfir veröldina,
allt frá beinsniðnum gallabuxum, kúrekahöttum
og tilheyrandi jökkum. Kemur fram í greininni
að þær konur sem kjósa síður að klæðast buxum
megi bera grófar sokkabuxur við kjóla eða pils.
„Sem betur fer fyrir okkur á þessu skeri eru
nú í tízku þykkar mjög grófar sokkabuxur,
jafnvel prjónaðar. I tízkuritum segir að þessar
sokkabuxur eigi einnig að vera i mörgum
og skærum litum og eigi konurnar að vera í
gamaldags prjónaleistum utan yfir. Leistana
á síðan að bretta niður á hálfhá stigvél eða
ef verið er í síðbuxum að gyrða þær niður
í leistana.“
Bendir greinarhöfundur á að sokkabuxur sem
þessar megi sem best fitja upp á sjálf/sjálfur
og þá um 60 lykkjur fyrir konur í meðalstærð.
Lengd fer auðvitað svo eftir stærð þess sem mun
klæðast sokkabuxunum.
Ekki fer sögum af hvernig almennt gengur
að prjóna sokkabuxur svo vel fari en eflaust eru
einhverjir lagnir við slíkt.
Yellowstone (þjóðgarðurinn)
Í dag er ekki annað hægt að segja en kúrekatískan
sé farin að kitla marga, eins og vant er með
reglulegu millibili. Tískufrömuðir vilja helst
meina að þessar stundirnar sé það helst vegna
áhrifa einna vinsælustu þáttaraðar Netflix um
þessar mundir – Yellowstone. Fjalla þættirnir
– sem hefur verið líkt við vestræna útgáfu af
The Sopranos – um Dutton-fjölskylduna sem
rekur nautgripabúgarð í bandaríska ríkinu
Wyoming. Þar á fjölskyldan í erjum við hina
og þessa en deilt er um landamæri eigna, við
nágranna, indíána, byggingaverktaka svo
eitthvað sé nefnt. Fyrir áhugasama má víst
horfa á þættina í sjónvarpi Símans en einn
aðalleikara er enginn annar en Kevin Costner
(sem er í furðu góðu formi miðað við aldur).
Ríkið Wyoming er annars hvað þekktast
fyrir Yellowstone-þjóðgarðinn, sem er fyrsti
og elsti þjóðgarður heims, stofnaður árið 1872,
og má rekja upphaf skipulegrar náttúruverndar
beinustu leið til hans. Í þjóðgarðinum má finna
heita hveri á borð við einn frægasta goshver
heims, „ Old Faithful“, sem fær nafn sitt af
því hve hann gýs reglulega. Áhugavert er að á
meðan þarna er að finna mikið skóglendi urðu
yfir 3.000 ferkílómetrar fyrir skógareldum
árið 1988. Til þess að virkja betur vöxt trjáa
eftir þau ósköp, var tekin sú ákvörðun, um 10
árum seinna, að úlfar voru fluttir í þjóðgarðinn,
en þeim hafði verið útrýmt þar á þriðja áratug
20. aldar. Breytingar urðu á gróðurfari í kjölfarið
og uxu ösp og víðir í meira mæli þar sem úlfarnir
höfðu áhrif á staðsetningu grasbíta sem nörtuðu
áður í trén.
Klæðnaður alvörukúreka
Fyrir þá sem taka kúrekatískuna alvarlega má
finna tillögur á aragrúa vefsíðna hverju helst
á að klæðast. Ef um alvarlega fjárfestingu er
að ræða þykir ráðlegast að byrja á því að festa
kaup á Stetson kúrekahatti, einu vandaðasta
merki kúrekahatta. Annað vandað merki, sem
hóf göngu sína á vegum borgarinnar Dallas árið
1927, ber nafnið Resistol. Var nafnið leikur að
orðum, en þar er vitnað í enska orðið resistance
enda á hatturinn að gagnast í öllu veðri.
Fyrir smarta kúreka af öllum kynjum, má
smella sér á Ralph Lauren gallaskyrtu, en öllu
þekktari í hópum harðsvíraðra kúreka er merkið
Ariat. Það verður þó með sanni að segjast
að skyrturnar eru keimlíkar en þetta er allt
spurning um hvort fólk er atvinnukúrekar eða
helgardjammarar í kúrekalíki. Ariat skyrturnar
eru öllu ódýrari, eða um þriðjungur þess sem
þarf að punga út fyrir RL skyrtuna.
Nú, svo verður að nefna tegund skyrtu frá
merkinu Filson sem hefur verið kúrekum innan
handar síðan fyrir þarsíðustu aldamót (1897
ATH.). Þar ber hæst þykk bómullarskyrta undir
nafninu „Moleskin Seattle Shirt“ og er hún
talin hvað endingarbest allra skyrtna.
Er merkið Ariat aftur á vörum manna er
kemur að skófatnaði og eftir lýsingunni að
dæma komast engin önnur kúrekastígvél með
tærnar þar sem þau hafa hælana. Frá þeim koma
handgerð stígvél meistara Leonborgar Mexíkó,
en sú borg er annáluð fyrir
listræna og vandaða
handverksmenn.
Fyrir áhugasama
má leita eftir
nafninu Stillwell
cowboy boot a
vefsíðu Ariat, en
þau eru gerð úr
úrvals amerísku
buffalóleðri, með tvöföldum hæl, táfýluvörn
og sterkum sóla og ekki víst að nokkurt skótau
eigi þar sinn líka.
Óþvegnar gallabuxur og prjónaskapur
Að endingu verður að taka fram að hér hefur
verið farið lauslega yfir fatnað ætluðum
öllum kynjum og fyrir þá sem kjósa að ganga
í kjólum fer ekki sögum af handprjónuðum
sokkabuxum á vefsíðum tískunnar. Gallabuxur
má hins vegar finna hvar sem er, aðalatriðið
er að þær séu alls ekki úr teygjuefni, heldur
endingargóðu gamaldags denimefni. Taka skal
fram að þær fara best ef þær eru ekki þvegnar
í nokkra mánuði … Verði ykkur að góðu. /SP
Einn frægasta hver heims, „Old Faithful“, má
finna í Yellowstone-þjóðgarðinum.
Aðalleikendur og tískufyrirmyndir sjónvarps- þáttanna vinsælu, Yellowstone.
Stetson-hattar af bestu gerð og
kvenstígvél frá merkinu Ariat.