Póllinn - apr. 2024, Side 40

Þann 29. desember 2023 stefndi Suður Afríka Ísrael fyrir Alþjóðadómstóli Sameinuðu Þjóðanna
vegna meints brots á ákvæði alþjóðalaga um þjóðarmorð (Suður Afríka v. Ísrael, 2024). Tilgangurinn
var að fyrirbyggja og fara fram á refsingu fyrir þjóðarmorð ísraelska hersins á Palestínumönnum á
Gasa sem hófst eftir árás Hamas liða þann 7. október 2023. Ísrael er þar með ásakað um
þjóðarmorð á Palestínumönnum.
Um 1200 Ísraelar og erlendir ríkisborgarar voru drepnir í árás Hamas þann 7. október 2023, og
áætlað er að 134 gíslar séu í haldi Hamas. Í kjölfar þess hóf Ísrael allsherjar árás gegn Gasa til þess
að „útrýma Hamas“ en þeim hefur tekist talsvert betur að drepa óbreytta borgara og gjöreyða öllu
Gasa svæðinu, þar sem ísraelski herinn hefur nú á fjórum mánuðum drepið 28,775 Palestínumenn
og sært 68,552 (OCHA, 2024, 16. febrúar). Í þessu svokallað Ísrael-Hamas “stríði” hefur ísraelski
herinn náð að myrða allavega 10,000 börn (GAZA: 10,000 children killed in nearly 100 days of
war, 2024) 160 starfsmenn Sameinuðu Þjóðanna, 340 heilbrigðisstarfsmenn og 124 fréttamenn. Og
mannfallið gæti margfaldast þar sem 378,000 Palestínumenn eru nú að svelta í hel vegna skorts á
mat og nauðsynlegum birgðum (OCHA, 2024, 16. febrúar). En þetta er nú stríð, svo Ísrael Herinn
hefur einnig þolað mannfall, rétt um 232 hermenn hafa látið lífið síðan landhernaður hófst (OCHA,
2024, 16. febrúar).
Greinilega er ástandið í Gasa gríðarlega slæmt og Ísraelsríki hefur gengið töluvert lengra í
aðgerðum sínum en að berjast gegn Hamas, eða að bjarga gíslum í haldi Hamas, enda þess vegna
sem Alþjóðadómstóllinn hefur tekið upp málið þar sem raunveruleg hætta er á því þjóðarmorð sé í
framkvæmd. Kveðið var á um að Ísraelsríki skuli tafarlaust sjá til þess að nauðsynleg neyðaraðstoð
komist til Palestínumanna sem eru í bráðri neyð, ásamt því að takmarka sem best dauðsföll
almennra borgara á meðan Ísrael safnar saman gögnum sér til varnar fyrir dómstólnum (Suður
Afríka v. Ísrael, 2024). Það að Alþjóðadómstóllinn hafi tekið málið alvarlega þrátt fyrir mikinn
þrýsting valdamikla ríkja var ekki sjálfgefið og mikilvægt skref í að byggja upp virðingu gagnvart
alþjóðlegum lögum, þótt það sé mikill vonbrigði að dómstóllinn hafi ekki kallað eftir tafarlausu
vopnahléi. Þótt það hefði nú engu breytt þar sem ráðamenn Ísrael hafa í sínum yfirlýsingum lýst
yfir algjörum skorti á virðingu fyrir alþjóðalögum. Það er upp á ríki heimsins komið að viðhalda
alþjóðlegu réttarkerfi og beita þrýstingi gegn Ísrael, að sýna að ríkin standi ekki hjá þegar hætta er á
því að glæpur gegn mannkyni sé í burðarliðnum.
En Vesturlönd ætla víst ekki að halda uppi alþjóðarétti þar sem þau telja að viss ríki hafi fullan rétt
til þess að fara á skjön við hann. Nei. Það fyrsta sem Vesturlöndin gerðu sýndi hve lítils virði líf
Palestínumanna er að mati ráðamanna.
Voru ítrekaðar fullyrðingar um að málið stæði ekki á neinum grunni dregnar til baka? Ákváðu
leiðtogar hins frjálsa heims að þrýsta á bandamann sinn að virða og standa við lög alþjóðlega
réttarkerfisins? Var einhver umræða um að vopnahlé þyrfti til þess að draga úr hættu um mögulegt
þjóðarmorð?
ÞJÓÐARMORÐ? SVELTUM ÞAU LÍKA!
Edda Sól Arthursdóttir
39
Ísraelska ríkið skal tafarlaust taka skilvirkar ráðstafanir til þess að leyfa veitingu
bráðnauðsynlegar grunnþjónustu og mannúðaraðstoðar til þess að takast á við
slæm lífsskilyrði sem Palestínumenn standa frammi fyrir á Gaza-svæðinu (Suður
Afríka v. Ísrael, 2024).