Úrval - 01.12.1976, Side 46

44
ÚRVAL
að stela úr kassanum né skipuleggja
rangar færslur í aðalbókinni. Fyrir-
tækið verslaði með grænmeti og
ávextií heildsölu. Það keypti hundr-
uð tegunda ýmissa afurða frá hundr-
uðum ræktenda og seldi þær til tuga
matvöruverslana. Þar að auki var um
að ræða þúsundir viðskiptaathafna,
sem snertu bílstjóra, sendingarfyrir-
tæki, pökkunarfyrirtæki og birgða-
geymslustjóra, og verðið á afurðun-
um var sífellt að breytast. Aðeins
fljótvirk risatölva gat haft stjórn á
öllum þessum viðskiptum, og í stað
kvittana, vömreikninga og allra
þeirra plagga, sem geta vísað endur-
skoðanda leið í gegnum heilan talna-
fmmskóg, komu ósýnileg rafeinda-
merki á segulræmu. Þarna var um
tækifæri að ræða, og Royce greip það.
Hann mataði bara risatölvuna og
,,fyrirskipaði’ ’, að hún skyldi leggja
brot úr 1 centi á alla útgjaldaliði og
draga sama brot frá öllum tekjum.
Hann lét þetta taka til allra reikn-
inga, svo að allt liti eðlilega út.
Stríðsfangar hafa notað sama bragð,
þegarþeir hafa grafið jarðgöng undir
gaddavírsgirðinguna og hafa síðan
dreift hinum uppgrafna jarðvegi
jafnt yfir allt svæðið innan girðingar-
innar. Einu sinni í viku eða svo dró
hann hinn leynilega feng sinn út úr
bókhaldinu með þvi að senda ávísun
til einhvers af þeim 17 gervifyrir-
tækjum, sem hann stofnaði í þessu
augnamiði.
Á sex ára tímabili saug hann um
milljón dollara út úr fyrirtækinu, en
þegarhann ætlaði að hætta leiknum,
gerði hann sér grein fyrir því, að
hann var ekki nógu taugastyrkur til
þess að gera slíkt hægt og bítandi.
Og gerði hann það snögglega,
mundi það óhjákvæmilega vekja
gmn, að útkoman úr bókhaldi fyrir-
tækisins batnaði svona skyndilega.
Hann var alveg kominn að því að fá
taugaáfall, þegar hann gaf sig fram
og játaði, að hann hefði eytt öllum
peningunum. Og hann fékk 10 ára
fangelsisdóm.
Fjársvik með aðstoð tölvu kosta
samfélagið milljarða dollara árlega,
segir Edward Bride, starfsmaður við
bandaríska tímaritið,, Tímaritið
Töluvheimur’ ’ (Computerworld
Magazine). Hann álxtur einnig, að
a.m.k. tíu slíkir fjársvikarar sleppi
vel frá öllu saman fyrir hvern einn,
sem næst.
Og því miður aukast möguleikarn-
ir á slíkum tölvusvikum sífellt. Til
þess liggja aðallega tvær ástæður.
Önnur er „samkrull” margra fyrir-
tækja, hvað snertir afnot af sömu
tölvunni. Þannig fá margir notendur
aðgang að sömu tölvunni og síma-
miðstöðvunum, sem tengdar em
henni. Maður, sem ætlar sér að
fremja slíkt afbrot, þarf aðeins að
komast að dulmálsorðinu, sem opnar
tölvuna. Og slíkt er ekki svo mjög
erfitt, því að fólk er yfirleitt hirðu-
laust. Og svo þarf hann bara að
útvega sér tæki, sem Híkist ritvél og
hægt er að tengja við venjulegan
síma. Svo getur hann s^tið í mak-