Úrval - 01.12.1976, Side 47

FJÁRSVIKERUSTUNDUD ÍSTÖRUMSTÍL MEÐ HJÁLP TÖLVÁNNA 45
indum í fjarlægu landshorni og gefið
tölvunni fyrirskipanir í gegnum síma.
Kerfi það, sem byggist á segul-
mögnuðum reiknings- og lánakort-
um, er einnig mikil hvatning til
afbrota. Bankarnir koma sér upp
stöðvum og sjálfvirkum kortavélum í
stórverslunum, kjörbúðum og svip-
uðum verslunarmiðstöðvum, og það
er ekki eins flókið og það ætti að vera
að búa til fölsk kort eða spjöld.
Fjársvik með hjálp tölvu skiptast í
þrjá aðalflokka:
TÆMING INNAN FRÁ: í flest-
um tilfellum, ef til vill 80% þeirra,
er afbrotamaðurinn einn af starfs-
mönnum fyrirtækisins sjálfs, og sum
ósvífnustu fjársvikin eru framin af
tölvukerfisfræðingum. Donn Parker,
sem vinnur við Rannsóknarstofnun
Stanfordháskóla að aðferðum til þess
að tryggja tölvur gegn fjársvikum,
hefur þetta að segja: „Kerfisfræð-
ingurinn getur ráðskast með tölvuút-
búnað fyrirtækisins að vild, og það
þarf óhapp til þess, að upp um hann
komist.”
Tölvur reikna í þúsundum skrefa
og það verður að mata þær á fyrir-
mælum fyrir hvert skref í hverri kerf-
isáætlun, og því verður heildaráætl-
unin óhemju flókin, þar eð hún
samanstendur af geysilegum fjölda
smáatriða. Og þegar villa slæðist inn í
kerfið, erþað kerfisfræðingurinn sem
á að leiðrétta hana. Hinir einstöku
notendur tölvunnar þurfa aðeins að
hafa aðgang að sínum eigin upplýs-
ingum, en kerfisfræðingurinn þarf að
hafa aðgang að öllu kerfinu, svipað
og maðurinn sem á að breyta lykil-
lásnum að bankahólfinu. Eitt af fjár-
svikabrögðunum er fólgið í því að
fyrirskipa tölvunni að skeyta ekkert
um allar debitfærslur á reikning
kerfisfræðingsins, þ.e. að láta sem
hún sjái þær ekki. Síðan fyrirskipar
hann tölvunni að „gleyma” að hún
hafi fengið slíka fyrirskipun.
En það eru ekki aðeins kerflsfræð-
ingarnir, sem hafa aðgang að tölvu-
kerfunum, heldur margir aðrir starfs-
menn. Bankagjaldkerar gátu áður
aðeins stolið úr sínum eigin kössum,
en nú geta þeir með hjálp tengi-
stöðva gefið fyrirskipanir til tölva í
öðrum bönkum. Árið 1974 stal gjald-
keri einn hálfri annarri milljón
dollara úr sparisjóði í New York með
hjálp tölvu. Hann fyrirskipaði tölv-
unni að draga mismunandi háar
upphæðir frá mörg hundmð reikn-
ingum og flytja upphæðirnar yfir á
reikning, sem hann hafði opnað
undir fölsku nafni.
í Washington fékk skrifstofumað-
ur einn hjá skattayfirvöldunum þá
snjöllu hugmynd að láta tölvuna búa
til lista yfir skattaendurgreiðslur, sem
höfðu ekki verið sóttar, og lét hana
senda þær á nöfn ýmissa ættingja
sinna. Og í New Yorkborg lém
starfsmenn við tölvu góðgerðarstofn-
unar einnar tölvu gefa út ávísanir á
ýmsi fölsk nöfn. Þetta gaf þeim
2.750.000 dollara í aðra hönd á 9
mánuðum. Það komst upp um þá,
þegar lögregluþjónn fann heilan