Úrval - 01.12.1976, Qupperneq 66

64
ÚRVAL
bæjarins Greenville í Flórída. Vegna
þess að faðir hans var mikið að
heiman við vinnu fyrir járnbrautirnar
fékk Ray aðallega stoð og leiðbein-
ingar frá móður sinni. ,,Hún hafði
ekki mikla menntun,” segir hann.
,,En hún átti mikið af heilbrigðri
skynsemi. Hún kunni dæmisögur um
allt mögulegt, og ég lifi samkvæmt
þeim enn þann dag í dag. ’ ’
Móðir Charles vann sem vinnu-
kona og öðru hvom í sögunarmyll-
unni. Þegar best lét hafði fjölskyldan
40 dollara á viku til framfæris, og
svo fæddist annar sonur um ári á eftir
Charles. En eins og hann segir: ,,Eitt
við sveitafólk er það, að þegar það er
fátækt, eykst samheldnin. Þegar allir
em álíka staddir, hjálpa þeir hverjir
öðmm.”
Svo vinnusöm og heiðarleg sem
fjölskyldan var, hefði hún átt skilið
dálitla heppni. En það, sem henti
hana, var næstum allt slæmt. Árið
1935 þegar Ray var fimm ára, datt
yngri bróðir hans í baðkar og dmkkn-
aði, þrátt fyrir ítmstu tilraun Rays til
að draga hann upp úr. Svo fór að
bera á augnkvilla hjá Ray. Á morgn-
ana voru augu hans límd aftur af
greftri, svo hann varð að opna þau
með höndunum. Stundum hafði
hann sárar þrautir í þeim. Sjónin tók
að daprast. Foreldrar hans fóru með
hann til héraðslæknisins, en hér var
þörf fyrir sérfræðing, en til þess vom
engir peningar til.
Þegar Ray var sjö ára, varð hann
blindur — sennilega af gláku. Ray
hefði getað sokkið niður í sinnuleysi
og lifað sem betlari eftirleiðis. Það
sem bjargaði honum var skynsemi og
hugrekki móður hans. ,,Þú ert
blindur, en ekki heimskur”, sagði
hún. ,,Þú hefur misst augun, ekki
vitið.” Og með mikilli alúð hóf hún
það erfiða verk að gera hann að sjálf-
bjarga persónu. Hún lét hann skúra
gólf, sópa, jafnvel höggva brenni.
,,Hún kom mér í skilning um, að ef
ég hugsaði nægilega mikið um
eitthvað, mundi ég finna ráð til að
gera það sjálfur. Hún var vön að segja
við mig: „Einhverntíma verð ég ekki
lengur til að hjálpa þér. Þú verður að
hjálpa þérsjálfur.”
Ray hafði líka annað til að lifa
fyrir: tónlistina. Nágranni átti píanó
og byrjaði að sýna Ray, hvernig ætti
að spila smá lög, setja saman tóna og
mynda samhljóma. Önnur tónlistar
uppspretta fyrir Ray var kirkjan.
„Sálmarnir, sem við sungum, vom
ekki fingrahröðu lögin, sem kölluð
er guðspjallamúslk nú,” segir Ray.
„Það vom hægir sálmar. Ég var
hrifinn af svoleiðis messugerð. ’ ’
Þegar Ray var sjö ára og nógu
gamall til að fara í blindraskóla í St.
Augustine, hafði hann fengið mætur
og talsverða leikni í tónlistinni.
Skólinn hvatti hann til að læra á
ýmskonar hljóðfæri, og hann lærði
nokkur klassísk píanóverk. Svo varð
hann fyrir enn einu áfalli — ástrík
móðir hans, rúmlega þrítug að aldri
andaðist skyndilega. Ray gat ekki
grátið, hann gat ekki borðað. Hann