Úrval - 01.12.1976, Side 116
114
ÚRVAL
hersins, fá nú laun sín send sjálfkrafa
inn á bankareikninga sína með hjálp
segulræmu. Hálf milljón í viðbót
sendir reglulega greiðslur fyrir húsa-
leigu, lán, ýmsa reikninga, o.s.frv., á
sama hátt, þ.e. án þess að skrifa
undir nokkuð annað en hið upp-
haflega leyfi, sem þeir gefa til, að
slíkt sé gert.
Við peningakassana í nokkur
hundruð kjörbúðum í Bandaríkjun-
um er nú ekki lengur þörf fyrir að
láta af hendi reiðufé né ávísanir.
Afgreiðslumaðurinn stingur bara
„debitspjaldi” þínu, sem er úr
plasti, í rafeindatæki, sem er 1 síma-
sambandi við tölvu í bankanum, þar
sem þú átt reikning, og vöruúttekt
þín er tafarlaust yfirfærð frá banka-
reikningi til bankareiknings kjörbúð-
arinnar.
I mörgum borgum er nú hægt að
útkljá flestöll bankaviðskipti allan
sólarhringinn alla daga ársins án
nokkurrar mannlegrar aðstoðar.
Sjálfvirkum gjaidkeravélum er komið
fyrir í kjörbúðum, fjölbýlishúsum,
flugstöðvum, verksmiðjum, sjúkra-
húsum eða á útveggjum banka. Þar
geturðu fengið upplýsingar um
bankareikningsinnistæðu þína, ávís-
að allt upp í 100 dollara á dag úr
reikningi þínum, lagt reiðufé eða
ávísanir inn á bankareikning þinn,
fært upphæðir á mílli sparifjár-
reiknings, ávísanareiknings og láns-
reiknings, og fengið jafnframt prent-
aða kvittun fyrir öllum slíkum
bankaviðskiptum.
í Minneapolis (og 12 öðrum
byggðarlögum) geturðu útkljáð ýmiss
konar viðskipti án þess að yfirgefa
heimili þitt. Með því að ýta á rétta
hnappa á ,,Touch tone” talsímanum
þínum, gefurðu tölvu í bankanum,
sem þú geymir sparifé þitt í, skip-
un um að senda upphæðir úr reikn-
ingi þínum þar til reikninga versl-
ana, rafveitu og annarra fyrirtækja
í sama banka. Þar er ekki um neina
pappíra að ræða nema.mánaðarlegan
yfirlitsreikning yfir bankaréikníng
þinn og innistæðu þina.
Eitthvað þessu líkt hlaut að gerast,
vegna þess að þáttur ávísana í við-
skiptum er orðinn algerlega óhófleg-
ur. í fyrra voru skrifaðar meira en 27
milljarðar ávísana í Bandaríkjunum.
Búist er við, að þessi tala verði komin
upp í 42 milljarða árið 1980, og er
útlit fyrir, að þetta ávísanaflóð muni
þá hafa kaffært allt bankakerfið.
Ávísanir eru líka dýrar. Ríkisstjórn-
völd Bandaríkjanna eyða 100 millj-
ónum dollara í að útbúa og koma til
skila þeim 650 milljón ávísunum,
sem þau gefa út árlega, og kostn-
aðurinn á hverja ávísun í iðnað-
inum er jafnvel hærri. Kostnaður-
bankanna við að meðhöndla hverja
ávísun er frá 13 til 35 cent eða jafn-
vel enn meiri, ef um er að ræða við-
skipti við banka í öðrum borgum. Og
kostnaður þinn, af því að borga
reikning með ávísun er yfirleitt
a.m.k. 23 cent, þar með talið póst-
burðargjald og þjónustugjald. Áætl-
aður heildarkostnaður allrar banda-
rísku þjóðarinnar af meðhöndlun
allra þeirra ávísana, sem gefnar eru út
á ári hverju í Bandaríkjunum, er yfir
10 milljarðar dollara.
Enda þótt fjárfestingarkostnaður
við að breyta ávísanakerfinu yfir í