Mímir - 01.06.2023, Side 42
40
því er að enn sér fólk sér fært um að kaupa ljóðabækur, sama
hversu merkilegar eða dýrar þau kunna að vera. Þó hef ég
lúmskan (sáran) grun um að á næstu nokkrum árum (jafnvel
áratugum, þessvegna) muni ljóðabókin standa eftir eins og
ósnertur, illa gerður hlutur á lager bókabúða. Ólesin. Ókeypt.
Við þennan ótta fæðast vangaveltur um hlutverk ljóðsins
– og enn fremur hlutverk skáldsins. Á síðustu árum hef ég
eytt mörgum stundum við einmitt þessar vangaveltur. Í því
margmiðlunarsamfélagi sem við lifum lífi okkar í dag er þorsta
of sjaldan svalað með orðunum einum, fögrum eða hverju sem
hvert ljóð miðlar. Ofan á þetta má bæta hvað okkur finnst um
þá kapítalísku veröld sem hefur sett svo mikinn svip á líf okkar
(hér vil ég vitna í „That Funny Feeling“ eftir Bo Burnham,
njótið).
Fá sem ég þekki taka sér raunverulega tíma í að
tylla sér, taka hvíld frá amstri dagsins og glugga í
bók – og hvað þá ljóðabók (hér er ég ekki að tala
um skyldulestur, enda má það flokkast til einmitt
amstursins). En auðvitað lesa margir bækur, það sést
einfaldlega á sölutölum Eymundssonar og annarra
bókabúða. Jafnvel Bónus og Nettó selja bækur á
háannatímanum sem aðventan er. Hinsvegar er vert
að nefna að dvínandi vinsældir þótt bókin sjálf sé
enn nokkuð vinsæl. Aðallega er það ljóðabókin sem
á undir högg að sækja. Eftir stendur stóra spurningin,
hvert er hlutverk ljóðsins í dag? Má sú fyrirspurn teljast
lofsverð umleitan. Eins og ég var búinn að nefna hér fyrr hefur
ljóðið að mörgu leyti skipt um miðil. Það sem ég meina með
því er að í dag eru vinsælustu ljóð í formi lagatexta, hvaða
laga sem er, hvort sem lögin sjálf teljist til hip-hops, popps,
rokks, þungarokks, kántrí, folk-rokk eða hvaðanúeina. Standi
textarnir eftir í tómarúmi eru þeir ljóð, og eru því það í eðli
sínu. Þó að í hugarfylgsnum og ummælum sumra teljist margir
þessara texta til ósæmilegra smíða og raunar varhugavert að
smella þeim undir hatt ljóðsins. Við því hef ég fjölmargt að
segja, þó aðallega eitt: Mesta kjaftæði sem ég hef heyrt lengi.
Þannig er mál með vexti að þetta er sú ritlist sem ungt fólk í