Læknaneminn - 01.01.2017, Page 111

Sk
em
m
tie
fn
i
11
0
Læknanám er að mörgu leyti sérstakt. Strax í upp­
hafi náms liggur fyrir hvað nemandi í læknis fræði
kemur til með að starfa við í framtíðinni. Í sex ár
er hann umkringdur fólki sem valdi sama nám og
framtíðarstarfsvettvang og hann sjálfur; þreytti og
náði sama prófi og vinnur að sömu markmiðum. Ár
eftir ár lærir hann sérhannað námsefni skapað til að
framleiða lækna. Þetta námsefni er kennt af læknum
sem sjálfir tilheyrðu svipuðum hópi og lærðu svipað
námsefni kennt af læknum áratugum áður. Ekki bætir
úr skák að margir
eignast góða vini og
jafnvel maka úr hópi
samn emenda sinna
og eru auk þess af
„læknaættum“. Þessar
aðstæður eiga á hættu
að skapa þröngsýna
heimsmynd.
Að námi loknu er starfið ekki síður sérstakt. Fá störf
krefjast þess að jafn hámenntaðir sérfræðingar eyði
jafn stórum hluta af sínum vinnutíma í beinum
samskiptum við almenning. Þetta getur valdið
núningi. Allir læknar hafa einhvern tímann pirrað
sig á sjúklingi. Það er pirrandi að halda langa ræðu
um muninn á streptókokka­ og veiruhálsbólgu
með útskýringarmyndum og fá svo spurninguna:
„Já ókei, en ætlarðu þá að láta mig fá sýklayf eða?“
Það er pirrandi að greina fólk með háþrýsting og setja
á meðferð, komast svo að því hálfu ári seinna að
það tók töflurnar í mánuð og endurnýjaði aldrei
lyfseðilinn. Sýn okkar á hvað telst vera almenn
þekking er skekkt. Hugtök sem eru okkur svo eðlislæg
að þau eru orðin hluti
af okkar daglegu
heimsmynd, til dæmis
b l ó ð þ r ý s t i n g u r ,
taugaboð og
hormónaöxlar, eru
þegar öllu er á botninn
hvolft algjörlega
óáþreifanleg. Það er
ekki hægt að ætlast til þess að meðalmaðurinn hafi
forsendur til að skilja mikilvægi þeirra í flóknum
sjúkdómsferlum og í samhengi við sína líðan eða
einkenni. Það tók okkur sex ár af sérhæfðu námi að
ná þessu, ekki 15 mínútna samtal við pirraðan lækni.
Elías Eyþórsson
læknir
„Í sex ár er hann umkringdur
fólki sem valdi sama nám og
framtíðarstarfsvettvang og hann
sjálfur; þreytti og náði sama prófi
og vinnur að sömu markmiðum.“
Hugleiðingar
um sjónarhól og afstæða
þekkingu