Vinnan og verkalýðurinn - 15.02.1951, Blaðsíða 44

ÁSTHILDUR J ÓSEFSDÓTTIR:
„Gjafir eru yður gefnar“
í hinum svokölluðu Marshall-Iöndum, er al-
menningi að verða það ljósara með degi hverjum,
livers vegna dýrtíð, atvinnuleysi og skortur eykst.
þar svo hröðnm skrefum á síðustu árum.
Það er fróðlegt að lesa umsögn brezka kvenna-
lrlaðsins „Woman Today" (Konan í dag) um
ástandið í brezka iðnaðinum. Þar segir m. a.:
„Hve margar húsmæður eða aðrir aðilar brezks
almennings vita — að Iramkvæmd Marshall-áætl-
unarinnar þýðir raunverulega endalok brezkrar
framleiðslu á vélum — atvinnuleysi karla og
kvenna í Coventry, Oxford og víðar, fátækt og
skort á heimilum þeirra? og blaðið spyr: hvers
vegna? vegna þess, að Marshall-planið krefst þess
að við kaupum amerískar vélar, þó við getum
sjálf framleitt þær. Hve margir eru þeir sem vita,
að Marshall-áætlunin felur í sér þá kröfu, að við
kaupum og leigjum amerísk skip — og lömum þar
með okkar eigin skipasmíði? Og að lokum spyr
brezka kvennablaðið: „Hve margir vita að Mar-
shall-áætlunin kveður á um hvernig við eigum
yfirleitt að eyða þessum lánsdollurum?“ . . .
Og ástandið er víðar slæmt en í Bretlandi. Inn-
rás Bandaríkjanna á belgiskan markað, hefur t. d.
aukið atvinnuleysið gífurlega þar í landi. Hefur
atvinnuleysið orðið sérstaklega tilfinnanlegt í iðn-
aði, sem konur vinna aðallega við, svo sem vefn-
Þegar 4U0 þúsund bandariskir námumenn gerðu verk)all sið-
astliðid sumar, fóru börn þeirra út á göturnar i kröfugöngu
til þess að sýna sinn þátt i réttindabaráttunni. A kröfuspjöldin
var m. a. petta letrað: ,JÞetta er líka. okkar tíarátta".-
aðar-verksmiðj um, saumastofum, smávöruiðnaði,
matvælaframleiðslu o. fl. Marshall-dollarar virð-
ast heldur ekki hafa haft bætandi áhrif á hol-
lenzkan markað. Holland, sem hefur verið eitt
stærsta útflutningsland landbúnaðarafurða, er í
dag yfirfullt af amerískri matvöru. Þessi Marshall-
ráðstöfun hefur haft í för með sér algjört efna-
hagslegt hrun fyrir hollenzka bændur. Tugþús-
undir þeirra hafa flosnað upp af jörðurn sínunr á
síðustu árum — á árinu 1948—9 fóru t. d. yfir 20
þúsund hollenzkir bændur til Kanada í atvinnu-
leit.
Ítalía liefur heldur ekki farið varliluta af „gjaf-
mildi“ Marshalls hins bandaríska. Wall-Street
spekulantar hafa þar séð sér leik á borði og flytja
nú inn Makkaroni í skipsförmum til Ítalíu. En
Makkaroni er eins og kunnugt er, þjóðarréttur
ítala og hefur fram til þessa verið ein aðal út-
flutningsvara þeirra. Mætti til samanburðar jafna
því við, að Bandaríkin lánuðu okkur dollara og
skuldbindu okkur til þess að kaupa þorsk og ann-
an fisk, sem er aðal útflutningsvara okkar Islend-
inga. En þessi Marshall-aðstoð við ítölsku þjóð-
ina hefur m. a. veitt 50 þúsund itölsku verkafólki
lausn frá vinnu í Milanoborg einni, eru það mest-
megnis konur — og er þetta viðbót við þær 2i/ó
milljón ítalskra verkamanna, sem þegar heyja
sína baráttu við atvinnuleysi og skort.
Síðan Marshall-„gjafirnar“ fóru að streyma til
hinna ýmsu þjóða vestræna „lýðræðisins", hefur
samdráttur iðnaðarins og þar með atvinnuleysið
þannig aukizt stórkostlega og virðist ekki annað
framundan en gamla kreppusóttin og algjört
hrun. Á árunum 1948—9 jókst t. d. tala atvinnu-
leysingja í 9 Marshall-löndum um 51 prósent, en
tala þeirra sem eru atvinnulausir með öllu ásamt.
þeim sem atvinnu stunda nokkra tíma i viku,
nemur nú í Vestur-Evróþulöndum og Bandaríkj-
unum alls 40 milljónum karla og kvenna,
Þessi fáu dæmi um afleiðingar þær, sem doll-
ara„gjafir“ Marshalls hafa í för með sér, hljóta
að vekja.þá spurningu í huga íslenzks almennings,
VlNNAN OG VERKALÝÐURINN
38