Vinnan og verkalýðurinn - 15.02.1951, Side 47

VERKALYÐSSAMTOK
VÍSUR
frá A.S.I.-þingi

I
Tilgangur og takmark
Verkalýðsfélög og sambönd þeirra, eru tæki verkalýð'sins í hagsmunabar-
áttunni, ekki aðeins til aS verjast árásum stéttarandstæSingsins, þ. e. atvinnu-
rekenda og auSstéttar, í mynd launalækkana, aukinnar dýrtíSar, atvinnuleysis
o. s. frv., heldur einnig til þess aS vinna aS bættum kjörum verkalýSsins á öll-
um sviSum, auknum réttindum og lífsöryggi.
Stéttarsamtök verkalýSsins hafa í heiðri framar öllum öSrum samtökum
hiS fornkveSna: „Sá, sem ekki vill vinna á ekki heldur mat aS fá“, enda er
takmark þeirra: YfirráS vinnandi fólks anda og handa yfir jörSinni meS
gögnum hennar og gæSum og stofnun þjóSfélags án stéttamótsetninga, þar
sem gróði einstaklings á annarar manna vinnu og vald hans yfir örlögum
manna í krafti auSs síns er fyrirbyggt.
Tilgangi sínum hyggjast verkalýSsfélögin aS ná meS því aS safna undir
merki sitt öllu verkafólki, án tillits til mismunandi stjórnmálaskoSana, trúar-
eSa lífsskoSana, litarháttar, þjóSernis eSa nokkurs annars en sameiginlegra
stéttarhagsmuna.
SamstaSa verkafólksins í lífsbaráttunni og lífsnauSsyn þess á því aS standa
sameinaS gegn árásum stéttarandstæðingsins á sameiginlega hagsmuni gerir
þessi fjöldasamtök verkalýSsins möguleg, þrátt fyrir skiptar skoSanir í þjóS-
félagsmálum, trúmálum o. fl.
Aukin þekking af sameiginlegri reynslu úr baráttunni fyrir brýnustu og
frumstæðustu stéttarhagsmunum opnar verkafólkinu víSari sj óndeildarhring
og auSgar félagshyggju þess; hinn pólitíski skoSanamunur víkur smám saman
fyrir sameiginlegri skoSun sem gerir hinn vinnandi fjölda þess um kominn
meS tíð og tíma aS taka völdin og byggja upp sitt eigið þjóSfélag.
Nauðsyn skipulags
Þótt stór hópur verkafólks sé sammála um að stofna félag og um höfuS-
verkefni þess liggur í augum uppi aS ekki tjáir aS fundur samþykki kröfur og
svo dreifist menn hver til síns heimilis. Fundurinn verSur aS sjá um aS ein-
hverjir ákveSnir menn annist framkvæmd málsins á milli funda og telji sig
ábyrga fyrir því gagnvart samtökunum. Og jafnvel þetta er ekki nóg. Félags-
hópur, sem stofnaSur er meS mörg og stór framtíSarverkefni í huga, eins og
t. d. verkalýSsfélag, kemst ekki hjá því aS fela í hendur einstökum mönnum
trúnaSarstörf, sem verSa aS vinnast á eigin ábyrgS þeirra, án þess aS félags-
menn eigi kost á aS fylgjast meS, vikum og mánuSum saman.
Hvert félag verður því strax í upphafi aS velja sér, til ákveSins tíma, for-
ystu, sem er beinlínis ábyrg fyrir mestum hluta félagsstarfsins kjörtímabil
sitt út.
Og til þess m. a. aS hinir óbreyttu félagsmenn og trúnaSarmenn kunni í
meginatriSum skil á rétti sínum og skyldum, ekki aSeins gagnvart félagsheild-
inni heldur og hverjir gagnvart öðrum, ber nauSsyn til aS hvert félag þegar
í byrjun semji sér sínar eigin starfsreglur, þ. e. a. s. semji sér lög, m. ö. o. skipu-
leggi starf sitt og verkaskiptingu í stórum dráttum.
Á þingi A. S. í. var sem oftar látið fjúka
í kviðlingum. Forsætisráðherra hafði boðið
þingfulltrúum til miðdegisverðar, en ýmsum
fannst dragast óþarflega lengi að setja þing-
fund þennan dag af völdum miðdegisveizl-
unnar. Var í tilefni þess vísa þessi kveðin:
Svona fjandans seinlæti
sízt ég kann að meta,
ótrúlega andskoti
eru þeir lengi að éta.
Hannibal Valdimarsson lét svo ummælt í
ræðu, að þeir Jón Sigurðsson og Jón Rafns-
son hefðu haft buxnaskipti, en þá nafnana
greindi á um hvort visst félag skyldi tekið í
sambandið eða ekki. Jón Rafnsson hélt því
hins vegar fram og fagnaði því jafnframt að
Jlannibal sjálfur hefði haft buxnaskipti þar
eð hann væri kominn á sitt mál, en hefði
verið sér öndverður í þingbyrjun. — I því
tilefni komst þessi vísa á gang:
Flýðu brösur fundarsal
fólkið hugum lyfti
meðan herra Hannibal
hafði buxnaskipti.
Er menn voru orðnir syfjaðir og fundar-
lúnir var þessi vísa kveðin:
Góðrar reglu glatast siður
gangur mála óðum spillist
tillögurnar týnast niður
tungan inni í munni villist.
Undir svipuðum kringumstæðum hefur
næsta vísa sennilega orðið til. En annað
megintilefni hennar mun hafa verið það, að
Böðvar Steinþórsson formaður Sambands
matreiðslu- og veitingaþjóna mælti mjög
fastlega með því að leyft yrði brugg áfengs
öls í landinu:
Af því ég er orðinn sljór
úr mér genginn, rúinn vonum
kýs ég þann, sem bað um bjór,
Böðvar, það er nafn á honum.
(Um höfunda vísnanna er ekki vitað enda
ekki ábyrgzt að allar séu þær rétt hermdar.)
Þulur eftir Theodóru Thoroddsen
eru nýkomnar á bókamarkaðinn. Þær eru
sem í fyrri útgáfu skreyttar myndum eftir
Guðmund Thorsteinson. ■— Þulur Theodóru
með myndum Guðmundar eru þjóðleg og
sígild listaverk, enda munu fáar bækur kær-
komnari almenningi en þær í sinni nýju
útgáfu. — I þessu hefti birtist sýnishorn af
þessari ágætu jólabók á bls. 21.
VlNNAN OG VERKALÝÐURINN
41