Helgarpósturinn - 16.07.1982, Blaðsíða 16

M Föstudagur 16. júl? 1982 -JpiSsturinri
Þótt leiði dauður
dauðan i dauðann
á þinum dögum
og vonir skili engu
á þinum dögum
þá vektu þina rödd
þótt góðar raddir þegi
og löngum sértu sjálfur
til liðs við ekki neitt
þá vektu þina rödd
til manns og lifs
sem kvalið er og pint
á þinum dögum
Ljóð þetta er hluti af ljóðaflokknum A jörð ertu kominn, sem
raunar er söngtexti viðsamnefnda djasskantötu eftir Gunnar Reyni
Sveinsson. Kantötu þessa átti að flytja á Listahátið 1972, en af þvi
varð þó ekki, vegna krankleika eins flytjandans. Höfundur ljóðsins
er Birgir Sigurösson leikskáld, sem nú situr að skriftum fyrir Þjóð-
leikhúsið á launum. Hann var fyrst beðinn um að gera grein fyrir
þyi. Og svar hans kom nokkuð á óvart.
nauösynieq
„Sannleikurinn er nú sá, að ég er búinn
að skila verki til Þjóðleikhússins, eða er að
þvi þessa dagana, en svo var reiknað meö,
að ég ynni annað verk á þessum sex mán-
uöum, sem ég er ráðinn. Og þaö er algert
leyndarmál milli guðs og min hvernig þvi
miöar.”
— En geturðu sagt mér eitthvað um verk-
iö, sem þú ert búinn að skila?
„Helst ekki. En það verður sennilega tek-
iö til sýningar á næsta leikári. Hvenær veit
ég ekki.1'
— Þú vilt ekkert segja um efnisinnihald?
„Nei, ég nenni þvi ekki.”
— Er það i ætt við önnur leikrit sem þú
hefur skrifað?
„Fjölskyldutengslin leyna sér sjálfsagt
ekki, en þó býst ég við, að þaö sé svolitið
harðara en önnur verk, sem ég hef skrif-
að.”
— Hvað áttu við með „haröara”, þjóðfé-
lagsgagnrýni?
„Nei, nei, nei, Verkið fjallar um einstak-
linga og átök milli einstaklinga.En náttúr-
lega er það svo, að við lifum ekki i einangr-
uöu hylki, og þaö fer ekki hjá þvi, að ýmis-
legt i þjóðfélaginu gripi inn i okkar lif og til-
finningar. Ef fólkiö i þessu verki er lifandi,
sem ég vona að þaö sé, þá hlýtur eitthvað I
þjóðfélaginu sem (er i kringum það, að
speglastiverkinu.''
llollusluliællir
— Hvernig bar það að, að þú ert á launum
hjá Þjóðleikhúsinu við að skrifa leikrit?
„Þetta var auglýst. Ég sótti um það og
fékk.”
— Varstu þá kominn meö einhverja
ákveðna hugmynd að verki?
„Já, það er verk, sem ég hef lengi haft i
huga að skrifa, en ekki haft manndóm I mér
tilað vinda méri.”
— Er það ekkert óhollt að vera á launum
hjá ákveðinni stofnun viö að semja leikrit?
„Það getur sjálfsagt verið óhollt fyrir
einhverja, en það er ekkert óhollt fyrir mig.
Þjóðleikhúsið er ekki með puttann i þvi,
sem ég geri. Ef sá putti kæmi þar inn,
myndi ég slá á hann. Ég hef enga tilfinn-
ingu fýrir þvi, að ég þurfi aö gera eitthvað
sérstakt fyrir þessa stofnun, ég er bara að
gera þetta fyrir sjálfan mig. Ég held, aö
höfundar séu almennt of hræddir við svona
lagað. Ég man eftir þvi, að ég las i sænsku
timariti fyrir nokkrum árum upplýsingar
um það hve mörg af bestu vorljóöum Svia
hefðu veriö ort eftir pöntun. Þau voru
furðulega mörg. Það var timarit, sempant-
aði vorljóð hjá nokkrum skáldum og af-
raksturinn varð þannig, að einstaka ljóð
voru meöal þeirra bestu, sem höfundar
þeirra höfðu ort.”
— Það er kannski bara þægilegast að fá
tékkann bara inn um póstlúguna.
„Það er óskaplega þægilegt að fá tékka
inn um póstlúguna þaö er að minnsta kosti
þægilegra en að fá rukkunarbréf.”
— Verðuröu ekkert værukær við þetta,
eða virkar samningurinn sem einhvers
konar pressa á þig um að skila verkinu á
tilteknum tima?
„Nei, ég get ekki skilað þessu verki á sex
mánuðum, það er alveg útilokað. Það gefur
mér hins vegar möguleika á að vinna að
þessu verki I sex mánuði, eða ætti að gera
það. Sannleikurinn er sá, að á siöasta ári
var ég aðeins fjóra mánuði á launum. Hina
átta mánuðina var ég á framfæri konu
minnar. Við erum meö nokkuð stórt heim-
ili, þannig að allur fjárhagurinn hefur farið
tíl fjandans.
Það er ósköp gott að fá þennan mögu-
leika. Þaö er engin pressa á mér. Ég hef
engar sérstakar skyldur nema að vinna að
þessu verki, og það geri ég, af þvi að ég hef
tekið það að mér.”
— Það eru þá engin ákveðin timamörk?
„Nei, slikt er náttúrlega fáránlegt,og þeir
eru það greindir niðri i Þjóðleikhúsi, aö þeir
fara ekki að setja skáldí timamörk. Þar á
ofan hafa þeir enga tryggingu fyrir þvi, að
viðkomandi skáld skrifi verk, sem þeir
vilja. £f ég,skila verki eftir ár, og það er
ósýningarhæft, hvað eiga þeir þá að gera?
Ég er búinn með verkiö, eiga þeir að sýna
það, ef það er ósýningarhæft? Hvor aðilinn
er óskuldbundinn, og þannig á það að vera.
Þetta er ekki eins og að vinna i einhverri
bónusvinnu.'1
Viðkvæmni
— A siðustu mánuðum hafa verið miklar
deilur um úthlutanir úr launasjóöi rithöf-
unda, finnst þér rétt að þessum úthlutunum
staðið? Og hvers vegna varst þú bara á
launum i fjóra mánuði á siðasta ári? Sótt-
irðu ekki um eða fékkstu ekki?
„Ég sótti ekki um fyrir siöastliðið ár.