Helgarpósturinn - 16.07.1982, Blaðsíða 29

Helgár " v
Zposturinn.
Föstúdágur 16.’ |ú'lí f982
Lola (Lola). Vestur-þýsk kvik-
mynd, árgerð 1981. Handrit: Pet-
er Martesheimer, Pea Frölich og
RWF. Leikendur: Barbara Su-
kowa, Armin Mueller-Stahn,
Mario Adorf, Hark Bohm, Karin
Baal. Leikstjóri: R.W. Fassbind-
Lola er næst siðasta kvikmyndin
sem Fassbinder auðnaðist að
ljúka, áður en hann féll frá, langt
um aldur fram. Eins og Hjóna-
band Mariu Braun, fjallar Lola
um uppgang þýska efnahagsund-
ursins. Söguhetjan er heiðarlegur
byggingarfulltrúi i smábæ einum,
sem fellur i gildru hins ört vax-
andi kapitalisma, og gengur i
.berhögg við fyrri lifsskoðun sina.
Eins og svo oft áður hjá Fass-
binder, er það „ástin” sem leiðir
persónuna i glötun, i þessu tilviki
ást byggingarfulltrúans á léttúð-
ardrósinni Lolu.
t Lolu er fátt um nýja hluti og
flest hefur Fassbinder gert betur i
sinum fyrri myndum. Þrátt fyrir
það er þetta athyglisverð mynd,
sem allir ættu að sjá til að kynn-
ast enn betur hugmyndaheimi
þessa mikla kvikmyndagerðar-
manns. Til gamans má geta þess,
að Fassbinder sjálfur aðstoðar
við klippingu myndarinnar, og
notar hann duínefnið Franz
Walsch, eins og hann hefur svo oft
gert áður. —GB
Sæúlfarnir (Sea Wolves). Bresk
kvikmynd, árgerð 1980. Leikend-
ur: Gregory Peck, Roger Moore,
David Niven. Leikstjóri: Andrew
V. McLaglcn.
Uppgjafahermenn, sem sumbla á
Indlandi, takast á hendur hættu-
för til portúgalskrar borgar á
Indlandi, þar sem menn trúa að
þýsk njósnastöð sé falin um borð i
skipi. Ævintýri úr striðinu.
Spenna.
Sólin var vitni: —sjá umsögn i
Listapósti. ★ ★ ★
i eldlinunni (Firepower). Banda-
risk kvikmynd, árgerð 1979. Leik-
endur: Sophia Loren, James Co-
burn. Leikstjóri: Michael Winn-
er.
Mafian berst á banaspjótum.
Spennandi reyfari meö gamla
tugthúsliminum Soffiu Lárusdótt-
ur.
LAUGARAS
■ ics
Srnii 32075
Sturtaðu vandræðunum niður
(Flush away your trouble).
Bandarisk kvikmynd, árgerð
1981. Leikendur: William Calla-
way, William Bronder. Leik-
stjóri: Andrew J. Kuehn.
Fjársjóður? Eltingaleikur. Fjör-
ug gamanmynd, ferlega flippuð,
jafnvel pönk eða frikuð. Alla vega
mikil della, þó ekki leiðinleg.
Húmor uppi við gálgann. Sýnd kl.
5, 7 og 9.
Erótlka (Erotica). Bresk kvik-
mynd. Leikendur: Stelpurnar í
nektarblöðunum Men Only o.fl.
Leikstjóri: Brian Smedley.
Allsber mynd i allsberara lagi.
Djörf og framsækin. Rosalega
flottar stelpur. Tilvalin fyrir þá,
sem hafa keypt sér frakka alveg
nýlega. Hinum er ráðlagt að
kaupa frakka áður en þeir fara.
A-salur ★ ★ ★
Byssurnar frá Navarone, (The
Guns of Navarone).
Bresk-bandarisk kvikmynd, ár-
gerð 1961. Handrit: Carl Fore-
man, eftir sögu Alaster Makklin.
Leikendur: Gregory Peck, David
Niven, Anthony Quinn, Anthony
Quale, Irene Papas. Leikstjóri: J.
Lee Thompson
Harðsoðnir gæjar ráöast i að
þagga niður i fullkomnum fall-
byssum Þjóöverja i siðasta stríði
svo hægt sé að bjarga nokkur
þúsund breskum hermönnum frá
slátrun. Þrátt fyrir háan aldur,
hefur myndin látið litið á sjá og
stendur fyllilega fyrir sinu sem
spennandi ævintýramynd. Manni
leiðist aldrei og er þaö nokkuð
óvenjulegt i bió á þessum siöustu
og verstu timum. Ef þið hafiö
ekki séð hana enn, af stað þá, og
hinir mættu gjarnan fara að sjá
hana aftur.
B-salur: ★ ★
Cat Ballou. Bandrisk kvikmynd,
árgerð 1965. Leikendur: Lee Mar-
vin, Jane Fonda, Nat King Cole.
Leikstjóri: ElliotSilverstein.
Stórkostlega skemmtileg og fynd-
in kúrekamynd. Tekið er til þess
hve vel Marvin stendur sig, enda
fékk hann óskarinn fyrir
frammistöðuna. Mynd, sem kem-
ur öllum i gott skap.
Pikuskrækir (Pussy Talk). Djörf
kvikmynd. Leikendur: Penelope
I.amour, Nils Hortzs. Leikstjóri:
Frederic Lansac.
Ekta porno, segir danskurinn um
þessa mynd. Auk þess á hún að
vera þrælfyndin og koma manni á
óvart. Tilvalin mynd fyrir þá,
sem keyptu sér frakka um dag-
inn, áður en þeir fóru i Laugarás-
bió. Já, þær gerast ekki betri.
Airport SOS (Airport Hijack SOS)
Bandarisk kvikmynd. Leikendur:
Adam Roarke, Neville Brand,
Jay Robinson. Leikstjóri: Derry
Pollack.
Enn ein flugránsmynd. Ég hef
enga séð, en get vel imyndað mér
rokna spennu frá upphafi til enda.
Ekki rétt hjá mér?
Fram i sviðsljósið (Being There)
Bandarisk, árgerð 1981. Handrit
Jerzy Kosinski, eftir eigin skáld-
sögu. Leikendur: Peter Sellers,
Melvyn Douglas, Shirley
MacLaine. Leikstjóri: Hal Ashby.
A föstu (Going Steady). ísraelsk
kvikmynd. Leikendur: Yaftach
Katzur, Jonathan Segal, Zachi
Noi.
Fjörug mynd um unglingaástir og
allt það undir hinni fjörugu rokk-
tónlist 6. áratugarins.
Jarðarbúinn (The Earthling).
Bandarisk kvikmynd, árgerð
1980. Leikendur: Ricky Schroe-
der, William Holden, Jack
Thompson.
Saga af ungum dreng og fullorðn-
um manni saman úti i auðninni.
Ricky litli er einhver skærasta
barnastjarna nútimakvikmynda.
★ ★ ★
Hörkutólið (The Great Santini).
Bandarisk kvikmynd, árgerð
1981. Leikendur: Robert Duvall,
Blythe Danner, Michael O’Keefe.
Leikstjóri: Louis John Carlino.
Leikstjórinn minnir mann nú á
pizzur frá Italiu, enda geri ég ráð
fyrir, aö myndin gerist þar á
þeim stríðsþjáöu árum.
29
LOSTÆTU
LÖMBIN SMÁU...
Fyrir skömmu boðaði markaðsdeild S.í.S. til
blaðamannafundar á Hótel Sögu til að kynna ný-
útkominn bækling á sinum vegum, „Glóðar-
steikt lamb cr lostæti”. Höfundur uppskrifta er
Sigmar B. Hauksson. Gafst gestum kostur á að
gæða sér á þeim þremur réttum sem kynntir eru
Ibæklingnum: kótelettum með myntu, lamba-
hrygg meö hvitlaukssmjöri og griska réttinum
souvlakia, sem eru kjötbitar glóðaðir á teinum
ásamt lauki og lárviðarlaufum. Allir þessir rétt-
ir brögðuðust afbragðsvel, meyrt lambakjötiö
allt að þvi bráðnaöi á tungunni.
Auk Sigmars tóku ýmsir af helstu kjötspekú-
löntum Sambandsins til máls og fjölluðu um
sauökindina okkar af ýmsum sjónarhólum og
var fundurinn i heild hinn fróðlegasti. Mér þykir
þvl sjálfsagt að koma hér á framfæri ýmsu þvf
sem þar bar á góma, þvi að i sumum tilfellum er
um aö ræöa bráðnauðsynleg atriöi sem allir
dilkakjötsneytendur ættu að vita, en þvi miður
hefur nokkuö skort á upplýsingastreymiö.
Framangreindur bæklingur liggur nú frammi
i kjötverslunum, og er hann liður i fjölþættri
kynningarherferð á vegum S.l.S. Nokkrir veit-
ingastaðir munu hafa rétti bæklingsins á boö-
stólum um þessar mundir — i Reykjavik eru þaö
Grilliö á Hótel Sögu, Arnarhóll og Torfan, en
Aaíkrakai
eftir Jóhönnu Sveinsdóttur
jafnframt Gafl-inn i Hafnarfiröi og Bautinn á
Akureyri. Þvi finnst mér ástæðulaust að kynna
uppskriftir bæklingsins frekar hér, en ætla i
staöinn að koma á framfæri noröur-afriskri upp-
skrift af steiktu lambalæri. A þeim slóðum svip-
ar dilkakjöti um margt til okkar kjöts og getum
viö óefað lært margt af viðkomandi þjóðum um
verkun og matreiöslu á þvi.
litt eöa ekki orðiö hans varir i verslunum. Aðal-
kröfurnar sem kjötiö þarf aö uppfylla til þess aö
komast i stjörnuflokk eru góö höldfylling, litil
bein, og litil fita, þ.e. aö ljós fituhula umlyki
skrokkinn en ekki gul eöa dökk. Þeir dilkar sem
lenda i stjörnuflokki hafa oftar en ekki komiö úr
Norðurfiröi á Ströndum og sláturhúsinu I Vik i
Mýrdal.
— 1 svipinn eru ýmsir vankantar á þvf aö
slátra oftar á ári en gert er. Þvl hlýtur kjötiö aö
missa villibragöiö að vissu marki og auk þess
yrði það of dýrt fyrir almenna neytendur, nema
verölagningu væri breytt. T.d. voru páskalömb-
in sem slátraö var á sl. vori aö meöaltali 40%
dýrari en annað dilkakjöt.
Lambalæri á norður-afríska vísu
Viða i löndum Norður-Afriku eru f jalllendi eða
hagar ákjósanleg mjög til sauðfjárræktar. Þar
um sióöir er algengt aö gióöa heilu dilkana undir
berum himni, einkum I meiriháttar veislum.
Einnig tiðkast að" hluta lambiö I litla bita og
glóöa þá á teinum, gjarnan með grænmeti.
t Marokkó er lambakjöt mikið notað i pott-
rétti, tangine, ásamt ýmsu hráefni sem okkur
kann aö þykja undarlegt meö lambakjöti. Eitt
sinn át ég þar um slóðir slikan pottrétt með
sveskjum, ristuðum möndium og karamellusósu
og þótti hann mikið lostæti, þótt sætur væri. En I
græðgi minni gætti ég ekki aö mér og át einar 20
sveskjur sem sögöu óþyrmilega til sin þegar líöa
tók á nóttina..
1 Noröur-Afrlku ganga vel krydduð lambalæri
undir nafninu mechouri. Þegar hirðingjarnir af
Bedúinaættbálkinum matbúa það á tjaldbotnin-
um sinum, er ströngum siöareglum fylgt. Karl-
mennirnir sitja i kringum eldinn og gæöa sér á
flisum af lambinu og nota guðsgafflana eina
saman — konur og börn sitja afsiöis...Ykkur
er i sjáifsvald sett hvort þið takið upp þessa siði
eða ekki, en hér kemur uppskriftin. Hún er
handa 6 - 8, og þið getið hvort heldur sem er
steikt lærið i ofni eöa úti á teini. Verklýsingin hér
miðast viö ofnsteikingu, þar sem ég hef aldrei
oröið svo fræg að glóöa sjálf lambalæri undir
berum himni.....
Villibráð
Hér á landi ganga dilkar viöast hvar á f jöllum
I u.þ.b. 2 1/2 mánuö fyrir slátrun. Skilyrði fyrir
góöu kjöti eru mjög ákjósanleg hér, þar sem
gróöur verður kjarnmeiri eftir þvi sem ofar
dregur, auk þess sem kalt loftslag og iangur sól-
argangur gera grasiö afar orkurikt. Dilkar sem
ganga lengi á fjöllum fyrir siátrun og gefa af sér
kjöt með serstöku háfjallabragði, flokkast aö
sinu leyti undir villibráö sem hentar einmitt
mjög vel til glóðarsteikingar (sbr. villisvinin i
Asterix....)
Meðferðá dilkakjöti
Hériendis hefur reglan verið sú aö dilkum er
aðeins slátrað á haustin. Nýslátraö kjöt er tvi-
mælalaust meyrara og safarfkara en það frysta
kjöt sem hér er á boöstólum mestallt árið, en
kjötiö batnar til muna fái þaö að hanga i slátur-
húsunum fyrir frystingu, en á það hefur skort.
Fulltrúar S.t.S. halda þvi nú fram að þetta
standi til bóta.
Hins vegar geta neytendur gert fryst kjot allt
að þvi eins meyrt og safarikt og nýtt kjöt með
réttri meðferð, þ.e. meö þvi að þiöa þaö i neðstu
rim I kæliskápnum i 3 - 4 daga og iáta það síöan
hviia við stofuhita siöasta sólarhringinn fyrir
neyslu, a.m.k. fáeina tíma. Við þetta veröur
kjötiö miklum mun betra! Og eiginlega er annað
bara hreint út sagt ógeðslegt..
Eg er hrædd um aö hérlendis sé þaö býsna al-
gengt að fólk allt að þvi eyðileggi glóöaö kjöt
meö of þungum sósum og of mikilli oliu. Hafið
þvi hugfast aö spara oliuna þegar kjötiö er
penslað. Grikkir, sem eru miklar lambakjötsæt-
ur, pensla kjötið yfirleitt aðeins meö ollfuoliu og
sitrónusafa — þvi meiri einfaldleiki, þeim mun
betra bragö!
Hvftlauksneysla eykst hér jafnt og þétt, Guöi
sé lof og dýrð.... Mörgum (þ.á m. mér) finnst
óhugsandi aö matreiöa lambakjöt án hvitlauks.
Mynta fer einnig mjög vel meö iambakjöti.
Hana má viðast hvar fá þurrkaða, en einstöku
sinnum ferska, og ég vil lika benda á, að hún er
auðræktanleg.
Svo er þaö blessað blóöbergið. Hvers vegna
ekki að rækta blóðbergsþúfu i garöinum? Þann-
ig hafið þiö siferskt lambakjötskrydd allt sum-
ariö.
Gott að vita um íslenskt dilkakjöt
— tslensku sauðfé er sáralitiö gefiö inn af lyfj-
um, sem betur fer, aöeins er um aö ræöa orma-
lyf, ónæmisiyf til aö koma i veg fyrir lamba-
dauöa, auk þess sem veikum lömbum þarf
stundum aö gefa pensillin. En almennt renna
engin fúkkalyf um æöar Islenska sauöfjárstofns-
ins.
— Aöeins innan viö 1% af islenska dilkakjötinu
fer nú i sérstakan gæöaflokk er nefnist stjörnu-
flokkur, og þvi sist aö undra þótt neytendur hafi
1 lambalæri, 2 1/2 - :i kg
2 - 3 hvitlauksgeirar, skornir I sneiðar og siðan i
flisar
salt og nýmalaður pipar eftir smekk
2 meðalstórir laukar, saxaðir
3 ntsk olifuolia
1/2 tsk stcytt kúmen
1 msk steyttur rauður pipar cða pap.-ika
1/2 bolli söxuð fersk sleinselja
1. Setjið ofninn á 100 gr. C.
2. Skerið örlitlar raufar I læriö og troðið hvit-
lauksflísunum i þær rétt undir yfirborðið.
Saltið og piprið.
3. Steikið saxaöan laukinn I oliunni þar til hann
er orðinn meyr. Bætið steyttu kúmeni, papr-
iku og saxaðri steinselju saman við og látið
malla i 2 minútur. Smyrjiö siðan þessari
kryddblöndu á lærið.
4. Þegar ofninn er heitur setjiö þið kjötiö á rist
yfir ofnskúffuna á neðstu rim. Lærið steikist á
u.þ.b. 2 1/2 tima eöa sem samsvarar 30 minút-
um á pund. Ausið soöinu sem myndast i ofn-
skúffunni af og til yfir læriö meðan á steikingu
stendur og snúiö þvi þegar timinn er hálfnað-
ur.
Tilvalið er aö borða bakaðar kartöflur meö
þessum rétti eða kalt kartöflusalat — og aldrei
spillir að bera fram ilmandi hvitlauksbrauö....
P.S.Þá er ég af gefnu tilefni búin að skrifa heil-
an pistil um dilkakjöt, ég sem borða svo sjaldan
kjöt i seinni tiö, a.m.k. helst ekki á sumrin
(hræsni, ónáttúra, náttúra....?) Þvi er best að
slá þessu upp i gálgahúmor og enda á niðurlagi
söngtextans vinsæla Siðasta lambið eftir þrjá
ónefnda heiðursmenn (sungiö undir laginu The
last rose of summer), en þar segir:
Ljúf mun stundin er lambiö ét ég.
Lifi sauðféð i drottins náö!