Helgarpósturinn - 25.02.1983, Síða 6
6
Föstudagur 18. febrúar 1983
^O&sturínn
Við ráðum sjálf
hvenær við
viljum berjast
BZ-arar í mótmælagöngu
Síðasta mánudagsmorgun
nýliðijis árs sat Eefsen yfir-
lögreglustjóri Kaupmanna-
hafnar við skrifborð sitt og
leit yfir póst dagsins. Veðrið
var óvenju milt, fyrsti snjór
vetrarins ókominn og því var
siökkt á rafmagnsofni lög-
reglustjórans. Eefsen sat í
hráslagalegu herberginu og
lét skrifborðslampa sinn lýsa
á bréfabunkann sem á boröi
hans lá. Allt var eins og vera
bar á mánudagsmorgni,
þarna lágu nafnlaus bréf frá
hjálpsömum borgurum, fag-
blað lögreglumanna og önn-
ur tímarit. Neðarlega íbunk-
anum lá nýprentað og litríkt
eintak af Rapport. Kankvís
og léttklædd stúlka tyllti sér
á stólbrún og leit undirgefin
til Eefsens lögreglustjóra.
Eefsen brosti við henni og
mildir drættir léku um andíit
hans. Hlýjan yl lagði um
herbergið, Eefsen brosti enn
út í annað — eftir andar-
taks umhugsun lét hann rak-
an vísifingur fletta forsíð-
unni. Fyrsta opnan blasti við
honum. Mildir andlits-
drættir Eefsens hörðnuðu á
svipstundu, varir hans herpt-
ust, kalt vatn rann honum
milli skinns og hörunds,
adamsepliö tók kipp og svit-
inn spratt fram á enni lög-
reglustjórans.
Kannski bar þetta öðru
vísi að. Kannski var sögu-
sviðið kaffistofa lögreglu-
manna sem unnu undir ör-
uggri stjórn Eefsens. Þarna
sátu þeir fimm eða sex
stæltir strákar um þrítugt
með lappir uppi á borði,
sígarettu í munnvikinu og
kaffibollann í hendinni.
Þarna sat strákahópurinn í
kaffihléi á mánudagsmorgni
og beið eftir félaga sínum
sem skroppið hafði út í
sjoppu. Félaginn kemur aft-
ur inn, dreifir dagblöðum en
heldur sjálfur konfektinu,
nýju eintaki af Rapport.
Augu þeirra allra laumast þó
í átt til forsíðustúlkunnar og
þeim finnst hún flott. Það er
stíll yfir Rapportstelpunum,
þær hugsa þó meir um útlitið
en fuglahræðurnar sem
standa til boða á Hálmtorg-
inu. Sá heppni stingur Ga-
Joli upp í sig og flettir blað-
fram á við lögregluna að hún
eyðilegði húsið án þess að
leyfi hefði fengist til niðurrifs
frá þaraðlútandi yfirvaldi,
þ.e. Villo Sigurdsson. í kjöl-
far þessara hernaðaraðgerða
Iögreglunnar fylgdu óeirðir
um allan bæ og þótti Eefsen
hafa verið heldur harðhent-
ur. Rök hans voru hins vegar
ummæli sem höfð voru eftir
BZ-urum í „fjölmiðlum” þar
sem þeir hótuðu ofbeldi og
hörku.
Lestrarvenjur
lögreglustjórans
Þessir fjölmiðlar sem réðu
gjörðum Eefsens lögreglu-
stjóra reyndust vera blaðið
sem minnst var á í byrjun
þessarar greinar, lauflétta
pornóblaðið Rapport. Tístu
nú sumir yfir lestrarvenjum
lögreglustjórans en flestum
var þó brugðið yfir trausti
því sem sami maður bar til
fréttaflutnings þessa rits.
Rits sem einkennist af æsi-
blaðamennsku þeirri sem
Þjóðverjinn Giinter Wallraff
lýsir svo vel í bókum sínum
um Bild Zeitung.
Fyrirsögn „viðtalsins” við
BZ hljóðaði svo:
BZ-arar lýsa yfir allsherj-
arstríði:
Næst jöfnum við þína
borg við jörðu!
Það þarf varla að taka
fram að BZ-ararnir hafa lýst
öllu viðtalinu sem ýmist
lognu eða ofsögðu.
En Eefsen lögreglustjóri
er ekki eini karlmaðurinn
sem lesið hefur um blóð-
þyrStu óaldardýrin á Nörre-
bro. Hundruð þúsundakarl-
manna drekka þetta rit í sig
vikulega (þar af nokkur
stykki á íslandi). En hvað
sem blóðþorsta og berum
konum líður, heldur barátta
BZ-aranna áfram og há-
skólanemar klambra saman
ritgerðum um fyrirbærið.
Erla Sigurðardóttir
PS. Nú er ekki lengur „in”
að spyrja náungann í hálfum
hljóðum um hvort hann eigi
í pípu — nú er spurt um tóm-
ar íbúðir.
inu. Hann eldroðnar í fram-
an, svelgist á og blótar í sand
og ösku.
1000 lögreglumenn
í styrjöld við hús
TVeimur vikum síðar, þ.ll.
janúar 1983, er þúsund
manna lögreglulið sent á hús
á Nörrebro sem BZ-arar hafa
búið i átta mánuði. BZ-arar
er það fólk kallað sem berst
gegn húsnæðiseklu og her-
tekur auð hús. Húsið hét
Allotria og var gamalt verts-
hús sem staðið hafði mörg-
um Norðurbrúarhjörtum
nær. Þegar talað var um að
rífa það flutti fjöldi BZ-ara
þangað inn og hélt þar
margskonar starfsemi gang-
andi. Þarna bjuggu u.þ.b. 50
manns sem lagt höfðu mikla
vinnu í að endurbæta húsið.
Á laugardagskvöldum komu
Önnum kafnar
landvættir
an sjö næsta morgun voru
u.þ.b. 1000 lögreglumenn
mættir fyrir utan Allotria
og fyrir ofan þá sveimaði
þyrla. Meðal vopna voru
tveir kranar, vatnsþrýstitæki
og táragas. Klukkan 9 hróp-
aði lögreglan að nú væri síð-
asta útkall. Fyrr en varði var
byrjað að sprauta vatni af
miklu afli á 3. hæð hússins
og þaðan hélt innrás lögregl-
unnar áfram niður stigann.
Vatni var óspart beitt, nú
skyldi húsið rutt. Klukkan
13.30 var fyrsta krananum
beitt á húsið og var það jafn-
að við jörðu áður en myrkur
skall á.
En hvar voru BZ-ararnir
fimmtíu sem yfirvaldið
hafði sigað eitt þúsund fíl-
sem agni fyrir soltinn lög-
regluher en síðan létu BZ-
ararnir sig hverfa ofan í neð-
anjarðargöng sem lágu frá
Allotria og enduðu á verk-
stæði hinum megin við göt-
una. Þessum jarðgöngum
höfðu BZ-aranir unnið að í
þrjár vikur og notað til þess
frumstæð verkfæri eins og
pönnur, litlar skóflur og ryk-
sugu. Göng þessi urðu 20
ham. Næsta morgun voru
tvö önnur BZ-heimili rudd
og eyðilögð en það voru
Bazooka og Aktivius sem
lágu á horni Stengade og
Baggesensgade. í því sam-
bandi kærði Villo Sigurds-
son, vinstrisósíalískur
borgarstjóri hér í Kaup-
mannahöfn, embættismann
þann sem hafði umsjón með
þessu húsi. Sá hafði 'farið
þar oft músíkantar og léku
fyrir gesti.
Það gefur líklega auga
leið að menn eins og Weide-
kamp yfirborgarstjóri og
Eefsen lögreglustjóri voru
ekki hrifnir af ungu fólki
sem taldi sig hafa tekið lýð-
ræði í eigin hendur. Algengt
viðkvæði Weidekamps þegar
minnst er á húsnæðiseklu er
það að borgin bjóði upp á
alls konar tómstundagaman
fyrir ungt fólk. Eefsen er
hins vegar álitinn fram-
kvæmdamaður, þe. fram-
kvæmi áður en hann hugsar
sig um.
Herinn leggur
til vopn
Að kvöldi hins 10. janúar
höfðu BZ-arar haldið al-
mennan fund í Folkets Hus í
Stengade. Spenningur var í
loftinu því sögusagnir voru á
kreiki þess efnis að lögreglan
væri búin að panta rútur og
þyrlur hjá hernum og hygðist
láta til skarar skríða. Klukk-
efldum og vopnuðum körl-
um á? Hvaða hernaðarsnilld
réð því að þúsund stælta
stráka þyrfti í viðureign við
gamlan hjall á Nörrebro?
Hvernig var upplitið á þess-
um þúsund andlitum þegar
Ijóst var að fimmtíu eintök
af BZ-urum voru gufuð
upp? Hvað varð af þeim?
Úr iðrum jarðar
Jú, þegar BZ-ararnir sáu
hvernig komið var, gerðu
þeir sér grein fyrir að bardagi
myndi ekki hlífa mannslíf-
um. „Við ráðum sjálf hven-
ær við viljum berjast”, varð
þeirra mottó. Nokkrum
reyksprengjum var fleygt
Stæltir strákar að verki
metra löng og lágu 3-4 metra
ofan í jörðu.
Starfsfólki verkstæðisins
varð heldur betur hverft við
þegar hálft hundrað BZ-ara
spratt upp úr gólfinu, en lög-
reglunni var ekki gert viðvart
og því sluppu þeir burt.
Borgarstjóri kærir
niðurrif
Margir hlógu dátt að óför-
um lögreglunnar og hvernig
ungmennunum hafði tekist
að leika á hana, en sá hlátur
var ekki langlifur, því nú
voru verðir laganna komnir í
Kaupm^mahafnarjjóstui
frá Eriu Sigurðardóttur