Morgunblaðið - 14.05.1964, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
31
;j Fimmtudagur 14. maí 1964
Verðlagsráð ákveð-
ur humarverðið
Á FUNDI Verðlagsráðs sjávar-
vegsins, er stóð fram eftir s.l.
nóttu, varð samkomulag um
eftirtalin lágmarksverð á hum-
ar, er gildi fyrir humarvertíð
1964.
1. flokkur (ferskur og heill,
sem gefur 30 gr. hala og yfir)
pr. kr. kr. 12.70.
1. Flokkur, slitinn pr. kg. kr.
51.00.
2. flokkur (smaerri, þó ekki
undir 7 cm hala og brotinn stór)
pr kg. kr, 4.25.
2. flokkur, slitinn pr. kg. kr.
22.00.
Sé humarinn flokkaður af
kaupendum, þá lækkar hver
flokkur um kr. 0.30 hvert kg.
Verðflokkun samkvaemt fram-
anrituðu byggist á gæðaflokkun
ferskfiskeftirlitsins.
Verðið er miðað við, að selj-
endur afhendi humarinn á flutn-
ingstæki við veiðiskipshlið.
Reykjavík, 13. maí 1964.
VERÐLAGSRÁÐ
SJ ÁVARÚTVEGSINS.
Talið að Rússar vilji
kaupa meira hveiti
frá Kanada
Moskvu, 13. maí (NTB).
HAFT var eftir áreiðanlegum
heimildum í Moskvu í dag, að
Sovétríkin hefðu áhuga á að
kaupa 500 þús. lestir af hveiti
á ári frá Kanada.
Fulltrúi í kanadískri sendi-
nefnd, sem um þessar mundir
dvelst í Sovétríkjunum segir, að
sovézkur embættismaður hafi
skýrt frá þessu við óformlegar
umræður. Bankastjóri „The
Royal Bank of Canada“, Charles
Neapole, hefur skýrt frá því að
hafnar séu viðræður um hveith
kaupin í Ottawa og hugsast geti
að á tveimur árum kaupi Sovét-
ríkin kanadískt hveiti fyrir 1000
milljónir dollara.
- NATO
Framh. af bls. 1
breytingar sem orðið hefðu frá
því að bandalagið var stofnað
fyrir 15 árum.
• Erkin utanríkisráðherra
Tyrklands, kvað stjórn sína fúsa
að fallast á að NATO miðlaði
málum i deilu þjóðarbrotanna á
Kýpur, ef Grikkir samþykktu
það einnig. Dean Rusk, utanrikis
ráðherra Bandaríkjanna tók einn
ig til máls og skoraði hann á
Grikki og Tyrki að koma í veg
fyrir að til alvarlegra átaka
kæmi vegna Kýpurmáísins og
kvaðst vilja benda á bá miklu
hættu, sem slikt gæti haft í för
með sér.
• Halvard Lange, utanríkis-
ráðherra Noregs, lagði til að
rædd yrðu hreinskilnislega þau
vandamál, sem bandalagið ætti
við að etja og vegnar og metnar
ástæðurnar til öryggisleysisins,
sem virtist gæta, sérstaklega í
blaðaskrifum um málefni banda
lagsins.
Lange kvaðst ekiki telja ástæðu
til þess að gera breytin-gar á upp
byggingu bandalagsins að svo
stöddu. Það hefði aldrei verið tak
mark bandalagsins að samræma
sjónarmið bandalagsríkjanna á
ölum sviðum, en að sjálfsögðu
yrði að koma í veg fyrir að ósam
komulag meðal þeirra leiddi til
upplausnar. Hann benti á, að
vandamálin væru ekki þau sömu
í dag og 1949, þegar bandalagið
var stofnað. Hin efnahagslega og
stiórnmálalega uppbygging Ev-
rópu gerði löndum álfunnar
kleift að krefjast stærra hlut-
verks innan bandalagsins.
Ráðherrann sagði, að hið
breytta ástand í heiminum ylli
því, að eitt mikilvaegasta verk-
efni Atlantshafsbandalagsins
væri nú að stuðla að friðsam-
legri sambúð við Sovétrikin og
leysa vandamálin, sem orsökuð
ust af skiptingu Evrópu. Hörmu
legt væri, ef upplausn innan
NATO gæfi Sovétríkjunum tæki-
færi til þess að ala á úlfúð milli
bandalagsrikjanna og etja þeim
út í deilur og fjandskap. Banda-
lagið hefði til þessa sýnt mikla
hæfni til þess að laga sig eftir
breytum aðstæðum og því yrði
það að halda áfram.
Að lokum ræddi Lange stjóm
málalega og efnahagslega sam-
vinnu á breiðum grundvelli inn-
an takmarka Atlantshafsbanda-
lagsins.
Poul Henri Spaak, utanríkisráð
herra Belgiu, tok fimm dæmi um
þær breytingar, sem orðið hafa
frá því Atlantshafsbandalagið
var stoifnað: 1) Jaínvægi hefði
skapazt milli Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna á sviði kjarnorku
vopna og það tengdi varnir V-
Evrópu óleysanlega vömum
Bandaríkjanna. 2) Nýlendurnar
hefðu fengið sjálfstæði og þörf
þeirra fyrir aðstoð væri svo mik
il, að ekkert riki gæti borið þær
birðar eitt síns liðs. Atlants-
hafsbandalagslöndunum væri því
nauðsynlegt að samræma stefnu
sína á þessu sviði. 3) Styrkur
Evrópu hefði aukizt, en það fæli
þó á engan hátt í sér, að hún
þyrfti að fjarlægjast Bandarík-
in. 4) Mikil breyting hefði á orð
ið í sambúðinhi við kommúnista
ríkin á s.l. fimm árum, og hana
yrði að nota til að reyna að ná
samkomulagi við Sovétríkin t.d.
um Berlín og Þýzikaland. —
5) Áhugi Sovétríkjanna á Evrópu
hefði minnkað og beinist nú
fyrst og fremst að nýfrjólsu lönd
unum í Afríku og Asíu.
Spaak skoraði á ríki Vestur-
Evrópu að sýna Asíu og Afríku
sama veglyndi og Bandaríkin
sýndu Evrópu á árunum eftir
heimsstyrjöldina.
Couve de Murville, utanríkis-
ráðherra Frakka, kvað ljóst að
Frakkar sættu nú gagnrýni en
hún væri býggð á grundvallar-
misskilningi, Kvað hann nauð-
Synlegt að gera glöggan greinar
mun á stjórnmálalegum og hem
aðarl. vandamálum bandalags-
ins. Frakkar hefðu ekkert við
st.iórnmálastefnu bandalágsins að
athuga, en þeir teldu nauðsyn-
legt að gera breytingu á stefn-
unni í hermálum. Hann sagði
Frakka vera mótfallna aukinni
sameiningu hermála og bæði þeir
og Bretar teldu kjarnorkuvarnir
vera varnir hverrar þjóðar fyrir
sig. og Fakkar væm þeirrar skoð
unar að sameiginlegur kjarn-
orkufloti NATO gæti ekki kom-
ið í stað þeírra. Á stjórnmála-
sviðinu teldu Frakkar hins vegar
nauðsynlega nánari samstöðu og
samræmingu hagsmuna hvers
lands og hagsmuna NATO. —
Minnti hann á «ð Frakkar hefðu
fyrstir lagt til að fleiri fundir,
þar sem fulltrúar landanna gætu
ráðfært sig hver við annan, yrðu
haldnir. Hann sagði, að Frakkar
hefðu æskt meiri stuðnings
bandalagsríkjanna varðandi Indó
kina og Alsír, en þeir hefðu feng
ið. Félagar Frakka í NATO
hefðu ekki staðið sameinaðir
varðandi Suez-deiluna og enginn
gæti sagt, að Hollendingar hefðu
fengið stuðning í Indónesíu, Belg
ar í Kongó eða Portúgalar í
Afríku. Nú væri Kúbum.lið, mál
efni Vietnam, Malaysiu og Aden
efs^ á baugi, en i þessum málum
hefði hvert NATO-land sínar eig
in skyldui' og hagsmutu.
imtiHmwmtMinMkmMmMr
llimmilHIIIIIIIIIIIMIMKIHimtHIMimHIMMUIHIW
>:i9limilHIIIHlMal'fKi(IIIIIIIIIHIHIIIIHIIHIIIIIIIIMMIIIIMIIIIIIIIItllUHIHHMHIHIIIini
Breytingar á forustu (
1 franskra kommúnista 1
Waldeck Rochet tekur við af Thorez
= I DAG, fimmtudag, hefst í
| Paris 17. ársþing franskra
= kommúnistaflokksins. Búizt
= er við að þar verði tekin á-
= kvörðun um breytingar á for-
| ustunni, þannig að Maurice
| Thorez, sem verið hefur fram
I kvæmdastjóri flokksins frá
| 1939, verði útnefndur heiðurs
| formaður, en við framkvæmda
|j stjórastarfinu taki Waldeck
1 Rochet, formaður þingfiokks-
§ ins og aðstoðar framkvæmda-
= stjóri flokksins.
= Haft er eftir áreiðanlegum
= heimildum í París að breyt-
= ingar þessar komi til fi am-
H kvæmda í lok ársþingsins,
M sennilega á sunnudag. Ekki er
M talið að þær hafi neinar breyt
M ingar í för með sér á stefnu
= flokksins. Að undanförnu hafa
= franskir kommúnistar látið i
H veðri vaka að aukið lýðræði
= og frelsi ríki innan flokksins,
1 og á ársþinginu verða
= lagaðar fram tillögur um
M breytingar á flokksreglun-
S um, sem virðast, á yfirborð-
S inu a.m.k., ganga í lýðræðis-
S átt. Er þecta gert til að auka
S möguleika á samstöðu með
frönskum sósíalistum.
Thorez hefur jafnan fylgt
Moskvu að málum, og var
hann kallaður „bezti nemandi
Stalíns". Hann dvaldi í Sovét
Mauice Thorez
rikjunum f'.est heimsstyrjald- =
aránn siðari, en þangað fór =
hann árið 1939. Var hann einn =
þeirra frónsku kommúnista =
sem töldu að með samningum =
Hitlers og Stalíns væri ástæðu =
laust að verjast lengur innrás =
nazista. Thores er nú 64 ára, f§
og hefur áu við vanheilsu að M
stríða alit frá 1950 þegar hann ff
fékk slag. Dvaldi hann þá M
þrjú ár í Sovétríkjunum sér M
til heilsubélar.
Roctiet er einnig eindreg- ij
inn fylgismaður Moskvu-lín- =
unnar, þótt ekki hafi hanm =
komið jafn mikið við sögu H
og Thorez. Hann gekk 18 ára =
í æskulýðssamtök kommún- =
ista, og hlaut þar skjótan =
frama. Var hann við „nám“ í H
Moskvu árín 1931—34. Á stríðs M
árunum var hann í Englandi M
og kom fram sem milligöngu- H
maður milli Frjálsra Frakka M
de Gaulles og skæruliða komm M
únista í Frakklandi. Hann M
varð aðstoðar framkvæmda- s
stjóri flokksins ^rið 1961, og j§
hefur unnið að því að koma §
á samvinnu við vinstri flokk- =
ana í Frakkiandi.
IlllllllliHllllllltlHllllllilllllllllMlltflllllllllHltltilllllllllltlllllilllit'-illlllllllllltllllílliillllllllllHilHIIIIIIIIIIIIMIIMIIIItlHlllllllllilllllllllMIIIIIIIIIIIIIMlilil llllllllllltMHHHilíIt
— Steirm Steinarr
Kínverjar vilja Genf-
arráðstefnu um Laos
Peking 13. maí (NTB)
Pekingstjórnin lagöi í dag til,
HJIIIIIIIIIIIIIIIIHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIHMIIIIIIII
1 Sprengingoi |
í Mndrid
Madrid 13. maí (NTB). ý
||í DAG sprakk sprengja ná- |j
Elægt stjórnarskrifstofu í miðri =
=Madrid. Er það 12. smá- =
gsprengjan, sem sprengd hefur =
Hverið í borginni frá því á =
=sunnudag. Sprengjur þessar =
phafa valdið litlu tjóni, en ein =
§=þeirra sprakk á fjölfarinni M
j|götu á mánudaginn og særði M
=tvo vegfarendur.
að Genfarráðstefnan, sent fjall-
aði um málefni Laos, yrði kölluð
sarnan að nýju til þess að ræða
ástandið, sem skapaðist í land-
inu við byltingu hscprisinnaðra
herforingja á dögunum. Sem
kunnugt er kvað Genfarráð-
stefnan upp úrskurð um að Laos
skyldi vera hlutlaust ríki.
Kínverska fréttastofan „Nýja
Kína“ skýrði frá því í dag, að
utanríkisráðherra Pekingstjórn-
arinnar Chen Yi hefði borið
fram tillöguna um nýjan fund
Genfarráðstefnunnar í boðskab
til ríkisstjóma Sovétríkjanna og
Bretlands, en þau ríki voru í for
sæti á rásðtefnunni. Chen Yi
kveður 3andaríkin bera ábirgð
á hinu alvarlega ástandi í Laos.
UiimiiimiMiiiiiMiiiiiiiiimiiiMiiiiiiMiiMiiiiiiiiiiiimim
Þ jófur staðinn
að verki
í FYRRINÓTT varð lögreglan
í Hafnarfirði vör þess að mað-
ur var kominn inn í Bifreiða-
verkstæði Hafnarfjárðar. Þótti
ekki allt með felldu og sá lög-
reglan að gluggi hafði verið
spenntur upp á verkstæðinu.
Beið hún við gluggann og greip
þjófinn er hann kom út. Þetta
var ungur maður, og reyndist
hann hafa verið ódrukkinn við
iðju sina. Hann hlaut að launum
gistingu í fangageymslu staðar-
ins, og verður nú að standa fyrir
máli sínu.
Kröfu<ranga
Róm 13. maí (NTB)
ÞÚSUNDIR manna, sem ekki eru
vinnufærir vegna veikinda og ör
kumla, fóru í dag kröfugöngu í
Róm til þess að krefjast aukins
stuðnings ríkisins. Áður en gang
an hófst héldu leiðtogar sam-
taka öryrkjanna ræður og síðai^
var gengið til þingihússins nieð
spjöld .Öryrkjarnir segja, að
stuðningurinn, sem þeir njóta, sé
ekki nægilegur til þess að þeir
geti lifað mannsæmandi lifi.
— Stúlkan
Framh. af bls. 32
vagninum á Granda og hringdi
þaðan til lögreglunnar og sagði
hver hann værí og hvar staddur.
Kom hún þegar á staðinn og
handtók piltinn, sem þá var mjög
miður sín og blautur allur. Varð
læknir að gefa honum róandi
sprautur.
Um áverka á stúlkunni er það
að segja, að þeir töldust átta.
Er það talið ganga kraftaverki
næst, að .hnífurinn olli ekki
frekari skemmdum á meirihátt-
ar líffærum, en tvisvar gekk
h£)nn á hol. í annað skiptið nam
oddurinn við magavegginn. og
skar þar sundur æðar þannig að
nokkur innvortis blæðing varð af,
en i hitt skiptið lenti hann í
vinstra nýra eins og áður geíur.
Þá hafði hnífnum verið lagt i
brjóstholið, og var í fyrstu ótt-
azt um að lunga hefði skaddazt,
en svo reyndist ekki. Hin hnifs-
lögin lentu á handleggjum stúlk-
unnar. Auk þess gekk hún úr
axlarliði í sviptingunum.'
Mbl. fékk þær upplýsingar í
gæý, að líðan Erlu væri eftir at-
vikum góð, þótt ekki væri hún
með öllú úr hættu, eins og fyrr
greinir. — Árásarmaðurinn situr
í gæzluvarðhaldi, og heldur rann
sókn málsins áfram.
Framhald af Ws. 32.
dönsku og ferigið frábæra dóma
fyrir.
Pedersen hefur ennfremur
skrifað mikið í norræn blöð, m.a.
„Berlingske Aftenavis“, þar
sem birzt hefur eftir hann fjöldi
greina um íslenzkar bókmennt-
ir, menningarmál og einstaka
höfunda. Fyrir einum fimm ár-
um hóf Pedersen að þýða ís-
lenzk Ijóð, bæði á dönsku og
sænsku. og hafa einstakar þýð-
ingar hans birzt bæði í sænsk-
um og dönskum blöðum. Enn-
fremur sendi hann frá sér sýnis-
bók íslenzkrar nútímaljóðlistar,
„Fra hav til jökel“, sem kom út
hjá Munksgaard í Kaupmanna-
höfn haustið 1961. Birtust þar
Ijóð eftir níu nútímaskáld ásamt
stuttum inngangi um íslenzka
Ijóðlist. Enn má geta þess, að
haustið 1961 hafði danska út-
varpið fastan þátt annan hvern
'sunnudag í fjóra mánuði, þar
sem danskir leikarar lásu þýð-
ingar Pedersens á íslenzkum ljóð-
um. Munu fáir einstaklingar hafa
lagt sig jafnötullega fram um að
kynna íslenzka ljóðlist erlendis
og hann.
Poul P. M. Pedersen hefur oft
gist ísland síðan hann hóf starf
sitt við þýðingarnar og m.a.
kynnzt flestum núlifandi ljóð-
skáldum íslendinga persónulega.
Einnig' hefur hánn ferðazt nokk-
uð um landið. Þegar Ragnar
Jónsson frétti um þýðingar hans
fyrir fjórum árum, kom hann að
máli við hann, bauð honum til
íslands og bauðst til að standa
að útgáfu þýðinganna ásamt
danska forleggjaranum.
Það er mál þeirra, sem gerst
þekkja, að þýðingar Pedersens
séu með sérstökum snilldarbrag,
bæði um nákvæmni og kliðmjúkt
tungutak, enda hefur hann feng-
ið mjög góða dóma í heimalandi
sínu.
Á blaðamannafundinum í gær
upplýsti Ragnar Jónsson, að í
haust væri von á heildarútgáfu á
verkum Steins Steinars í þremur
bindum. og verður þar birt allt
sem eftir hann liggur, bund-
ið mál og óbundið, sumt af þvl
áður óprentað. Kristján Karlsson
skrifar inngang um Stein og
skáldskap hans, en hann mun
jafnframt sjá um útgáfuna ásamt
ekkju skáldsins, frú Ásthildi
Björnsdóttur.