Morgunblaðið - 20.12.1988, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1988
Iðnrekendur gera könnun:
Jákvæð viðhorf til
íslenskrar vöru
VIÐHORF íslendinga til innlendra iðnaðarvara er jákvætt ef marka
má könnun sem Félag íslenskra iðnrekenda hefiir látið gera. Telja
neytendur þær sambærilegar erlendum að gæðum en ekki hvað
verð snertir. 66,5% telur að fólk eigi fremur að kaupa íslenskar
vörur en erlendar og einnig telur meirihluti að hráefhi í íslenskum
vörum séu betri en í erlendum.
Frá slysstaðnum á Miklubraut.
Tvö umferðarslys í gær:
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Fimm manns á slysadeild
HARÐUR árekstur varð milli þriggja bíla í Ártúnsbrekku síðdeg-
is í gær. Kona var flutt á slysadeild vegna minniháttar áverka
en, að sögn lögreglu, var mikil mildi að ekki hlutust stórslys af.
Tveir fólksbflar eru taldir ónýtir eftir áreksturinn en að auki
kom þar vörubíll við sögu. Þá voru fjórir voru fluttir á siysa-
deild vegna meiðsla í baki og hálsi eftir Qögurra bíla árekstur
á Miklubraut við Kringluna.
Bflamir fjórir voru allir á leið
austur Miklubraut þégar ökumað-
ur fremsta bflsins stöðvaði vegna
annarrar umferðar. Ökumenn
þriggja bfla, sem næstir komu,
voru því ekki viðbúnir og skemmd-
ust bflamir §órir vemlega. Þurfti
að fjarlægja alla með krana.
Meiðsli þeirra íjögurra sem leit-
uðu til siysadeildar vom ekki talin
alvarleg, að sögn lögregiu.
Aðdragandi slyssins í Artúns-
brekkunni varð sá að ökumaður
fólksbfls, sem ekið var um af-
rennsli af Reykjanesbraut og
austur Ártúnsbrekku, missti
stjóm á bflnum sem þeyttist yfir
á öfugan vegarhelming enda
skilja hvorki umferðareyjur né
vegrið á milli umferðar í austur
og vestur. Þar hafnaði bfllinn á
öðmm fólksbfl en síðan á vömbfl,
báðum á leið vestur, niður, brekk-
una. Ökumaður fólksbflsins sem
var á vesturleið var fluttur á slysa-
deild með vægt taugaáfall en aðra
sakaði ekki.
Hæstiréttur:
Afturköllun atvinnu-
leyfisins var ómerkt
MEIRIHLUTI Hæstaréttar hefiir ómerkt þá ákvörðun umsjónar-
nefiidar leigubifreiða, sem staðfest var af samgönguráðherra og
með dómi undirréttar, að afturkalla atvinnuleyfi leigubílstjóra,
sem neitaði að greiða gjöld til Bifreiðastjórafélagsins Frama eða
teljast til félagsmanna þess. Minnihluti réttarins viidi staðfesta
dóm undirréttar og þar með ákvörðun nefndarinnar.
Gallup á íslandi gerði tilvitnaða
könnun símleiðis meðal 1000 ís-
lendinga dagana 9.-13. desember.
í úrtakinu var fólk 15-70 ára og
var það valið úr þjóðskrá með leyfi
tölvunefndar.
Þegar spurt var hvort fólk ætti
fremur að kaupa íslenskar eða er-
lendar iðnaðarvömr sögðu 66,5%
að fremur ætti að kaupa íslenskar
vömr 0,3% sögðu að fremur ætti
að kaupa erlent en 26,5% sögðu
að láta ætti verð og gæði ráða
valinu.
Spurt var um vömgæði og -verð;
hönnun, útlit, umbúðir og gæði
hráefna. Gefnir vom fjórir mögu-
leikar: betra, verra eða svipað eða
veit ekki. 45,7% taldi vömgæði
svipuð, 26,5% taldi gæði íslenskrar
vöm betri. 13,2% töldu þau verri
en 14,5% sögðu: veit ekki.
7,3% svarenda taldi íslenska
vöm ódýrari en erlenda, 65,1%
taldi hana dýrari en 16,8% töldu
verð svipað. 24,5% taldi útlit og
hönnun íslenskrar vöm betra,
Alþýðusamband íslands:
150% hækkun
vaxtakostnað-
arfískvinnslu
Fjármagnskostnaður, sem
hlutfall af tekjum fískvinnslufyr-
irtækja, hækkaði um 150% á milli
áranna 1987 og 1988 en launa-
kostnaður um 4%. Þetta kemur
meðal annars fram í greinargerð
sem hagdeild Alþýðusambands
íslands byggði á gögnum frá
Þjóðhagsstofnun, segir í frétta-
tilkynningu frá ASÍ.
Fjármagnskostnaður, sem hlut-
fall af tekjum fískvinnslufyrirtækja,
hefur aukist um 60% á þessu ári
miðað við meðaltal áranna 1980 til
1987 en á sama tíma hefur launa-
kostnaður, sem hlutfall af tekjum
fyrirtækjanna, aukist um 7,5%, seg-
ir í fréttatilkynningunni.
Sjá frásögn á bls. 47.
Samkomulag hefiir tekist í
stjórnarflokkunum um að breyta
firumvarpi um vörugjald þannig,
isráðherra sagði á Alþingi í gær.
Ríkisstjómin hefur boðað að um
áramót verði tekin upp nýr grunnur
lánskjaravísitölu, þannig að laun
vegi þar helming, og jafnframt verði
heimilað að velja viðmiðun við gengi
sem lánskjaravísitölu. Komið hefur
fram að fjármálaráðherra hefur
boðið lífeyrissjóðunum að skulda-
21,3% taldi hana verr hannaða og
útlítandi en 42,7% taldi hönnun og
útlit svipað hvort sem um íslenska
eða erlenda vöru væri að ræða.
36,7% aðspurðra taldi umbúðir
íslensks og erlends iðnvamings
svipaðar, 20,5% taldi þær íslensku
betri en 25,2% töldu íslenskar
betri. 40,1% töldu að í íslenskum
iðnvamingi væri betra hráefni en
í erlendum, 26,5% töldu það svipað
en aðeins 9,4% töldu íslenskan iðn-
vaming ffamleiddan úr verra hrá-
efni en erlendan.
Ríkisendurskoðun:
Fyrirspurnir
vegna viðhalds
lögreglubíla
RÍKISENDURSKOÐUN hefur
sent dómsmálaráðuneytinu fyr-
irspumir um viðskipti þess við
bifreiðaverkstæði á höfuðborg-
arsvæðinu. Verkstæðið hefiir
um nokkurra missera skeið ann-
ast vaxandi hluta viðgerða á
lögreglubflum frá landsbyggð-
inni. Halldór V. Sigurðsson,
ríkisendurskoðandi, staðfesti í
samtali við Morgunblaðið að
ráðuneytinu hefði verið sent
bréf þar sem óskað væri eftir
skýongum á ýmsum atriðum í
sambandi við þessi viðskipjti. Að
öðm leyti vildi hann ekki skýra
frá málinu.
Viðkomandi verkstæði hefur
gert við tugi lögreglubfla víðs veg-
ar af á landinu. Meðal annars
hafa lögreglubifreiðar í Þingeyjar-
sýslum, Suður- og Norður-Múla-
sýslum, Barðastrandarsýslu,
Skaftafellssýslu og Siglufirði, ver-
ið sendar suður til viðgerða.
Fyrirspumir Ríkisendurskoðun-
ar munu meðal annars varða það
hvort til sé að dreifa verksamningi
milli ráðuneytisins og verkstæðis-
ins er veiti ríkissjóði sérstakan
afslátt eða ábata af viðskiptum
þessum.
að í stað þriggja gjaldflokka, 10%,
20% og 25%, verði einn 10% gjald-
flokkur. Á móti verði skattstofn-
bréf sem Húsnæðisstofnun mun
kaupa á næsta ári, verði tryggð
með núgildandi lánskjaravísitölu,
en aðspurður sagði Steingrímur að
ekki væri búið að ákveða hvort leyft
yrði að miða við þá vísitölu eftir
áramót við nýja lánssamninga.
Ákvörðun umsjónanefndarinnar
hafði verið reist á reglugerð um
takmörkun leigubifreiða í
Reykjavík og ráðstöfun atvinnu-
leyfa. Meirihluti Hæstaréttar taldi
að samkvæmt 69. grein stjómar-
inn breikkaður og nái þá m.a.
yfír húsgögn og innréttingar,
bílavarahluti og allar almennar
byggingarvörur. Að auki verði
lagður sérstakur 15% aukaskatt-
ur á sætindi og gosdrykki. Þetta
hefiir það í för með sér, að vöru-
gjald á rafmagnstækjum og heim-
ilistækjum, snyrtivörum og ýms-
um byggingarvörum lækkar úr
14% í 10%.
Breytingar þessar hafa lítil áhrif
á tekjur ríkissjóðs og framfærslu-
og byggingarvísitölu miðað við það
frumvarp sem fyrir lá frá hendi ríkis-
stjómarinnar. í því var gert ráð fyr-
ir að söluskattur á sætindi hækkaði
úr 14% í 25%, að vörugjald á heimil-
istækjum, snyrtivörum og ýmsum
byggingarvörum hækkaði úr 14% í
20% og að auki yrði tekið upp nýtt
10% vörugjald á innréttingar og
ýmsar byggingarvörur. Frumvarpið
breytt er talið hafa það í för með
skrárinnar þurfí ótvíræða heimild
í settum lögum frá Alþingi til að
leggja bönd á atvinnufrelsi manna,
reglugerðarákvæði nægi þar ekki.
Sé lagaheimild til að takmarka
mannréttindi ekki ótvíræð beri að
sér að framfærsluvísitala hækki um
0,5% og byggingarvísitala um 3,2%.
Fjármálaráðherra hefur einnig
lagt til bréytingar á frumvarpi um
tekju- og eignaskatt, þannig að
skattprósentan hækki um 2,3% í stað
2%, en á móti verði persónuafsláttur
og bamabætur þær sömu, og eru í
núgildandi tekjuskattsfrumvarpi,
uppreiknaðar samkvæmt láns-
kjaravísitölu, eða ívið hærri en fyrir-
liggjandi framvarp gerir ráð fyrir.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins hefur Alþýðuflokkurinn
ekki viljað fallast á þessa breytingu,
en hann samþykkti fyrir skömmu
að tekjuskatturinn yrði aðeins hækk-
aður um 2% og persónuafsláttur og
bamabætur yrðu óbreyttar. Búist
er við að fjárhags- og viðskiptanefnd
neðri deildar afgreiði framvarpið í
dag, og það verði þá tekið til 2.
umræðu í neðri deild.
túlka þau einstaklingi í hag enda
séu mannréttindaákvæði sett til
vemdar einstaklingum en ekki
stjómvöldum. Taldi meirihlutinn
að brostið hefði heimild í lögum
um leigubifreiðar til að ákveða
með reglugerð að þátttaka í stétt-
arfélagi skyldi vera skilyrði at-
vinnuleyfis. Hafi því verið óheimilt
að svipta bifreiðastjórann atvinnu-
leyfi er hann hætti að greiða fé-
lagsgjöld og sagði sig úr félaginu.
Minnihluti réttarins taldi laga-
heimild næga í lögum um leigubif-
reiðar sem séu heimildarlög um
takmörkun atvinnufrelsis á þessu
sviði.
Meirihlutann skipuðu dómar-
amir Guðmundur Jonsson, Har-
aldur Blöndal, Guðrún Erlends-
dóttir og Gunnar G. Schram, próf-
essor, en minnihlutann Guðmund-
ur Skaftason, Haraldur Henrýs-
son, settur hæstaréttardómari, og
Sigurður Reynir Pétursson hæsta-
réttarlögmaður.
Kona kærði
nauðgun
KONA á sextugsaldri kærði
mann á þrítugsaldri fyrir nauðg-
un aðfaranótt mánudagsins.
Verknaðurinn mun hafa verið
framinn á heimili I austurbænum
í Reykjavík.
Maðurinn var handtekinn og
færður til yfirheyrslu hjá Rann-
sóknarlögreglu ríkisins. Síðdegis í
gær var lögð fram í sakadómi krafa
um gæsluvarðhald yfir honum til
22. þessa mánaðar.
Rannsóknarlögregla ríkisins
varðist frétta af málinu í gær.
Breytingar á vörugjaldsfrumvarpinu:
Vömgjald á heimilistækjum
verði lækkað úr 14% í 10%
Rikisstjórnin:
Rætt verður um láns-
kjaravísitöluna í dag
RÍKISSTJÓRNIN mun í dag fjalla um fyrirhugaðar breytingar
á lánskjaravísitölunni, að því er Steingrímur Hermannsson forsæt-