Morgunblaðið - 23.08.1991, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. ÁGÚST 1991
15
Miðhálendið:
Nær tuttugu þúsund manns
yfir Sprengisand í sumar
Slóðar á hálendinu breytast frá ári
til árs að sögn forstjóra Landmælinga
„FOLK kemur iðulega seint og um síðir í Versali og veit ekkert
hvar það er statt því að vegurinn þarna framhjá er hvergi á kort-
um“, segir Jórunn Eggertsdóttir í Lækjartúni í Ásahreppi, en hún
hefur ásamt Sveini Tyrfingssyni manni sínum yfirumsjón með veður-
athugunum í Versölum á Sprengisandsleið í júlí og ágústmánuði.
Þau hjónin reka jafnframt greiðasölu og bensínafgreiðslu í Versölum
þennan tíma. Ágúst Guðmundsson forstjóri Landmælinga segir að
það væri ábyrgðarleysi að merkja inn á kort vegi og vegarslóða sem
hvergi væru til nema á áætlunum Vegagerðarinnar eða annarra aðila.
„Eftir að Landsvirkjun gerði svo-
kallaðar Kvíslaveitur urðu heil-
miklar breytingar á landslaginu
þama“, segir Jórunn. „Gamli vegur-
inn er úr leið, en brú var sett á
afrennslið úr Kvíslaveitum. Hvorki
brúin né vegurinn að henni eru
merkt á kortum, en gamli vegurinn
látinn halda sér. Eins er leið um
svokallaða Kistuöldu sundurgrafin
af skurðum eftir Landsvirkjum og
engum fær.“
EIGNARHALDSFELÖG Versl-
unar- og Iðnaðarbanka undirbúa
nú að leysa félögin upp og sam-
eina við Islandsbanka í okóber.
Áður en til sameiningarinnar
kemur þarf að selja hlutabréf
Eignarhaldsfélags Verslunar-
bankans I íslenska útvarpsfélag-
inu og aflétta ábyrgð á 115 millj-
óna króna láni útvarpsfélagsins.
Gert hafði verið ráð fyrir að
ábyrgðinni yrði breytt í hlutafé
en tillaga þar um náði ekki fram
að ganga á aðalfundi Islenska
útvarpsfélagsins hf. nýverið.
Ekkert er hins vegar til fyrir-
stöðu fyrir sameiningu hjá Eign-
arhaldsfélagi Iðnaðarbankans.
Einar Sveinsson, stjómarformað-
ur Eignarhaldsfélags Verslun-
arbankans, sagði í samtali við
Morgunblaðið að í samningi um
ábyrgð eignarhaldsfélagsins væri
gert ráð fyrir að hægt væri að
breyta ábyrgðinni í hlutafé þegar
að því kæmi að eignarhaldsfélagið
yrði leyst upp. „Þeir sem gerðu
þessa samninga við okkur voru
greinilega ekki reiðubúnir að standa
við þá þannig að þetta er að okkar
mati ótvírætt samningsbrot. Þetta
er óheppilegt en ekki úrslitaatriði
hvað varðar sameininguna við ís-
Ágúst Guðmundsson forstjóri
Landmælinga segir að mjög erfitt
sé að hafa fyrirliggjandi nakvæm
kort af vegum og slóðum á miðhá-
lendi íslands. Hann segir að Land-
mælingar leitist við að merkja inn
á sín kort alla þá vegi sem tilheyri
þjóðvegakerfinu og séu í umsjá
Vegagerðar ríkisins. Hins vegar séu
iðulega umfangsmiklar fram-
kvæmdir uppi á hálendinu og í
tengslum við þær séu gjarnan lagð-
landsbanka. Við munum semja okk-
ur frá ábyrgðinni."
Einar kvaðst ekki geta sagt nán-
ar til um framhald málsins á þessu
stigi en boðaður hefði verið fundur
í næstu viku þar sem frekari
ákvarðanir yrðu teknar um samein-
inguna.
Ekki náðist í Jóhann J. Ólafsson,
stjórnarformann íslenska útvarps-
félagsins vegna þessa máls.
Alþjóðasamtök búvörufram-
leiðenda, IFAP, sem er félags-
skapur 81 bændasamtaka frá
bæði iðnaðar- og þróunarlöndun-
um, gengst fyrir alþjóðlegri ráð-
stefnu í Reykjavík dagana 16. til
18. október næstkomandi í boði
ríkisstjórnar Islands og að frum-
kvæði ísiensku bændasamtak-
anna.
Yfirskrift ráðstefnunar verður:
Umhverfið og sjálfbær þróun - lykil-
hlutverk bænda. í fréttatilkynningu
frá IFAP segir að markmið ráð-
ir bráðabirgðavegir. Slíkir slóðar
þurrkist oft út að vetrinum og það
ráðist gjarnan af því hver fari fyrst-
ur um svæðið á sumrin hvar slóðinn
liggi það árið. Almennt segir Ágúst
að allir þeir sem hyggist fara um
miðhálendið ættu að afla sér sem
nákvæmastra upplýsinga um hvaða
leiðir heppilegast sé að fara hverju
sinni og hvert astand þeirra sé.
Eins segir Ágúst að oft ráðist
það ekki fyrr en komið sé fram á
sumar hvar vegir verði lagðir -i-a
hálendinu það árið. Þess vegna sé
oft að finna vegi þar á haustin sem
ekki séu merktir inn á kort sem
gefin eru út það sama ár. Ágúst
kveðst telja þetta eðlileg og rétt
vinnubrögð, enda væri það ábyrgð-
arleysi að merkja inn á kort vegi
sem hvergi væru til nema í áætlun-
um.
Ágúst segir að áður én kort séu
prentuð séu gerðar af þeim prófark-
ir sem eru lesnar yfir af þeim aðil-
um sem staðháttum eru kunnugast-
ir og leiðréttingar gerðar sam-
kvæmt ábendingum þeirra.
Jórunn Eggertsdóttir segir að
þótt fólk hafi lent í vandræðum og
villum á leiðinni yfir Sprengisand
hafi enn ekki orðið nein slys af
þeim völdum. Sumarið í sumar er
hið fimmta í röðinni sem Jórunn
og Sveinn sjá um stöðina í Versöl-
um. Að sögn Jórunnar er umferðin
um hálendið stöðugt að aukast og
hún segir að sér kæmi ekki á óvart
þó að hátt í tuttugu þúsund manns
færu um Sprengisand í sumar.
Jórunn segir að umgengni ferða-
manna í Versölum sé góð, en víða
á vinsælum stöðum þar sem engri
gæslu sé haldið uppi sé ástandið
mun verra. Sem dæmi nefnir Jórunn
að eftir því sem umferð að Þóris-
vatni og ásókn í veiði í vatninu
aukist versni umgengnin þar.
stefnunnar sé að skapa vettvang
þar sem Q'allað verði um umhverfis-
mál landbúnaðarins og stöðu hans
í framtíðinni frá sjónarhóli bænda.
Á ráðstefnunni verður afgreidd
ályktun sem mun verða. framlag
samtaka bænda til umhverfisráð-
stefnu Sameinuðu þjóðanna, sem
haldin verður í Brasilíu 1992.
Stjórnandi ráðstefnunnar í Reykja-
vík verður H.O.A. Kjeldsen, formað-
ur dönsku bændasamtakanna, en
hann er jafnframt formaður Alþjóð-
asamtaka bænda.
Eignarhaldsfélög
Verslunar- og Iðnaðarbanka:
Sameining við Islands-
banka í undirbúningi
Alþjóðleg ráðstefna um
umhverfismál og land-
búnað haldin í Reykjavík
Júlíus Jónsson með 13 punda hænginn og annan minni við Neðri-
Skrauta í Leirvogsá.
Vatnsá lífleg
Vatnsá, lítil bergvatnsá sem
rennur skammt frá Vík í Mýrdal,
hefur verið lífleg og fyrir skömmu
voru þar komnir um 50 laxar á
land á þijár stangir. Þarna hefur
verið vaxandi laxveiði hin síðari
ár í kjölfar mikillar ræktunar og
þetta þykir mjög góð veiði þar sem
um síðsumarsá er að ræða og
besti tíminn er rét að heíjast. Þá
er sjóbirtingur farinn að sýna sig,
en hann hefur Iengi verið aðalfisk-
urinn í Vatnsá. Sjóbirtingstíminn
er svona í þann mund að hefjast,
en lax og sjóbirtingur virðast lifa
góðu lífi hlið við hlið í ánni, en
slíkt er ekki algengt. Nýlega hitti
hópur sem var við veiðar í tvo
daga á laxagöngu og lágu 16 lax-
ar í valnum, sá stærsti 16 punda.
Hér og þar ...
Langá hefur gefið rétt um 800
laxa. Þar er nóg af laxi og reyting-
sveiði, upp og ofan hveiju sinni
hvar veiðist best, en iax er um
alla á, frá neðstu stöðum og langt
inn á afrétt, enda gekk talsvert
af laxi snemma sumars langt inn
á Fjall og er dreifður þar og ekki
auðfundinn. Þetta vita menn
vegna þess að fiskförin sáust í
laxastiganum í Sveðjufossi á sín-
um tíma. Stærstu laxarnir í sum-
ar voru 15 og 16 pund, dregnir
úr Glanna.
Stóra-Laxá er aðeins að sækja
í sig veðrið á nýjan leik. Hún
byijaði afar vel, en veiðin datt
niður um miðbik sumarsins. I
hönd fer nú besti veiðitíminn og
veiðin er aðeins að lifna. Um 180
laxar hafa komið á land, þannig
að horfur eru á því að áin skili
að minnsta kosti meðalveiði.
Síðasta hoil í Laxá í Dölum gaf
130 laxa og veiðimaður einn sem
var að koma úr ánni sagðist telja
milli 500 og 600 laxa komna
áland.„Þetta hefur meira og
minna verið að veiðast á nokkrum
dögum, en áin er að verða vatns-
lítil aftur þannig að botninn dettur
úr þessu ef að það fer ekki að
rigna af viti aftur,“ sagði viðmæ-
landi blaðsins.
Það hafði veiðst heldur meira
í Laxá í Leirársveit heldur en fram
kom í Morgunblaðinu í gær. Sagt
var að holl hefði fengið 90 laxa.
Reyndar fékk hollið 118 laxa, en
90 lágu eftir tvo daga. Þar var
skekkjan.
Stærsti laxinn úr Leirvogsá í
sumar veiddist á þriðjudaginn.
Það var Júlíus Jónsson sem veiddi
laxinn í Neðri-Skrauta. Þetta var
nýrunninn 13 punda hængur sem
tók gula Frances túbu. Júlíus fékk
ásamt félaga sínum 5 laxa og
þann daginn komu 6 laxar úr
ánni. Veiðin nam þá um 290 löx-
um að sögn Júlíusar.