Morgunblaðið - 28.07.1998, Síða 56

56 ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
MYNDBÖND
Líf og fjör
í klám-
myndunum
Djarfar nætur
(Boogie Nights)
RICHARD FLEISCHER
Gamaii-di'aina
Framleiðendur: Paul Thomas
Anderson, Lloyd Levin, John Lyons,
Joanne Sellar. Leikstjóri: Michael
Penn. Handritshöfundur: Paul
Tiiomas Anderson. Kvikmyndataka:
Robert Elswit. Tónlist: Michael Penn.
Aðalhlutverk: Marc Whalberg,
Heather Graham, Burt Reynolds,
Philip Baker Hall, Julianne Moore,
William H. Macy. 152 mín. Bandarík-
in. Háskólabíó 1998. Myndin er
bönnuð börnum innan 16 ára.
EDDIE dreymir um að verða eitt-
hvað í lífínu og hann segir sjálfur að
allir séu fæddir með einhvern einn
stóran kost. Leikstjórinn Jack Horn-
er er fljótur að átta
sig á að kostur
Eddies sé í buxun-
um hans og brátt er
Eddie orðinn eitt
stærsta nafnið í
heimi klámmynd-
anna, þ.e. lista-
mannsnafnið hans,
Dirk Diggler.
Myndin veitir okk-
ur innsýn í þennan nýútsprungna
geira kvikmyndanna á 8. áratugnum
og líf þeitra sem stóðu að honum,
fyrir framan og aftan myndavélarn-
-ár.
Djarfar nætur er 152 mínútna
mynd sem fjallar um klámmyndaiðn-
aðinn í Bandaríkjunum, en fáar
myndir gera kynlíf jafn óaðlaðandi
og jafnvel fyndið, og það er ætlunar-
verk hennar að sýna fram á það. Paul
Thomas Anderson á heiður skilinn
fyrir frábært handrit sem gefur
skemmtilega innsýn í diskóárin.
Strax í hinni stórkostlegu upphafs-
senu myndarinnar, þar sem allar að-
alpersónurnar koma fram í einu
skoti, veit maður að hér er á ferð ein
af bestu myndum ársins. Marc Whal-
berg, sem var þekktastur fyrir að
vera með buxurnar á hælunum í Cal-
vin Klein-auglýsingum og einnig sem
einn af meðlimum hljómsveitarinnar
„New Kids On the Block“, sannar að
það er mikið spunnið í hann sem leik-
ara. Whalberg túlkar Eddie/Diggler
sem strákslegan, einfaldan vælukjóa
sem verður hluti af ameríska
draumnum vegna risavaxins miðfót-
ar. Aðrir leikarar eru ekki síðri en
Whalberg og má nefna Burt
Reynolds sem leikur Jack Homer, en
þessi mynd skaut Reynolds aftur upp
á stjörnuhimininn. Julianne Moore
leikur konu Horners, sem einnig er
klámleikkona, óaðfínnanlega og sömu
sögu er að segja um Heather Gra-
ham, sem er í hlutverki klámstjörnu
sem ber nafnið „hjólaskautastúlka".
Margar klámstjörnur koma fram í
myndinni í litlum hlutverkum eins og
JSummer Cummings og Dee Dee
Williams, en mest áberandi er Nina
Hartley sem leikur konu Williams H.
Macys og er haldin brókarsótt.
Myndin er aldrei klúr heldur einbeit-
ir hún sér að persónunum og tíðar-
andanum. Það er erfítt að finna van-
kanta á þessari mynd og ættu allir
unnendur góðra kvikmynda að kíkja
á hana.
Ottó Geir Borg
JAMES Mason, Kirk Douglas, Peter Lorre og Paul Lukas í hinni sigildu en afar fáséðu ævintýramynd Sæfar-
anum - 20.000 Leagues Under the Sea.
gekk prýðisvel en fór fyrir
brjóstið á sagnfræðingum (og
virðulegum afkomendum hinna
norrænu ófriðarseggja).
Skömmu síðar gerðist
Fleischer fastamaður hjá Fox,
þar sem hann vann hálfan annan
áratug. Byrjaði á vestranum
These Thousand Hills (‘59), sem
hlaut góða dóma. I kjölfarið
fylgdu tvær óspart lofaðar mynd-
ir, Compulsino (‘59) og Crack in
the Mirror (‘60). Báðar með Or-
son Welles og segja margir þá
fyrri þá bestu frá hendi leikstjór-
ans. Hef hvoruga séð. Velgengni
Fleischers fór ekki framhjá
Darryl F. Zanuck, hinum goð-
sagnakennda yfirstjórnanda Fox.
Þeir unnu saman sleitulaust (að
undanskilinni Barrabas (‘62),
ágætri mynd frá tímum Krists,
gerðri fyrir Dino De Laurentiis á
Italíu) næsta áratuginn. Sam-
starfið gekk vel framan af, en
lauk með skelfingu.
Fantastic Voyage (‘66) var vel
heppnuð og frumleg og malaði
gull. Þá kom hin íburðarmikla en
mislukkaða fjölskyldumynd um
Dagfinn dýralækni, með Rex
Harrison og tónlist Leslies
Bricusse. Allt kom fyrir ekki;
myndin kolféll. Fleischer bætti
um betur með næstu mynd, The
Boston Strangler (‘68). Þessi
magnaði spennuhrollur (í heim-
ildamyndarstíl) um hinn sögu-
fræga íjöldamorðingja varð vin-
sælust af fjölmörgum aðsóknar-
myndum leikstjórans. Næstu
tvær myndir urðu hins vegar
Fleischer að falli í aldingarði
Zanucks. Che! (‘69) var ægilega
vond, fokdýr stórmynd um ævi
uppreisnarmannsins, með Omar
Sharif afspyrnulélegan í aðal-
hlutverkinu og Jack Palance
jafnvel verri sem félagi Castro.
Hin var illskárri, Tora, Tora,
Tora (‘70), stríðsmynd um árás
Japana á Pearl Harbour, en kost-
aði morð fjár og gekk illa.
Fleischer hvarf á braut frá
Fox, en var ekki búinn að vera.
Gerði 10 Rillington Place (‘71),
góðan hrylli um annan frægan
fjöldamorðingja, Christie (Rich-
ard Attenborough). The New
Centurions (‘72) var firnagóð
kvikmyndagerð bókar eftir Jós-
ephs Wambaughs um kaldrana-
legt líf lögreglumanna í Los Ang-
eles og Soylent Green (‘73) var
engu síðri, lítil en eftirminnileg
framtíðarsýn um lífið í sömu
borg á næstu öld. Þegar menn
eru farnir að leggjast á náinn.
Með Charlton Heston og Edward
G. Robinson. Báðar miklar uppá-
haldsmyndir.
Að þeim loknum hefur
Fleischer fátt gert umtalsvert, en
klárað engu að síður 15 myndir.
Um Kónan villimann, Rauðu
Sonju og álíka merkar persónur.
Hann er enn í fullu fjöri, Ieik-
stýrði siðustu mynd sinni fyrir
tæpum áratug, en sér nú um
frægasta sköpunarverk föður
síns, Sfjána karlinn bláa. Á sínum
gósentíma gerði Fleischer góða
hluti, skilaði af sér 50 myndum á
hartnær hálfum áratug, nokkrar
þeirra munu halda nafni þessa
fjölhæfa en mistæka leikstjóra á
lofti.
inni undir stjórn Henrys Fonda og
leiðir okkur hægt og bítandi á slóð
manndráparans. Heldur athygli
manns í helgreipum, að undanskild-
um atriðum þar sem hann notar
„multiscreen“-tækni, sem var tísku-
fyrirbrigði sem hefur elst afleitlega.
Magnaður leikhópur styrkir mynd-
ina, en auk Fonda koma þeir Geor-
ge Kennedy, Murray Hamilton, Jeff
Corey og Hurd Hatfíeld við sögu.
Sá sem stelur myndinni er þó eng-
inn þeirra, heldur enginn annar en
Tony Curtis í aðalhlutverkinu.
Hann hafði löngum verið kenndur
við súkkulaði, en Fleischer gaf hon-
um tækifæri og hlaut Curtis óskar-
stilnefningu fyrir djúpa, kröftuga
og sannarlega óvænta túlkun á
mannskepnunni og heimilisföðurn-
um Di Salvo.
FANTASTIC VOYAGE (1966)
★★★‘/2
Frumleg og minnisstæð vísinda-
skáldsöguleg mynd um hóp vísinda-
manna sem eru smækkaðir ásamt
„geimskipi" sínu og sendir inn í
æðakerfi mannnslíkama til að
bjarga lífi eigandans, sem varð fyrir
skotárás. Æsispennandi, ótrúlega
vel gerð mynd enn þann dag í dag
(líkt og „Sæfarinn..."), þótt leikhóp-
urinn og efnið sé dulítið í ætt við
sápuóperu. Með Stephen Boyd,
Raquel Welch, Edmund O’Brian,
Donald Pleasance og James Brolin.
Sæbjörn Valdimarsson
LEIKSTJÓRINN ásamt George C. Scott
við tökur á The Last Run.
Tony Curtis við það að murka líftóruna úr einu fórnar-
lamba sinna (Sally Kellerman) í The Boston Strangler.
ÞESSA dagana er einn af smell-
um sumarsins, Dagfinnnur dýra-
læknir, að vippa sér yfir 100
milljóna dala múrinn í Bandaríkj-
unum, ein sárafárra sem náð
hafa því eftirsótta marki. Hún er
endurgerð fokdýiTar samnefndr-
ar tónlistarmyndar frá 1967, sem
skilaði ekki krónu í kassann.
Leikstjóri þessarar þrítugu fjöl-
skyldumyndar er Bandaríkja-
maðurinn Richard Fleischer, sem
þrátt fyrir það alvarlega tap sem
varð á Dr. Doolittle átti margar
vinsælar og góðar myndir og var
reyndar á tfmabili einn af aðal-
leikstjórum 20th Century Fox.
Fleischer er fæddur inn í kvik-
myndaiðnaðinn þar sem faðir
hans, Max, var einn af frum-
kvöðlum teiknimynda í kvik-
myndaborginni. Varð hann einn
af frægustu og farsælustu höf-
undum þessarar listgreinar og
skóp m.a. sjálfan Stjána bláa.
Richard sonur hans, (1916-),
sneri sér hins vegar að hefð-
bundnu háskólanámi. Fyrst í sál-
arfræði en lauk síðar námi við
bókmenntadeild Yale-háskóla.
Þar tók hann að sér uppsetning-
ar á námsefni og síðar leikstýrði
hann nokkrum verkum í sumar-
leikhúsum.
Sjálfsagt hefur hinn frægi og
vel metni faðir hans flýtt fyrir
tækifærum í Hollywood, sem
hófust við gerð stuttmynda hjá
RKO. Þeim ferli lauk hann með
því að fá Óskarsverðlaun árið
1948 fyrir heimildarmyndina
Design for Death. Við tók tfmabil
fjölda B-mynda, flestra lítt eftir-
minnilegra, enda lítið mulið und-
ir þær. Það kom samt snemma í
ljós að Fleischer var óvenju fjöl-
hæfur, skilaði yfirleitt af sér góð-
um myndum og gilti einu af
hvaða toga þær voru.
Fyrsta stóra tækifærið kom
1954 þegar Walt Disney valdi
hann til að leikstýra Sæfaranum
- 20.000 Leagues Under the Sea,
byggðri á einu ævintýra Jules
Vernes. Útkoman var ein besta
mynd sinnar tegumdar fyrr og
síðar, en nokkur bið varð á að
Fleischer fengi fleiri verðug
verkefni. Það kom ekki fyrr en
1958 að Víkingamir - The Vik-
ings kom fram á sjónarsviðið fyr-
ir tilstilli Kirks Douglas, sem fór
einnig með aðalhlutverkið í Disn-
ey-myndinni og framleiddi hina
fjallbröttu vfkingamynd. Hún
Sígild myndbönd
SÆFARINN - 20.000 MÍLUR
NEÐANSJÁ VAR - 20.000
LEAGUES UNDER
THE SEA (1954)
irkirk
Ein af myndum bernskunnar er
sígild skínandi ævintýramynd sem
nýtir sér til fullnustu hina litríku
oog spennandi framtíðarsýn stór-
skáldsins Jules Verne sem gerist í
undraheimum undirdjúpanna. Kirk
Douglas leikur sæfarann sem lendir
skipreika í klónum á hinum snaróða
Nemó skipstjóra (James Mason),
sem hefur búið um sig í risavöxnum
kafbáti. Leikaramir, sem einnig
telja Paul Lukas og Peter Lorre,
eru óaðfínnanlegir. Það eru þær
líka stórkostlegar sviðsmyndirnar
svo og búningarnir. Myndin er ekk-
ert síðri en það sem Spielberg og
Lucas gerðu með allri hátækninni
aldarfjórðungi síðar. Mikilfenglegt
ævintýri sem sprettur fram af síð-
um Vernes undir nánast feillausri
og útsjónarsamri stjórn Fleischers.
THE BOSTON STRANGLER
(1968) kkk'Á
Að mörgu leyti óaðfínnanleg
mynd um fjöldamorðingja, sem
kenndur var við Boston og kyrkti
og svívirti fórnarlömb sín á önd-
verðum sjöunda áratugnum.
Fleischer fylgir lögreglurannsókn-