Pressan - 12.09.1991, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 12. SEPTEMBER 1991
PRESSAN
Útgefandi: Blaö hf.
Framkvæmdastjóri:
Hákon Hákonarson
Ritstjórar.
Gunnar Smári Egilsson,
Kristján Þorvaldsson.
Ritstjórnarfnlltrúi
Sigurjón M. Egilsson
Auglýsingastjóri:
Hinrik Gunnar Hilmarsson.
Dreifingarstjóri:
Steindór Karvelsson
Ritstjórn. skrifstofur og auglýsingar:
Hverfisgötu 8-10, sími 62 13 13.
Faxnúmer: 62 70 19.
Eftir lokun sldptiborós:
Ritstjórn 621391. dreifing 621395.
tæknideíld 620055.
Áskriftargjald 550 kr. á mánuði.
Verö í lausasölu 170 kr. eintakið.
Stjórnleysi í
Kópavogi
í PRESSUNNI í dag er fjallað um
málefni Kópavogskaupstaöar. Par
kemur fram að sveitarfélagið er að
drukkna í skuldum og margt bend-
ir til að fjárhag þess verði ekki
bjargað nema með sérstökum
neyðarráðstöfunum.
Petta 15 þúsund manna sveitar-
félag er að komast á svipað stig og
Hofsós og mörg smærri sveitarfé-
lög sem hafa verið að kikna undan
kröfum um þiónustu og fram-
kvæmdir sem eru ofvaxnar getu
þeirra. Kópavogur hefur enga slíka
afsökun. Miðað við stærð kaup-
staðarins ælti hann að vera með
best stæðu sveitarfélögum á land-
inu.
Pað sorglega við þetta mál er að
stóran hluta þess virðist mega
rekja til óstjórnar og stjórnleysis.
Hluti vandans liggur að sjálfsögðu
í óábyrgum ákvörðunum og óvar-
færnislegum áætlunum stjórn-
málamanna, sem nota fé útsvars-
greiðenda til að afla sér fylgis. En
vandi Kópavogsbæjar er víðtækari
en svo að þetta sé eina skýringin.
Par virðist allt hafa farið úr bönd-
unum; stjórnleysi ríkir í yfirstjórn
bæjarins og yfirmenn virðast hafa
misst alla yfirsýn yfir vandann.
Þolendur málsins, útsvarsgreið-
endur í Kópavogi, munu borga
brúsann, annaðhvort í formi hærri
skatta eða minni þjónustu í fram-
tíðinni.
FJÖLMIÐLAR
Skodanir Styrmis og Súkkóiö hans Davíðs Scheving
Enn ætla ég aö skrifa um
breytingar á blaðamarkaðin-
um í kjölfar kreppu litlu
flokksblaðanna. Ég hef mér
til afsökunar að þetta eru
stærstu tiðindi á markaðinum
frá því einhvern tímann fyrir
seinna stríð.
Eitt af því sem menn hafa
lýst áhyggjum sínum yfir er
að ef litlu blöðin rúlli drottni
Mogginn einn yfir markaðin-
um. Og ef trúa má sumum
sem um þetta hafaskrifað líð-
ur ekki á löngu þar til allir
landsmenn hafa sömu skoð-
un og Styrmir Gunnarsson í
kvótamálum og sama bók-
menntasmekk og Matthías
Johannessen.
Ég óttast þetta ekki. Ég hef
ekki þá trú á fjölmiðlum að
þeir geti ráðið smekk fólks og
enn síður stjórnað skoðunum
þess. Þeir geta kannski ráðið
einhverju um hvaða dægur-
mál skjóta upp kollinum og
hver ekki, en þeir ráða næsta
litlu um hvernig almenningur
meltir þau. Ástæðan fyrir því
að einn les Þjóðviljann og er
honum ósammála er ekki sú
að sá hinn sami hafi látið
Moggann heilaþvo sig. Á
sama hátt og þeir sem sjá í
gegnum fréttaskrif Moggans
eru þeir sem fúlsa við Þjóð-
viljanum skyni gætt fólk.
Álveg eins og Davíð Sche-
ving Thorsteinsson gat ekki
fengið almenning til að
drekka Súkkó (gosdrykkur
með súkkulaðibragði) á sín-
um tíma, þannig geta
Mogga-ritstjórarnir ekki látið
fólk gleypa skoðanir sínar
eða smekk gegn vilja þess.
Reyndar er allt þetta tal um
háskann við dauða litlu
flokksblaðanna orðið helst til
leiðigjarnt. Skrif starfsmanna
litlu blaðanna um misnotkun
Moggans á lesendum sínum í
framtíðinni ber með sér virð-
ingarleysi þeirra sjálfra gagn-
vart lesendum sínum. Það er
sorglegt að fylgjast með
þeim, hverjum á fætur öðr-
um, játa það upp á sig að
virða að engu meginreglu
blaðamennskunnar um hlut-
leysi.
Gunnar Smári Egilsson
Nú hlœja dvergarnir
„En að skella skuldinni bara
á kraftlyftingamenn er
brandari. Mér finnst þetta
lítilmannlegt að ráðast svona
á okkur."
Hjalti Úrsus Árnason Krattamaður
Eftirmæli aldarinnar
„I útliti hefur Þjóðviljinn
orðið afturhaldssamari og
litlausari með hverri
„umbótatilraun“. Efnislega
er blaðið þurrku- og
þunglyndislegt, eins konar
íslenskt Pravda, leiðinlegt og
fráhrindandi."
Vllhelm G. Kristlnsson fréttamaður
„Ég hef staðið á öndinni í
heilt ár. Ég vonaði af heilum
huga að ég yrði ekki dauður
áður en að frumsýningu
kæmi.“
Sir John Gielgud leikari
„ n þess vegna hefði verið
betra að setja húsið ekki í gang
fyrr en búið var að teikna alla
aðstöðuna. Maður talar ekki
um þau ósköp að opna barinn
áður en búið er að loka
reikningnum."
GUÐMUNDUR EINARSSON AÐSTOÐARRÁÐHERRA
j4£tU '&vztidrt ^ettyi&t
tií eui ieiica
„Kristján er orðinn
einhverskonar guðfaðir og
farinn að stjórna þeim sem
hann á að vinna fyrir."
Eiður Sveinsson skipsstjóri
Boo- oí
áiJi*i]ítcMiesifje'uU*t
aettauA úi á hetta!
„Fátækir verða látnir greiða
fyrir snauða."
Helgi Guðmundsson rítstjóri
Þjóðviljans
Guðni í Sunnu er
matkráka vikunnar
„Það bragðaði nær enginn á
matnum en sumir tóku
sýnishorn og sögðust ætla að
veifa þeim framan í Guðna.“
Tómas Sigurgeirsson farþegi
Dagblöð sem enginn les
Mikil vandræði herja nú á
litln dagblöðin. Þjóðviljinn
hefur fengið greiöslustöövun
og r;er lífróður til að verða
sér úti um nýja áskrifendur.
Alþýðublaðið — allar fjórar
síöurnar — er að nýju orðið
feimnismál meðal krata. Tím-
iun á greinilega í fjárhags-
kröggum og hefur meðal
annars lent í útistöðum við
starfsmenn sína þegar hrinda
hefur átt í framkva'ind sparn-
aðaráformum. Það er í raun
ekkert sem nnelir með því að
þessi blöö haldi áfram að
koma út.
Vandi þessara þriggja blaða
liggtir íyrst og fremst í því að
það nennir enginn lengur að
lesa þau. Þegar svo er koinið
hlýtur maður að s|>yrja hvaða
tilgangi blööin þjóna? Til
hvers er verið að skrifa allt
þetta lesmál? I'il hvers er
staðið í öllum þessum redcl-
ingum? Til hvers er öll þessi
prentun? E.r hér ekki á ferð-
inni ótæpileg sóun á atorku
og hugviti fjölda manna og á
ómældum tonnum af pappír
sem fjöldi trjáa hefur farið í?
Aðstandendum blaðanna
og þá sérstaklega Þjóðvilja-
mönnum er tamt að halda því
fram að blöð sín séu skoðana-
(relsinu og lýðræðinu í land-
inu brýn nauðsyn. Eitthvað
kann að hafa veriö hæft í
þessum málflutningi hér á ár-
uin áður en ekki nú þegar
enginn les lengur blöðin.
Skoöanir sem settar eru fram
í blaöi sem enginn les liafa
ekki og geta ekki haft áhrif á
skoöanamyndun með þjóð-
inni. Utgáfa slíkra blaða á sér
því enga réttlætingu.
Ejármálaráðherra ákvað í
sumar að draga úr kaupum
ríkisins á dagblöðunum.
Engu aö síður eru það stjórn-
völd sem enn halda voninni
vakandi með stjórnendum
blaðanna að takast megi að
halda útgáfu þeirra áfram.
Auglýsingar fyrir ríkið og op-
inberar stofnanir eru stór ef
ekki stærsti tekjuliður þess-
ara blaða. Hví skyldi ríkið
kaupa auglýsingar sem eng-
inn sér? Er það ekki ill með-
ferð á opinberum fjármun-
um?
Skoðanafrelsi á íslandi velt-
ur ekki á Alþýðublaðinu,
Tímanum og Þjóðviljanum.
Blaöaútgáfa á Islandi myndi
hins vegar batna til muna.
landsmönnum öllum til hags-
bóta og yntiisauka, ef hafin
MENN
Gódverk og kjólar fyrir
annarra manna fé
Ef til er rómantískur stjórn-
málamaður þá er Guðrún
Helgadóttir líklega slíkur. Af-
staða hennar til mála virðist
frekar byggjast á tilfinninga-
semi en nokkru öðru.
Eitt sinn sagði hún í sjón-
varpsþætti að grænfriðungar
hlytu að hafa rétt fyrir sér þar
sem þeir legðu svo mikið á
sig. Þetta unga fólk væri ekki
að sigla smátuðrum í veg fyr-
ir hvalveiðiskip fyrir ein-
hvern misskilning. Og svo
hótaði hún að hætta að styðja
ríkisstjórn Gunnars Thorodd-
sen ef Gervasoni yrði rekinn
úr landi. Og hlaut virðingu
fyrir.
En kannski vorum það við
kjósendur sem vildum hafa
Guðrúnu svona, — okkar
Astrid Lindgren. Guðrún
kom í pólitíkina úr Trygg-
ingastofnun þar sem miklar
goðsagnir gengu um góð-
semi hennar. Þar sat hún eins
og drottning í ríki sínu, veitti
fé á báða bóga og mátti ekk-
ert aumt sjá. Eftir á að hyggja
yrði útgáta á dagblaði sem
gæti keppt við Morgunblaðið.
Meira að segja Morgunblaðið
sjálft myndi skána. Það er
hins vegar skilyrði þess að út-
gáfa nýs dagblaðs sé fýsileg
að flokksmálgögnin þrjú
hætti að koma út.
Það er kominn tími til að
ríkissjóður hætti fyrir fullt og
fast að standa undir útgáfu
blaða sem allir eru löngu
hæftir að lesa. Á þessum síð-
ustu og verstu tímum er
margt þarfara viö þá fjármuni
að gera.
Birgir er hagfræðingur hjá
EFTA í Genf.
gerði Guðrún líklega fátt ann-
að en sinna vinnunni sinni. í
besta lagi veitti hún sumum
aðeins meira en þeir áttu að
fá samkvæmt reglugerðun-
um og sjálfsagt sérstaklega
þeim sem hún þekkti sérstak-
lega vel. En ef Guðrún ber sér
á brjóst fyrir góðverkin þá er
víst að þau voru gerð fyrir
annarra manna fé.
Og það er lygilega sorglegt
að góðverk og pólitík fara illa
saman. í pólitík er alltaf ætl-
ast til þess að góðverkin skuli
gjalda.
En Guðrún er rómantísk á
annan hátt. Eins og margt
fólk úr hennar kreðsum trúir
hún á að fólk skiptist í tvo
hópa. Gervasoni og grænfrið-
ungar eru til dæmis í öðrum
flokknum ásamt herstöðva-
andstæðingum, listamönn-
um og öllum þeim sem Guð-
rún finnur til skyldleika við.
Eins og dæmið með græn-
friðungana sýnir hefur þetta
fólk eðlilega rétt fyrir sér. Það
ber það með sér. í hinum
flokknum eru menntunar-
lausir heildsalar, þeir sem
vilja rífa gömul hús eða
leggja niður sinfóníuna, verð-
bréfasalar og aðrir þeir sem
Guðrún finnur ekki til nokk-
urrar samkenndar með.
Auðveldasta leiðin til að
mýkja afstöðu fólks á borð
við Guðrúnu er því að láta
það finna til samkenndar
með stærra hópi. Að gera
hana að forseta þingsins er
ein aðferðin. Uppreisnar-
gjarni þingmaðurinn verður
þá kaþólskari en nokkur
þingforseti.
En um leið og hún varð
þingforseti sannaðist á henni
það sem svo oft hefur komið
í Ijós áður, — að þeir sem lita
á sig sem hugsjónamanneskj-
ur telja sig eiga alit gott skilið.
Því eru það alltaf þeir en ekki
menntunarlausu heildsalarn-
ir sem nota sjóðina, sem þeim
er treyst fyrir, til að kaupa sér
kjóla.
ÁS
o
o
OOÐON' O'/ítáO’ ÍQ He’rTi yótJAf HALLáCfaXcN
OG- BfL KÚMt'V/V liL AfiiTO yKKUR
0 þu JÓRÐ SEtf er
VWDí ÞÚSUWDA
&LESSU& JöRÐ B£R
BtÓMSfAFÍ OZUNOAd
9ÁRT Ep.
AD J
HNDÍR.
fmAIEi Hv/\í> EP- Htta
■kyiDí þOTÁ VERA F/Siq
FoLk/d AS> KotÁX riL
BJAR6A OKKdS-J?

c
re
n
re
w
2
re
.c
E
ro
k.
LL