Andvari - 01.01.1939, Qupperneq 102

98
íslenzkt þjóðerni
Andvari
Dana, Guðröðar, er andazt hafði þrem árum áður. Há-
rekur Guðröðarson var síðan konungur Danaveldis í næst-
um 40 ár. Enginn vottur þess finnst í heimildunum, að
valdsvið Dana norðan Jótlandshafs hafi minnkað á þess-
um tíma. Þvert á móti má með gildum rökum gera ráð
fyrir því, að þeir hafi stórlega fært út kvíarnar og náð
yfirráðunum á siglingaleiðinni norður með vesturströnd
Noregs með því að setjast þar að sem bezt þótti henta
í iþví augnamiði. Vér vitum, að á þessum tímum hefja
Danirnir stórkostlega sókn á hendur hinum gömlu menn-
ingarríkjum Vestur-Evrópu. Herja þeir víðsvegar um hið
mikla Fránkaríki, allt suður að Miðjarðarhafi, og gera
jafnframt stórfelldar árásir á Saxland og Bretlandseyjar-
Um það bil sem landnám hófst á íslandi, höfðu Danir
lagt undir sig mikinn hluta Englands og setzt að bæði
á Irlandi og ströndum meginlands Vestur-Evrópu. Hvar-
vetna sjáum vér víkingaskarana fylgja verzlunarleiðunum
og freista þess að taka herskildi þá staði, þar sem fjár-
aflavonin var mest. Þegar þessa er gætt, verður þa3
öldungis óhugsandi, að Danir hafi forsmáð með öllu yHr-
ráðin yfir siglingaleiðinni norður að skreiðar og skinna-
mörkuðum Norður-Noregs. Og jafnvíst má telja, að hin
sundurleitu og strjálbýlu smáríki Vestur-Noregs hafi ekki
frekar getað varizt yfirgangi og ásókn Dananna en Vest-
foldska ríkið, sem vér vitum með vissu, að Danakonungar
voru búnir að leggja undir sig við upphaf Víkingaaldar.
Prudentius biskup í Troyes, getur þess í annál sínum,
að árið 850 hati brotizt út stríð á milli Háreks konungs
Guðröðarsonar og tveggja bróðursona hans. Varð kon'
ungur að Iáta af hendi við þá hluta af ríki sínu. Á sama
tíma og þetta skeði má sjá á írskum heimildum, að grimm
barátta hófst innbyrðis á milli hinna norrænu víkinga 1
írlandi. Eru víkingar þessir, sem hildarleikinn háðu, ka