Skírnir - 01.12.1919, Blaðsíða 34
240
Endurminningar um Jón Árnason.
[Skírnir
maran mig troðið af þeirra völdum. En þjóðsögurnar
spiltu heldur ekki málfæri okkar með útlendum orðskríp-
um eða kendu okkur að hugsa eða rita með dönsku sniði,
eins og margt hvað, sem unglingunum er fengið í hendur
Á seinni árum.
Jeg hefi átt þvi láni að fagna, að vera mánuðum
saman heimagangur á heimili Jóns Árnasonar og konu
hans Katrínar Þorvaldsdóttur.
Þegar eg kom fyrst til Reykjavíkur, það var haustið
1879, stóð svo á högum þeirra hjóna, að nýbúið var að
hrekja Jón Árnason frá umsjónarmannsstöðunni við latínu-
skólann, og setja hann að heita mátti út á klakann. Voru
þau hjónin þá að hola sér niður í lélegum húsakynnum,
í svokölluðum Möllershúsum. Man eg hve erfitt var að
koma þar fyrir bókum Jóns og húsgögnum þeirra, því
talsvert var þar lægra til loftsins og skemmra til veggja
en verið hafði i skólanum. En ekki voru þau að æðrast
um slíkt, risna og höfðingsskapur þeirra hélzt óbreytt, og
Jón var glaður og fyndinn eins og ekkert hefði í skorist.
Sagði sögur og þreifaði fyrir sér, hvort aðkomufólkið lum-
aði ekki á einhverju, sem vert væri að slægjast eftir og
stinga hjá sér. Hann var furðu glöggur á það, gamli
maðurinn, hvar berandi væri niður til þeirra hluta, og
laut oft að litlu. Þulur, gátur, munnmælasögur, þó smáar
væru, voru houum mesti fengur. Jafnvel bögumæli, sem
óvitar og lítt málga börn hafa lag á að skapa sér, fýktist
hann í, og eg vissi til, að liann átti rneira en lítið upp-
skrifað af því tæi.
Að eðlisfari var Jón Árnason fljóthuga og nokkuð svo
skapbráður maður, en ekki kom það að gjaldi áheimilimb
enda átti hann konu, er á sér fáa líka að atgerfi og mann-
kostum, virti hann hana mikils og unni hugástum.
Jón Árnason hafði orð á sér fyrir glaðlyndi og orðhepni,
gerði hann mikið að því, að láta sömu gamanyrðin verða
að heita mátti heimilis og persónuföst, en hann sagði þau
þannig, að þau þreyttu engan. Eg var t. d. farin að
kunna vel við það, að hann sagði við mig á hverjum