Skírnir - 01.12.1919, Blaðsíða 48

254
Færeysk þjóðernisbarátta.
[Skírnir
Sumarið 1808 lét Páll í haf aftur og ætlaði að sækja
kornfarm til útlanda. fíann komst á endanum til Lund-
úna og fekk þar skip hlaðið korni. Með það sigldi hann
heim á leið, en upp frá því hefir aldrei til hans spurst.
Færeyingar hafa löngum haldið, að skipið hafi verið skot-
ið í kaf, og einokunarkaupmenn hafi staðið þar á bak við.
Með fráfalli Nolseyjar-Páls féll öll viðreisnarstarfsemi
Færeyinga til jarðar um hrið Verzlunin var ekki gefin
laus fyr en mörgum árum síðar. En Páli hafði tekist að
leiða svo vel i ljós bresti einokuninnar, að verzlunarfrels-
ið má að nokkru leyti telja árangur af starfi hans.
Þó að Færeyjar heyrði til danska rikinu, höfðu
þær þó frá fornu fari haft löggjöf og stjórn meir í félagi
við Noreg en Danmörku. Þó voru þær látnar fylgja Dan-
mörku 1814 og gerðar að dönsku amti tveim árum síðar.
Og það héldu þær áfram að vera eftir stjórnarskránni,
sem Danir fengu 1849. Þess þótti ekki þörf að spyrja
Færeyinga ráða, og þeir létu heldur ekkert til sín heyra.
Stjórnarskráin mælti svo fyrir, að Færeyingar skyldu
senda tvo fulltrúa til ríkisdagsins danska, sinn í hvort þing.
Þetta skipulag helzt enu. Fyrstur fólksþingmaður þeirra
var Niels Christopher Winther. Meðan hann sat á þingi,
komust á tvær endurbætur sem Færeyjum hafa komið að
hinu mesta gagni:
Lögþingið forna, sem lagt hafði verið niður 1816,
var endurreist 1852. Enn er skipulag þes3 að mestu hið
sama og þá varð. Lögþingið er nú skipað 20 þjóðkjörn-
um mönnum, og auk þess eru þeir amtmaður og prófastur
sjálfkjörnir. Amtmaðurinn er jafnframt forseti og skal
mæla á danska tungu, en annars tala fiestallir færeysku.
Neitt vald til lagasetningar hefir lögþingið ekki, þrátt
fyrir nafnið, heldur á það að eins að segja skoðun sína
á frumvörpum, er snerta Færeyjar og koma fram í ríkis-
deginum. Það getur líka sent ný frumvörp þangað.
Winther barðist af alefli fyrir frjálsara lögþingi en fekk
engu áorkað, og við þetta hefir setið.
Merkari viðburður en stofnun lögþingsins var lausn