Uppeldi og menntun - 01.01.1994, Síða 23
HRAFNHILDUR RAGNARSDÓTTIR
Tengsl þrepa við aldur
Tengsl þrepanna og aldurs barnanna eru augljós í Töflu 5.12 Langflest 4 ára börnin
eru á 1. þrepi, flest 5,6 og 7 ára barnanna á 2. þrepi og meirihluti 8 ára barnanna á 3.
þrepi.
Tafla 5 Hlutfall barna á hverju þrepanna þriggja eftir aldursflokkum
4 ára 5 ára 6 ára 7 ára 8 ára Alls
N=24 N=24 N=24 N=24 N=24 N=120
1. þrep 83% 33% 17% 4% 27%
2. þrep 13% 67% 75% 58% 46% 52%
3. þrep 4% 8% 38% 54% 21%
Meðalaldur íslensku barnanna á hverju þrepi var sem hér segir:
1. þrep: Meðalaldur 4:6. Staðalfrávik 0:10.
2. þrep. Meðalaldur 6:2. Staðalfrávik 1:2.
3. þrep. Meðalaldur 7:4. Staðalfrávik 1:0.
Munur á meðalaldri barnanna á hverju þrepi fyrir sig reyndist tölfræðilega mark-
tækur.13
Áhrif máls á hugtakaþróun
Til þess að sannprófa hvort mismunandi upplýsingar, sem íslensk og dönsk börn fá
í móðurmáli sínu, hafi áhrif á hugtakaþróun þeirra, voru íslensku börnin úr aldurs-
hópunum 4, 6 og 8 ára borin saman við dönsk börn úr sömu aldursflokkum.
í stuttu máli staðfestu niðurstöðurnar ekki tilgátu mína um að gegnsæjar mál-
upplýsingar um tiltekin fjölskylduvensl auðvelduðu dönskum börnum að tileinka
sér hugtökin að baki. Hugtakaþróunin fylgdi sama mynstri hjá dönsku börnunum
og þeim íslensku, sömu þrep komu fram með sömu einkennum. Forskotið sem
dönsku börnunum var spáð kom ekki fram, ef undan eru skildar spurningarnar um
vensl í brúðufjölskyldunni.
Raunar voru það íslensku börnin sem stóðu sig betur en þau dönsku í svörum
við spurningum um pabba, mömmu og bræður foreldra sinna, en ekki öfugt eins og
búist var við. (Sjá Myndir A, B og C). Munurinn er skýrastur í hópi 6 ára barna.14 Þar
svöruðu 84% íslensku barnanna rétt öllum fjórum spurningum um pabba og mömmu
12 Áhrif aldurs á þrep eru tölfræðilega marktæk: xJ(8)=76,94; p < 0,005.
13 T-próf sýnir marktækan mun á meöalaldri barnanna á milli þrepa. 1. og 2. þrep: t=7,54; p < 0,005.2. og 3. þrep:
t=4,33; p < 0,005.
14 Munur á meðalfjölda réttra svara danskra (M=3,l) og íslenskra (M=3,65) 6 ára barna var raunar ekki fjarri því
að vera tölfræðilega marktækur. T=-l,63; DF 51; p < 0,109.
21