Tímarit lögfræðinga - 01.10.1979, Blaðsíða 21

orkueftirlit ríkisins. Unnt er að afturkalla rekstrarleyfi hvenær sem
er, ef skilyrði eru ekki uppfyllt. Rétt er að taka það fram, að kjarn-
orkuverin í Svíþjóð eru eign einkafyrirtækja, en ekki ríkisins.
Umhverfisverndarlögin taka einnig til kjarnorkuveranna að því er
varðar frárennslis- og kælivatn og hávaða, sem af þeim kann að stafa.
Um skaðabótaábyrgð vegna reksturs kjarnorkuvera er fjallað í kjarn-
orkuábyrgðarlögum frá 1968. Er þar um að ræða hlutræna skaðabóta-
ábyrgð vegna starfsemi þeirra, í samræmi við ákvæði alþjóðasamninga
um þessi efni.
Þá hafa verið sett fleiri sérlög varðandi önnur umhverfisspjöll. Árið
1971 voru sett lög, sem banna losun úrgangsefna í sjó og vötn, og ári
seinna, 1972, lög um ráðstafanir gegn mengun hafsins frá skipum.
Og árið 1973 voru lögfest ákvæði um ábyrgð vegna tjóns af olíumeng-
un sjávar. Eru öll lög þessi sett til staðfestingar og framkvæmdar
alþjóðasamningum um þessi efni. Loks er að finna ákvæði í sænsku
heilbrigðisreglugerðinni frá 1958 um mengun, er heilsutjóni getur
valdið.
b) Dönsk löggjöf.
Dönsku umhverfisverndarlögin eru frá árinu 1973, (lög nr. 372,
13. júní 1973). Hér er um að ræða rammalög, sem greina frá þeim
markmiðum, sem stefna ber að í umhverfismálum í Danmörku í fram-
tíðinni, en geyma einnig ítarleg heimildarákvæði til útgáfu stjórn-
valdsfyrirmæla, er miða að því að þessum markmiðum verði náð.
Lögin taka m.a. til hins sama réttarsviðs og áður var fjallað um í
heilbrigðissamþykktum landsins. Þessar samþykktir giltu fyrir hvert
sveitarfélag skv. lögum frá 12. jan. 1858. Við tilkomu laganna féllu
þessi lög og þá jafnframt heilbrigðissamþykktir úr gildi. Þar að auki
er að finna í umhverfisverndarlögunum ítarleg ákvæði um mengun
grunnvatns og fersks og salts yfirborðsvatns. Var vatnalögunum frá
1969 breytt 1973 til samræmis við vatnaákvæði umhverfisverndar-
laganna.
Þá taka lögin einnig til umhverfisspjalla vegna titrings og dreif-
ingar hættulegra efna og eiturefna, sem mengað geta loft, jörð eða
vatn. Tveir kaflar í lögunum, III. og IV. kaflinn, fjalla um varnir gegn
mengun, og er óheimilt án leyfis ráðherra að veita frárennslisvatni
og skólpi út á þann hátt að grunnvatn landsins geti af því mengast.
Þá er það á valdi amtsráðanna að veita ýmis leyfi, er varða notkun
vatns og frárennsli þess, með heimild í breytingu á vatnalögum lands-
115