Tímarit lögfræðinga - 01.10.1979, Blaðsíða 23

atvinnuveganna til 4 ára. 1 nefndinni sitja einnig fulltrúar umhverfis-
málast j órnardeildarinnar.
Ákvörðunum stjórnardeildarinnar, ráðherra og áfrýjunarnefndar-
innar er ætíð unnt að skjóta til dómstóla og fá þar fullnaðardóm í
málinu. (75. gr.).
Viðurlög við broturn á lögunum eru sektir, varðhald eða fangelsi allt
að 1 ár. Um málsmeðferð fer að hætti lögreglumála.
1 sérlögum er fjallað um ýmis önnur atriði umhverfisvarna. I kjarn-
orkulögunum frá 1962 er krafist leyfis til byggingar og reksturs kjarn-
orkuvera. Umhverfismálaráðherra fer með eftirlit á þessu sviði, en
þjóðþingið veitir rekstrarleyfi, sbr. nú 1. nr. 244/1976. Leyfi er jafnan
afturkallanlegt, ef skilyrðum er ekki fullnægt og lögin geyma ítarleg
skaðabótaákvæði. Taka má fram í þessu sambandi, að í Danmörku
hefur ekki verið veitt heimild til byggingar neinna kjarnorkuvera til
raforkuframleiðslu.
Umhverfisverndarlögin dönsku taka ekki til jónandi geisla eða trufl-
ana í hljóðvarps eða sjónvarpstækjum, fremur en sænsku lögin. Árið
1967 voru sett lög í Danmörku um varnir gegn olíumengun hafsins
og 1972 um varnir gegn mengun hafsins frá öðrum efnum en olíu, þ.e.
úrgangs- og eiturefnum.
c) Norsk löggjöf.
Þótt í Noregi hafi verið stofnað sérstakt umhverfismálaráðuneyti
sem í Danmörku, hefur þar þó enn ekki verið sett heildarlöggjöf um
umhverfisvernd. Meginlögin á því sviði eru tvenn: (1) lögin um varnir
gegn mengun vatns frá 26. júní 1970 og (2) lögin um grannarétt frá
16. júní 1961.
Kjarni vatnalaganna er sá, að leyfis þarf að leita til allrar atvinnu-
starfsemi og athafna, sem leitt geta til mengunar vatns (ár, vötn,
grunnvatn). Leyfis þarf hins vegar ekki að leita, ef augljóst er, að
athafnir þær, sem um er að ræða, muni ekki hafa mengun vatns í för
með sér. Jafnframt þarf leyfi til bygginga og annarrar starfsemi, sem
mun hafa mengun vatns í för með sér. (4. gr. 3. mgr.). Undanþága er
gerð í lögunum varðandi mengun, sem óhjákvæmilega hlýst af umferð,
fiskveiðum, timburfloti, böðum eða útivist og vegna nýtingar skógar
og beitarlands. Mengunarvarnir ríkisins, sem eru hluti af umhverfis-
málaráðuneytinu, veita þau leyfi, sem að ofan greinir. Ef um sérstak-
lega hættulega starfsemi er að ræða, getur ráðuneytið sett strangari
reglur og skilyrði en almennt gilda. (8. gr.).
117