Dvöl - 01.01.1940, Síða 20

14
DVÖL
landinu.Þetta var sannarlega fagurt kvöld.
Eftir að hafa staðið um stund við glugg-
ann, náði ungi maðurinn í bókina á
skápnum og byrjaði að lesa. Þetta var
spennandi skáldsaga, eitt af listaverkum
Heimilisútgáfunnar. Hann unir sér við
lesturinn, þar til konan kemur með rjúk-
andi kaffi og kökur á bakka. Óvænt
hressing. Þau drekka kaffið og spjalla
góða stund saman og því næst er farið að
hátta og sofa á bænum.
Næsti dagur. Bjart veður. Hvít ský yfir
heiðunum í suðri, messudagur. Það kem-
ur margt fólk til kirkju að hlýða guðs
orði. Miðaldra menn með yfirskegg og
sigg í lófum, konur með þreytulegar hend-
ur og stór viðkvæm augu, sparibúin börn.
Unga fólkið flest horfið á bak og burt.
Að lokinni messugjörðinni býður bóndinn
fólkinu kaffi. Það er þegið með þökkum.
Menn ganga til stofu, konurnar leggja af
sér sjöl sín og skiptast á kveðjum. Því
næst er sezt að dúkuðu kaffiborðinu, van-
illuilmur brauðsins minnir á reykelsi á
helgum stað. Presturinn er ungur og ógift-
ur. Hann situr í heiðurssætinu fyrir miðju
borði, móti honum hefir verið vísað til
sætis ungri bóndadóttur, kannske þeirri
einu, sem komið getur til mála í þessari
sveit. Hún situr þar í hnébuxum og brún-
um stakk, hefir stungið alpahúfunni sinni
í annan buxnavasann. Hún er hvorki rjóð
né feimin, hún hefir séð eitthvað fyrir sér,
þessi telpa. Hún er lagleg, augun stór og
skær, andlitið nett og sólbrennt og
drengjakollurinn sýnir hvítan háls og há-
an vel lagaðan hnakka. Presturinn lítur
oft yfir borðið, meðan hann hrærir í boll-
anum sínum, og hver fær láð honum slíkti
Hann hreyfir höfuðið óeðlilega mikið, eins
og hann kunni illa við stífan línkragann;
hann óskar sér jafnvel úr hempunni, en
það var eftir að skíra þetta blessað barn,
sem komið var of seint með til kirkjunnar.
Foreldrarnir eru ung hjón frá fremsta
bænum í dalnum. Þau afsaka sig með því,
að maðurinn hafi leitað lengi að hesti
konunnar; það var dimm þoka þar
fremmra um morguninn. Því komu þau
svo seint. Nú er bam þeirra órólegt og
truflar samtal kirkjugestanna, móðir þess
reynir allt, er henni getur til hugar komið,
til að hugga það, en barnið grætur æ meir.
Móðirin er feimin, af því svo margir horfa
á hana. Peysufötin fara henni illa, hún er
of mjó í þau, kannske hefir hún tekið þau i
arf eftir ömmu sína. Svo kemur frú Aðal-
heiður og tekur konuna og bömin með sér
inn.
— Við skulum vita, hvort hún kann ekki
betur við sig inni, hún er hrædd við öll
þessi ókunnugu andlit, segir frúin. Þær
fara.
Kara ber inn kaffið í silfurkönnu. Nú
er hún ljósklædd, hefir kannske málað
augabrúnimar ívið of dökkar, þær eru eins
og svört strik yfir hlýjum augum hennar,
en þetta er nú einu sinni tízka. — Aðal-
heiður kemur aftur fram til gestanna og
heyrir, að nú er farið að tala um stjóm-
mál. Bændurnir hýrna 1 bragði og taka
þátt í samræðunum af kappi, konurnar
biðja þá blessaða að vera ekki að tala um
þessa fjárans ekkisen pólitík, sem allt illt
hljótist af. Þær eru búnar að gleyma því,
að sjálfar kusu þær til Alþingis sið-
ast og eru því langt frá því hlutlausar.
Þarna voru menn mjög sammála um að
vera á verði gegn kommúnisma, fasismi
var sönnu nær, — ja, ef þetta var þá ekki
sama stefnan? Það héldu sumir. Konurnar
báðu guð að varðveita sig, þegar talið
barst að fasismanum, þær voru viðkvæm-
ar fyrir Gyðingunum af trúarlegum
ástæðum. Þær höfðu nýlega lesið svo falleg
eftirmæli í blöðunum, en hver vill ræða
um slíkt? Ekki karlmennirnir!
Frúin bauð aftur í bollana. Konurnar
þáðu það feginssamlega, blessað kaffið
gerði sitt til að sætta þær við tilveruna.
Frúin stóð þarna björt og rjóð, á upp-
hlut og ljósri treyju, og veitti á báðar
hendur. Hún var á stöðugri ferð milli stofu
og eldhúss til þess að sjá um að allt færi
sem bezt fram. Úti í eldhúsinu hellti Ljót-
unn kaupakona kaffikönnuna svo fulla,