Orðlaus - 28.08.2004, Qupperneq 33

*
Eazy-E, lce Cube, MC Ren og Dr. Dre voru frumkvöðlar
og upphafsmenn gangsta rapps. Þeir hegðuðu sér eins
og glæpamennirnir sem þeir sögðust vera, veifandi
byssum og þvingandi konur til munnmaka á plötum
sínum. Það er reyndar kaldhæðnislegt að langflestir
aðdáendur gangsta rappara voru hvítir strákar af
millistétt, sem höfðu aldrei komið til Compton eða
South Central. Þeir fengu það í staðinn beint í æð í
svefnherberginu sínu.
Heil bylgja af glæpamannaröppurum fylgdi í kjölfarið.
Ice-T, sem áður þóttist vera melludólgur, gerðist
glæpon. Geto Boys, South Central Cartel, Compton's
Most Wanted. Gangsta rapp varð að hálfgerðum
skrípaleik og síðasta hálmstráið var þegar Vanilla lce
birtist. Nafnið sjálft gaf til kynna að hér væri á ferðinni
hvít skrumstæling af gangsta rappara sem foreldrum
Genesis. Ein auglýsingin var geimævintýri með
undirleik Babylon Zoo. Það fyndna var að í augýsingunni
voru aðeins notaðar tvær bestu mínúturnar af laginu
„Spaceman", fyrsta mínútan og síðasta mínútan. Inn
é milli var svo eitthvert agalegasta þvælurokk sem
heyrst hefur. ( myndbandinu dansaði svo söngvarinn
í fjólublárri eyðimörk í álpappírspilsi. Svo var það líka
„Underwater Love" með einhverri hljómsveit sem
enginn man hvað hét, enda voru þessar auglýsingar
hættar að vera kúl þegar þar var komið við sögu. Eina
undantekningin var þó sjálfur Shaggy sem kynnti sig
sem „Misstarr Búmmbass-tík! Missta lova lova". Sjaldan
var maður stoltari af Levi's buxunum sínum.
Það er ekki eins og Kurt Cobain og Nirvana hafi bara
einfaldlegasópaðburtallritónlistarþróunundanfarinna
tíu ára á einu bretti. Þeir bara gerðu hana úrelta. Kurt
Það sem varð Kurt síðan að falli var að sjálfsögðu dópið.
Fíknin var svo mikill hluti af lífi hans að hann geymdi
sprautur í tannburstahaldaranum í baðherberginu.
Hann hataði frægðina, eða svo sagði hann að minnsta
kosti. Hann neitaði að spila risasmellinn "Smells Like
Teen Spirit" á tónleikum og hætti iðulega við tónleika
og túra. Nirvana var ekki fyrsta grunge bandið, Sonic
Youth og Pixies voru á undan og voru að mörgu leyti
betri hljómsveitir. Nirvana var bara nógu poppuð til
að ná til almennings. Og brátt fóru klónin að streyma
inn á markaðinn þegar öll plötufyrirtækin reyndu að
leika þessa óvæntu velgengni eftir. Screaming Trees,
Jesus Lizard, Mudhoney, Silverchair, Stone Temple
Pilots. Grunge varð að æði og allir vildu græða á því.
Kurt Cobain var reyndar, þegar öllu er á botninn hvolft,
En hann [Kurt] var gangandi þversögn. Hann ók eins og kerling með
beltin spennt í Volvo, því það var öruggasti bíllinn, en svo fór hann
heim og sprautaði gríðarlegu magni af heróíni í sig
var óhætt að leyfa sonum sínum að hlusta á. Robert
Van Winkle (rétt nafn Vanilla lce) öðlaðist afar litla
virðingu, hann var hataður af röppurunum sem hann
dáði og hermdi eftir. Hann var geysisnöggur að hverfa
úr sviösljósinu og í gleymskunnar dá. En ef aðeins
er litið á frægð og plötusölu þá á hann alveg jafn
stóran þátt og NWA í því að gera hiphop að alvöru,
viðurkenndu tónlistarformi. Milljónasöluplötur með
nafni rappara framan á var orðin staðreynd og enginn
leit til baka. Hiphop var komið til að vera og yrði skjótt
að vinsælustu tónlist heimsins. Glæponarnir frá South
Central sigruðu í lokin.
Svo er það málið með fyrirbærið sem kallað var „Levi's-
auglýsinga-hljómsveit". I kringum 1993 byrjaði Levi's
að birta sjónvarpsauglýsingar þar sem grípandi lög með
upprennandi hljómsveitum voru notuð. Þessi lög skutust
undentekningarlítið beint á topp vinsældalistanna og
brátt biðu unglingarnir í hvítum galiabuxunum eftir
nýjum auglýsingum frá Levi's með óþreyju. Þetta urðu
einhver mestu one-hit-wonder sem sögur fara af, en
á sínum tíma voru þau fínasta skemmtun. Þarna mátti
heyra „Inside" með Stiltskin, kraftmikinn rokkslagara,
en söngvari þeirrar hljómsveitar syngur í dag með
FIMM LÖG SEM HAFA SKILBOÐ EF
ÞAU ERU SPILUÐ AFTURÁBAK.
beindi Ijósi að Poison, Mötley Crue og Whitesnake og
benti á að hann tæki ekki þátt í svona skrípaleik. Hann
og öll grunge kynslóðin stóðu fyrir afneitun á öllu
glysi og framapoti. Einkenninsbúningurinn var ekki
hlébarðasokkabuxur og kúrekastígvél heldur köflóttar
skyrtur og rifnar buxur. Þetta var auðvitað bara
fatatfska eins og hver önnur og brátt gátu krakkarnir
keypt sér for-rifnar gallabuxur frá Levi's, en hugsjónin
var á sínum stað. Kurt var þjáður, þunglyndur ungur
maður, á því liggur enginn vafi. En hann var gangandi
þversögn. Hann ók eins og kerling með beltin spennt
í Volvo, því það var öruggasti bíllinn, en svo fór hann
heim og sprautaði gríðarlegu magni af heróíni í sig.
Hann sagðist hata alla athyglina, en kvartaði svo í
blaðaf ulltrúann sinn þegar honum fannst MTV ekki spila
lögin sín nógu oft. Hann lagði fæð á alla glysrokkarana
í Hollywood en samt deildi Nirvana aðdáendahópi með
erkifjendum sínum í Guns N' Roses, og Axl Rose birtist
I myndbandinu við „November Rain" með Nirvana
derhúfu. Þetta fór auðvitað í fínustu taugar Kurts sem
vildi sem minnst af þeim vita.
J.Geils Band - No Anchovies Please
Skilaboðin - „It doesn Ðt take a genius to know the
difference between chicken shit and chicken salad".
Pink Floyd - Goodbye Blue Sky
Skilaboðin- „Congratulations, you have
just discovered the secret message".
Iron Maiden - Still Life
Skilaboðin - „What ho! Said the
monster with the three heads.
Don't meddle with things you don't
understand".
Tenacious D - Karate
Skilaboðin - „Eat donkey crap".
FIMM LÖG SEM ERU ÓVART MEÐ
SKILABOÐ EF ÞAU ERU SPILUÐ
AFTURÁBAK.
Ozzy Osbourne - Matchestick Men
Skilboðin - „You in the sky, you who is this guy, you
make me cry, you lie"
Queen - Another One Bites The Dust
Skilaboðin - „It's fun to smoke marijuana"
Britney Spears - Hit Me Baby One
More Time
Skilaboðin - „Sleep with me, l'm not too
young"
frábær lagahöfundur og Nirvana átti mörg lög sem
munu lifa um ókomin ár. En Kurt, sem hataði allar
rokkklisjur, féll svo í lokin fyrir stærstu klisjunni af þeim
öllum. Hann lifði hratt og dó ungur, og tryggði sér
þannig eilíft líf sem átrúnaðargoð bólóttra unglinga. í
dag er hann hylltur sem guð almáttugur allrar tónlistar
af krökkum sem flestir voru vart fæddir þegar Nirvana
var upp á sitt besta. Kannski var þetta það sem hin
þversagnakenndi Kurt Cobain vildi allan tímann.
Eins fljótt og grunge birtist hvarf það jafnskjótt aftur.
Þegar Kurt drap sig, þá útrýmdi hann ekki grungeinu,
hann bara gerði það úrelt. Þegar foringinn er felldur,
deyr herinn. Grunge endaði bara sem tískubóla,
rétt eins og tvistið og húlahringurinn. Þeir sem lifðu
áfram voru, öllum að óvörum, rappararnir sem enginn
trúði á. Á næstu fimm árum myndi svo hiphop verða
að vinsælustu tónlist heimsins og næstum ganga að
rokkinu dauðu.
Björn Þór Björnsson
AC/DC
Dirty Deeds Done Dirt Cheap
Skilaboðin - „Yeah, I Ðm the Nazi. Ooh,
and I love it! Who the fuck are you"
The Beatles -1 Am Tierd
Skilaboðin - „Paul is dead now, miss him,
miss him, miss him!"
Jethro Tull - Locomotive Breath
Skilaboðin - „Satan isn't nice at all."