Sveitarstjórnarmál - 01.08.1949, Qupperneq 12

10
SVEITARSTJÓRNARMAL
PALL GUÐMUNDSSON, oddviti Breiðdalshrepps:
Reglur um útsvarsálagmngu,
og fjárþörf
Flestum þeim, er að sveitarstjórnarmálum
vinna, mun þykja reglur þær, sem gefnar
eru um álagningu útsvara ærið vandmeð-
famar. En þær eru, eins og kunnugt er, sett-
ar fram í þessum fáu orðum: „Útsvar skal
leggja á eftir efnum og ástæðum". Eftir því
sem framtöl til tekju- og eignaskatts hafa
færzt í fastara form, liefur niðurstaðan orðið
sú, að nær eingöngu er lagt á, eftir þeim töl-
um, sem þar birtast, en hinu grundvallar-
sveitarsjóoa.
ákvæðinu — ástæðunum — vikið frá, senr
dauðum bókstaf.
Enda má til sanns vcgar færa, að fullkomið
framtal til skatts, á að gefa verulega innsýn
í ástæður hlutaðeiganda. En það er nú talið,
og með miklurn rökum, að skattframtöl
fjölda manna séu allt annað en fullkomin.
Er þar tvennu um að kenna: Svikahneigð
framteljandanna, og slælegum vinnubrögð-
um skattanefnda. Þegar rætt er um skatt-
og fremst þeir, sem eiga að veita forstöðu
málefnum hinna stærri sveitarfélaga hér á
landi (kaupstaða og kauptúna), að viðfangs-
efnin eru hin sömu, eða verða hin sörnu og
svipuð á næstunni.
Sá vísir að félagsskap hér á landi, til gæzlu
sameiginlegra hagsmuna, sem stofnað er til
með Samb. ísl sveitarfélaga, er vissulega þess
verður, að hann verði ekki falinn öðrum til
gæzlu en sveitarstjómunum sjálfum, eða
þeim er hafa sameiginlega hagsmuni allra
sveitar- og bæjarstjórna fyrir augum.
í utanförinni, sem ég hef verið að skýra
frá, varð mér þó ljósast, hversu öflug héraðs-
og kaupstaðasamböndin eru, þar sem þau
hafa náð þroska. Og það hafa samböndin
gert bæði í Noregi og Svíþjóð. í Finnlandi
eru þau yngri og sundurleitari, eftir því
sem fulltrúar þaðan tjáðu mér.
Hinsvegar standa dönsku kaupstaða- og
sveitarstjómafélögin mjög framarlega, og
eiga ríkan þátt að öllum málefnum, er varða
héraðsstjómir þar í landi. Kaupstaðasam-
bandið danska varð 75 ára á síðastliðnu ári.
Ég get ekki lokið þessari frásögn frá sam-
bandsfundunum í Noregi og Svíþjóðu, án
þess að taka sérstaklega fram, að svo ágæt-
lega sem tekið var við mér í Noregi og Sví-
þjóðu, þá fannst mér þó Danirnir bera mig
á höndum sér langtum lengra en ég hefði
nokkm sinni búist við.
En í Danmörku dvaldi ég á milli fund-
anna og svo nokkra daga eftir Svíþjóðar-
fundinn, og naut þar beztu fyrirgreiðslu
kaupstaðasambandsins danska, sem og borg-
arstjómar Kaupmannahafnar.
Eftir Þrándheimsmótið var okkur erl. gest-
unum boðið að Stiklastöðum. Það þótti mér
mesti viðburður utanfararinnar, sem h'rir
mér var æfintýr.