Sveitarstjórnarmál - 01.08.1949, Page 35

SVEITARST J ÓRNARMÁL
33
þessa og fleiri ástæðna þykir nú kominn
tími til að breyta erfðalöggjöfinni, og má
helzt ekki lengur dragast.
Á Alþingi 1943 var lagt fram í neðri deild
frv. til erfðalaga og borið fram af þáverandi
ríkisstjórn. Frv. þetta komst til allsherjar-
nefndar, en var vísað frá með rökstuddri
dagskrá.
Á síðasta Alþingi var samþykkt þingsálykt-
un, er þm. Dalamanna flutti um endurskoð-
un erfðalöggjafarinnar, og vegna þeirrar
þingsályktunar er fmmvarp þetta borið fram.
í frumvarpi þessu eru ýmis nýmæli, auk
meginbreytinganna, sem það gerir á frænd-
semiserfðum, má þar benda meðal annars
á afstöðu milli kjörbama og kjörforeldra, um
samning erfðaskrár og gildi hennar og um
heimild arfleifanda að takmarka umráðarétt
erfingja yfir skylduarfi.
Við samning frumvarpsins var stuðzt við
erfðalöggjöf þá, er gildir í Noregi og Sví-
þjóð, en þó sérstaklega við frumvarp það til
danskra erfðalaga, sem unnið var að af stjóm-
skipaðri nefnd manna í Danmörku um 5
ára skeið og út kom árið 1941 með mjög
rækilegu nefndaráliti. í frumvarp þetta era
tekin úr hverjum stað með breytingum eða
óbreytt ýmis ákvæði, sem talið var, að til
bóta væru í hérlendri erfðalöggjöf, og nokkru
bætt við, sem ekki fannst þar.“
Rétt þykir að geta hér nokkurra helztu
ákvæða erfðalaganna:
Böm taka arf eftir föður sinn og móður
og erfa þau hina látnu að jöfnu. Ef barn
andast á undan foreldri sínu, erfa böm hins
látna þann hluta, er því bami hefði borið,
ef lifað hefði arfleifanda. Nú er barnsbam
einnig andað á undan arfleiðanda, en böm
þess lifa, þá koma þau í stað barnsbamsins
og svo framvegis meðan nokkur niðji er til.
Urn erfðarétt óskilgetins bams og arf eftir
það fer á sama hátt og væri það skilgetið, þó
svo, að óskilgetið barn erfir því aðeins föður
og föðurfrændur og þeir það, að hann hafi
gengizt við faðerni þess, hann verið dæmd-
ur faðir þess eða talinn faðir bams, er hon-
um hefur orðið eiðsfall, samkvæmt dómi.
Hafi sambúð karls og konu, sem ógift em,
verið óslitin frá því tíu mánuðum fyrir fæð-
ingu bams og þangað til 3 ámm eftir hana,
jafngildir hún faðernisjátningu, þá er um
erfðarétt barns eftir föður og föðurfrændur
ræðir, eða þeirra eftir það.
Ef liinn látni á engan niðja á lífi, kjör-
barn eða niðja þess, en faðir og móðir hans
lifa, erfa þau hann að jöfnu.
Ef annað foreldri arfleifanda er andað, en
liitt lifir, þá tekur það, sem á lífi er, helrn-
ing arfs, en hinn helmingurinn hverfur til
bama eða barnabama hins látna foreldris á
þann hátt, sem fyrr getur.
Nú eru hr’orki böm né bamabörn hins
látna foreldris á lífi, og tekur þá hitt foreldr-
ið allan arfinn.
Nú eru báðir foreldrar látnir, og taka þá
systkini arfleifanda allan arf eftir hann, að
jöfnu ef alsystkini eru, en hálfsystkini hálfan
arfshluta móti þeirn. Ef systkini eru dáin,
erfa börn þeirra þann arfshluta, er hinu látna
systkini bar, ef lifað hefði.
Ef ekki eru á lífi niðjar arfleifanda, kjör-
bam eða niðjar þess, foreldri hans, böm
þeirra eða barnabörn, taka afar og örnmur
arf eftir hinn látna, þannig að föðurforeldr-
ar og móðurforeldrar taka sinn helming
hvort. Nú er afi eða amma arfleifanda önd-
uð, og erfa þá börn þess þeirra, sem látið
er, þann arfshluta, er hinum látna (afa eða
ömmu) hefði hlotnazt, ef lifað hefði.
Ef móðurforeldrar arfleifanda eru dánir og
böm þeirra, taka föðurforeldrar eða böm
þeirra allan arf og vice versa.
Það hjóna, sem lengur lifir, erfir einn
fjórða af eignum maka síns, ef arfleifandi á
niðja, kjörbam eða niðja þess á lífi. Séu