Sveitarstjórnarmál - 01.08.1949, Blaðsíða 22

20
SVEITARST J ÓRNARMÁL
um að útvega byggingarfélögum lánsfé. Enn-
fremur getur það haft skaðleg áhrif á láns-
traust ríkisins erlendis, að stjómir hinna ein-
stöku byggingarsjóða séu að reyna fyrir sér
um tiltölulega smávægilegar lántökur utan
lands og innan og bjóða fram ríkisábyrgð til
tryggingar slíkum lánum. Þá er og á það að
líta, að meiri trygging er fyrir því að hag-
kvæm lán fáist til þessarar starfsemi, ef að
eins einn aðili leitar urn lántökur, því að
hér verður um stærri lán að ræða, sem bygg-
ingarsjóðsstjórnin svo skiptir milli hinna ein-
stöku byggingarfélaga."
Frv. náði frarn að ganga og var birt sem
lög nr. 3 frá 1935.
Breytingar þær, sem fyrst og fremst skiptu
máli frá fyrri lögum, voru þessar:
Stofnaður var sérstakur byggingarsjóður
fyrir landið allt, Byggingarsjóður verka-
manna, til að bæta úr húsnæðisþörf verka-
manna í kaupstöðum og kauptúnum. Bygg-
ingarsjóðurinn skiptist í deildir, eina fyrir
hvern kaupstað eða kauptún, þar sem viður-
kennd hafði verið þörf fyrir opinbera aðstoð
til byggingar verkamannabústaða. Deildir
þessar voru algerlega reikningslega og fjár-
hagslega sérgreindar og báru aðeins ábyrgð
á þeim lánum, sem þeim voru veitt úr
sjóðnum, og var óheimilt að lána úr einni
deild til annarrar.
Byggingarsjóðurinn veiti lán aðeins til eins
byggingarfélags á hverjum stað, og skal fé-
lagið reist á samvinnugrundvelli. Talið var,
að ákvæðið um lán til eins félags mundi
tryggja, að framkvæmdir hæfust f\r en ella
og húsbyggingar yrðu ódýrari, ef meira væri
byggt í einu.
Heimilað er þó að stofna deildir, sem
hefðu sérsamþykktir innan byggingarfélags-
ins, þegar 50 félagsmenn eða fleiri óskuðu
þess. Samþykktir þessar þurftu staðfestingar
félagsstjórnar.
Ef fleira en eitt bvggingarfélag er stofnað,
skal þá veita því félagi lán, sem fyrr hóf bvgg-
ingarframkvæmdir, ella því, sem fyrr var
stofnað.
Þá voru og nánari ákvæði sett um sölu
íbúða og takmörkun á byggingarkostnaði á
hverri íbúð.
Stjórn byggingarsjóðsins skyldi skipuð 5
mönnum, er valdir væru til 4 ára í senn.
Kýs Alþingi 4 þeirra með hlutfallskosningu,
en atvinnumálaráðhena skipar einn, og er
hann formaður sjóðstjómarinnar. Að öðm
leyti skiptir stjómin sjálf með sér störfum.
Þar sem íhlutan sveitarstjómanna um
kosningu i stjórn byggingarsjóða var niður
felld, voru sett ákvæði, er heimiluðu hlut-
aðeigandi sveitarstjórnum að skipa eftirlits-
mann með fjárreiðum viðkomandi sjóðs-
deildar og allri starfssemi byggingarfélagsins,
og hefðu sveitarstjórnir rétt til að stöðva lán-
tökur og lánveitingar til félagsins, ef líkur
væru á, að byggingarfélagið gæti ekki staðið
í skilurn.
Slíkri ákvörðun sveitarstjórnar má skjóta
til atvinnumálaráðherra.
Ársreikninga byggingarfélags skal leggja
fyrir stjóm byggingarsjóðs, og getur hún
krafizt allra skýrslna um hag og rekstur fé-
lagsins.
Ríkistjórnin úrskurðar reikninga bygging-
arsjóðs, en Alþingi kýs tvo menn til endur-
skoðunar á þeim.
A árinu 1939 voru gefin út
Breytingar bráðabirgðalög varðandi stjórn
1939—19T1. hiiina einstöku byggingarfélaga,
þar sem réttur ríkisstjómarinn-
ar um áhrif í stjóm félagsins var ákveðinn.
í forsendum h'rir lagasetningu. þessari segir
meðal annars: „Þar sem bæði ríkissjóður og
sveitarsjóðir leggja fram miklar fjárhæðir ár-
lega til styrktar byggingarfélögum verka-
manna, auk þess, sem þeim em veitt ýmis
hlunnindi, þá sé full þörf á, að ríkisstjómin