Tölvumál - 01.06.2006, Blaðsíða 30

3 0 | T Ö LV U M Á L T Ö LV U M Á L | 3 1
Bless strikamerki, eða hvað?
Núna virðist sem mikill byr sé að færast í segl örmerkjatækninnar, RFID, en
hún var sérstakt þema þetta árið og fékk mikla umfjöllun. Fyrir óinnvígða er
um að ræða litla senda, eða kannski frekar einskonar spegla, sem senda
frá sér upplýsingar þráðlaust á viðtæki þegar geisla er varpað á merkið.
Gróft séð er um að ræða tvo flokka örmerkja, annars vegar mjög smá merki
sem draga stutt og svo merki sem hafa eigin aflgjafa og geta dregið nokkru
lengra. Nú er það svo að RFID er alls ekki ókunnug tækni, og rætur hennar
ná áratugi aftur. Ýmsir lesendur eru efalaust að nota aðgangskort daglega til
að opna dyr þegar þau eru borin upp að skanna og má segja að sé RFID.
Það sem er nýtt er mjög útbreidd og kerfisbundin notkun staðlaðra örmerkja
sem ætlað er til að merkja einstaka gripi. Þetta er nokkuð víðtækt eins og
gefur að skilja og kannski ekki allt sem sýnist.
Ef við hugsum okkur að hver einasti hlutur í kringum okkur sé þannig merktur
má á augabragði kalla fram ógrynni upplýsinga. Sá sem gengi inn í herbergi
gæti fengið lista yfir allt sem er þar inni og það sem væri inni þyrfti ekki einu
sinni að vera sýnilegt því hugmynd um notkun á RFID er að „sjá“ lagnir og
einangrun inni í veggjum og hvaða efni er þar notað. Sama gilti um allt sem
væri inni í skápum og svona mætti áfram telja. Það er meðal annars þessi
framtíðarsýn sem hrellir marga sem krefjast þess að takmarkanir verði á
notkun RFID svo ekki megi nota tæknina til að fylgjast með einkahögum fólks
og stefna öryggi í hættu.
Engu að síður er talað um 2006 sem ár RFID og ýmsar tilraunir hafa verið í
gangi og jafnvel farið að nota tæknina eins og að merkja farangur fyrir flug eða
pakka sem fara í póst. Annar angi tækninnar er að beita henni til að koma í veg
fyrir falsanir og dæmi sem þar eru nefnd eru lyf og peningaseðlar. Á CeBIT
mátti einnig sjá ýmsar hugmyndir um notkun RFID og ein slík væri að merkja
fólk við björgunarstörf með örmerkjum. Þannig mætti sjá staðsetningu allra
sem væru á björgunarstað þó það væri almyrkvað eða ekkert sæist fyrir reyk.
Núna er verðið á örmerkjum á leiðinni niður og notkun og útbreiðsla þeirra
mun aukast gífurlega á skömmum tíma. Sömuleiðis er staðlavinna í fullum
gangi til að tæknin verði samræmd sem víðast.
Að þessu slepptu, að geta borið örugg kennsl á hluti eða fylgst með ferðum
þeirra, þá er það á sviði verslunar sem mikið er horft til RFID til að koma
í stað strikamerkja en leiðandi innan Evrópu hefur verið verslunin METRO
í Þýskalandi og altalað er hvernig svokölluð framtíðarverslun þeirra hefur
verið notuð sem dæmi um hvernig smásöluverslun gæti verið þegar fram líða
stundir. Í viðtali við fréttabréf á CeBIT sagði einn stjórnarmaður METRO að
verslunin væri mjög meðvituð um efasemdir og áhyggjur viðskiptavina sinna
og að persónuvernd og öryggi væru mikilvæg atriði. Viðskiptavinurinn á móti
hefði betri tök á að vita hvort varan væri fersk og hver uppruni hennar væri.
METRO hefur líka verið í oddaaðstöðu með að vinna með ýmsum aðilum til
að fá kerfi þeirra til að vinna saman. METRO segir að frumherjavinnan sé
þegar að skila sér því RFID muni ásamt rafrænum viðskiptum, EDI, líklega
BIT
Ef sýning þessa árs er borin saman við árið á undan kemur á daginn að
mun fremur var skerpt og unnið úr því sem mest var í sviðsljósinu þá
fremur en að eitthvað nýtt væri á allra vörum. Engu að síður var margt að
sjá sem endranær en höfundur þessa pistils ákvað að fara á nokkuð aðrar
slóðir en undanfarið og svo var gagnlegt að lyfta upp torfunum og sjá hvað
í rauninni iðar undir. Sumt er gott fyrir gróðurinn en annað vill vera utan
dagsbirtunnar. Það snjóaði og blés heil ósköp í Hannover þetta árið og
líktist mest íslensku vetrarveðri í sínum kröftuga ham.
// Einar H. Reynis
// Ritari í stjórn Ský og fyrrum ritstjóri Tölvumála
2006
Höfundur er ritari í stjórn Ský og fyrrum
ritstjóri Tölvumála